ผู้บริโภคไทยหันใช้จ่ายอย่างมีสติ เข้ายุค Mindful Consumption
The 1 Insight ภายใต้กลุ่มเซ็นทรัลเผยผลวิเคราะห์พฤติกรรมผู้บริโภคไทย ซึ่งพบว่าผู้บริโภคชาวไทยหันมาเลือกใช้จ่ายอย่างมีสติมากขึ้น สะท้อนชัดว่า ปัจจุบัน พฤติกรรมผู้บริโภคไทยได้ก้าวเข้าสู่ยุค ‘Mindful Consumption’ (การบริโภคอย่างมีสติ) อย่างจริงจังแล้ว
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
การเข้าสู่ยุค Mindful Consumption หมายความว่า การใช้จ่ายของผู้บริโภคไม่ได้ขับเคลื่อนด้วยราคาเพียงอย่างเดียวอีกต่อไป แต่เป็นการใช้จ่ายเพื่อคุณค่าที่ได้รับ (Value-Oriented Spending) และเลือกสินค้าเพื่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี (Health & Wellness–Driven Choices) ซึ่งกลายเป็นสองเหตุผลหลักในการตัดสินใจซื้อของคนทุกช่วงวัย
ลดความสำคัญเรื่องราคา-ส่วนลด หันมองหาสิ่งที่ตอบโจทย์ชีวิต
ในส่วนของการใช้จ่ายเพื่อคุณค่าที่ได้รับ (Value-Oriented Spending) แสดงให้เห็นว่าผู้บริโภคกำลังให้นิยาม ‘ความคุ้มค่า’ ใหม่ จากเดิมที่มองราคาหรือส่วนลด เป็นการมองหาสิ่งที่ตอบโจทย์ชีวิตในตอนนี้ ทำให้แต่ละช่วงวัยมีนิยามคุณค่าที่แตกต่างกัน
- กลุ่ม Gen Y และ Z ให้ความสำคัญกับการค้นพบแบรนด์ใหม่ แบรนด์เฉพาะกลุ่ม และสินค้าที่สะท้อนตัวตน สะท้อนผ่านการเติบโตของแบรนด์แฟชั่นของไทยและเกาหลีรุ่นใหม่
- กลุ่มครอบครัวที่มีลูก มีการเติบโตในส่วนของการใช้จ่ายเพื่อการเรียนเสริมทักษะ และของเล่นเพื่อการเรียนรู้ เพราะคุณค่าที่แท้จริงคือการลงทุนให้ลูก พร้อมถึงมองหา Family Solution คือการรวมหลากหลายหมวดสินค้าสำหรับทั้งพ่อ แม่ ลูก ไว้ในที่เดียว ไม่ว่าจะเป็น การศึกษา แฟชั่น บิวตี้ ร้านอาหาร ไปจนถึงสถานที่ออกกำลังกาย
- กลุ่ม Gen X และ Baby Boomers เพิ่มการใช้จ่ายเพื่อสุขภาพเชิงป้องกันเพื่อนำไปสู่การมีอายุยืนยาว (Longevity) หมวดสินค้ายอดนิยมที่มีการเติบโต ได้แก่ สปาเพื่อสุขภาพ ฟิตเนส และวิตามินและอาหารเสริม
หนึ่งองค์ประกอบสำคัญของคุณค่าที่ผู้บริโภคได้รับคือ ‘สิ่งที่ได้เพิ่มจากการซื้อ’ ไม่ว่าจะเป็นคะแนนสะสม บริการพิเศษ หรือประสบการณ์เหนือระดับ ในการใช้จ่ายแต่ละครั้ง ผู้บริโภคมีแนวโน้มที่จะคิดอย่างละเอียดและมีสติ เพื่อให้เกิดความคุ้มค่าสูงสุดอย่างแท้จริง
พฤติกรรมการใช้จ่ายของผู้บริโภคชี้ชัดถึงความสำคัญของปัจจัยนี้ เช่น การสะสมคะแนนบัตรเครดิตเพื่อแลกใช้เป็นส่วนลดในการช้อปหรือไมล์สายการบิน การเลือกซื้อเครื่องดื่มที่ร้านประจำ เนื่องจากสามารถสะสมคะแนนและนำมาแลกเป็นสิทธิประโยชน์ได้ภายหลัง หรือการเป็นสมาชิกของ Loyalty Program ทำให้ได้รับสิทธิพิเศษและบริการที่เหนือกว่าในทุกการซื้อ ทั้งหมดนี้ สะท้อนว่าความคุ้มค่าแบบใหม่ คือ ความคุ้มค่าจากประสบการณ์และสิทธิประโยชน์ด้วย ไม่ใช่แค่จากราคาเท่านั้น
เลือกสินค้าเพื่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี
ส่วนในมุมของสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี (Health & Wellness–Driven Choices) ซึ่งพบการเติบโตอย่างมีนัยสำคัญในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา และปัจจุบันได้กลายเป็นเหตุผลหลักอีกด้านของการใช้จ่ายยุค Mindful Consumption
The 1 Insight พบว่า ผู้บริโภคทุกวัยกำลังให้น้ำหนักกับ ‘สุขภาพดี’ เป็นปัจจัยสำคัญในการตัดสินใจซื้อสินค้าใด ๆ เห็นได้จากยอดซื้อสินค้าอาหารและเครื่องดื่มที่ดีต่อสุขภาพ (healthy food & beverages) ที่เติบโต 2 เท่า, หมวดวิตามินและอาหารเสริมมีการเติบโตสูงกว่า 5 เท่า ส่วนหมวดชุดออกกำลังกาย (activewear) และสินค้าเพื่อการออกกำลังกาย โดยสินค้าขายดีโดดเด่น 3 อันดับ ได้แก่ รองเท้าวิ่ง ชุดออกกำลังกาย เครื่องออกกำลังกาย ส่วนหมวดความงามและสุขภาพก็เติบโตต่อเนื่อง โดยเฉพาะ 3 อันดับยอดนิยม ได้แก่ ผลิตภัณฑ์ดูแลผิว (skincare), สปาเพื่อความงาม (Beauty Spa) และฟิตเนส (Fitness) นอกจากนี้ การซื้อประกันสุขภาพยังเพิ่มขึ้นเป็น 2 เท่าอีกด้วย
Mindful Consumption ไม่ใช่เทรนด์สั้น ๆ
The 1 Insight วิเคราะห์ว่า เมื่อพิจารณาทั้งสองแรงขับร่วมกันจะพบว่า Mindful Consumption ไม่ได้เป็นเพียงเทรนด์สั้น ๆ แต่เป็นการเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้จ่ายของผู้บริโภคไทยอย่างแท้จริง
“แนวโน้มต่อไปจากนี้ คนไทยเลือกใช้จ่ายกับสินค้าและบริการที่ให้ ‘คุณค่าที่แท้จริงต่อชีวิต’ ซึ่งต่างกันไปในแต่ละกลุ่ม พร้อมเพิ่มความสำคัญให้ ‘สุขภาพและสวัสดิภาพของตนเองและคนที่รัก’ มากขึ้นอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน และกำลังจะกลายเป็นปัจจัยหลักที่กำหนด loyalty [ความภักดีที่มีต่อแบรนด์สินค้า] และแรงขับของการใช้จ่ายในยุคถัดไป”
