นับตั้งแต่บริษัท Strategy (เดิมคือ Microstrategy) ของ Michael Saylor เข้าซื้อบิทคอยน์เข้ามาในงบการเงินบริษัทตั้งแต่สี่ปีก่อนและได้พิสูจน์ถึงความสำเร็จในระดับหนึ่ง จนกระทั่งกลายเป็นต้นแบบของบริษัทในตลาดหุ้นอื่นๆที่เข้าลงทุนในคริปโตจนเกิดเป็นกระแส Digital Asset Treasury Company ในที่สุด
บริษัทเอกชนที่เข้าซื้อสินทรัพย์ดิจิทัลตั้งแต่บิทคอยน์ อีธีเรียม รวมถึงเหรียญทางเลือกอื่นๆและนับเข้ามาอยู่ในงบการเงินของบริษัทเป็นสินทรัพย์การลงทุน เพื่อให้ผู้ที่ลงทุนในหุ้นของบริษัทมีความตั้งใจที่จะถือครองเหรียญคริปโตนั้นๆทางอ้อม
นอกจากใช้กระแสเงินสดภายในของบริษัทในการเข้าซื้อคริปโต บางบริษัทอาจเลือกใช้วิธีระดมทุนเพิ่มเติมด้วยการออกหุ้นกู้แปลงสภาพที่ผู้ถือจะไม่ได้รับผลตอบแทนเป็นดอกเบี้ยแต่จะได้แปลงหุ้นกู้เป็นหุ้นสามัญของบริษัทแทน เท่ากับว่าบริษัทนั้นๆสามารถระดมทุนได้โดยไม่มีต้นทุน
นอกเหนือจาก Strategy ที่เข้าซื้อบิทคอยน์ด้วยแพชชั่นที่จะเป็นธนาคารบิทคอยน์ บริษัทที่ลงทุนในเหรียญอื่นๆอาจมีความต้องการที่จะลงทุนในสินทรัพย์ที่มีนวัตรกรรม เพื่อสร้างความสนใจให้กับหุ้น เนื่องจากส่วนใหญ่ดำเนินธุรกิจที่ไม่มีการเติบโตแล้วแต่มีกระแสเงินสดที่จะเข้าลงทุนสินทรัพย์ต่างๆได้ แทนที่จะซื้อธุรกิจสตาร์ทอัพที่มีสภาพคล่องซื้อขายต่ำก็มาลงทุนในเหรียญคริปโตที่มีโอกาสเติบโตสูงจากนโยบายส่งเสริมของสหรัฐฯและมีสภาพคล่องซื้อขายมากกว่าแทน
การลงทุนในหุ้นที่มีคริปโตเป็นสินทรัพย์เปรียบเสมือนได้กับการลงทุนในตราสารอนุพันธ์ประเภท Call Option ซึ่งเป็นการเร่งสร้างผลตอบแทน (Leverage) ให้กับการลงทุน เนื่องจากบริษัทเหล่านี้มีการกู้เงินหรือระดมทุนมาซื้อคริปโตมาไว้ในบริษัท แทนที่นักลงทุนจะต้องไปซื้อคริปโตเหล่านั้นในตลาด Spot ด้วยตัวเองก็มาซื้อผ่านตลาดหุ้นแทนจึงเปรียบเสมือนการ Leverage การลงทุนในคริปโต
การที่มีหุ้นที่เป็นตัวแทนของคริปโตยังเป็นโอกาสของนักลงทุนสถาบันที่ต้องการลงทุนในคริปโตแต่อาจติดเรื่องของกฎระเบียบต่างๆ อย่างเช่นกองทุนมั่งคั่งแห่งชาติที่ใหญ่ที่สุดในโลกของประเทศนอร์เวย์ได้เข้าลงทุนในหุ้น Strategy แสดงให้เห็นว่าบริษัทกลุ่ม DAT สามารถเรียกความสนใจของนักลงทุนสถาบันรายใหญ่ได้
ไม่นานมานี้คณะกรรมการของ S&P 500 ได้ปฏิเสธการนำหุ้น Strategy เข้ามาคำนวณรวมในดัชนีทั้งที่มีคุณสมบัติผ่านเกณฑ์ อาจเป็นความเสี่ยงของบริษัทเอกชนที่ลงทุนในคริปโทปัจจุบันและที่กำลังให้ความสนใจอาจลังเลที่จะใช้กลยุทธ์ดังกล่าว
นอกจากนี้ท่าทีใหม่ของตลาด Nasdaq ที่กำหนดให้บริษัทที่มีการถือครองคริปโตจำนวนมากต้องได้รับความเห็นชอบจากผู้ถือหุ้นก่อนออกหุ้นใหม่เพื่อระดมทุนซื้อเพิ่มซึ่งทำให้การระดมทุนซื้อคริปโตอาจมีความยากลำบากขึ้นไปอีก
ขณะที่ความเสี่ยงของตัวกิจการเอง แม้ต้นทุนในการระดมทุนซื้อคริปโตของบริษัทเหล่านี้จะไม่ได้สูงนัก แต่ถ้าราคาของเหรียญคริปโตที่เข้าไปลงทุนปรับตัวลดลงจนทำให้เกิดผลขาดทุนจากการถือครองก็อาจทำให้นักลงทุนเทขายหุ้นและบริษัทเหล่านี้แห่เทขายเหรียญที่ถือครองไว้จนทำให้เกิดความโกลาหลได้เช่นกัน
แม้แนวทางของบริษัท DAT จะมีโอกาสที่ทำให้เกิดภาวะฟองสบู่ในตลาดคริปโต แม้ถึงตอนนี้มูลค่าของการระดมทุนยังไม่ถึงจุดที่น่าวิตกกังวลแต่ก็ถือว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการตีฟองสบู่ขึ้นมาเช่นกันและในอดีตที่ผ่านมา วิกฤติการเงินหรือความผันผวนของตลาดการเงินมักจะเกิดขึ้นจากวิศวกรรมทางการเงินหรือความซับซ้อนของการลงทุนในสินทรัพย์ต่างๆทั้งสิ้น ดังนั้นนักลงทุนจึงต้องจับตาความเคลื่อนไหวที่เกิดขึ้นกับ DAT นี้อย่างใกล้ชิด
Digital Asset Treasury Company จึงเป็นทั้งนวัตรกรรมการลงทุนรูปแบบใหม่ การใช้วิศวกรรมการเงินที่ชาญฉลาดเพื่อดึงความสนใจของนักลงทุน แต่ก็อาจเป็นจุดเริ่มต้นของการเกิดวิกฤติตลาดคริปโตได้เช่นกัน แม้ว่าตอนนี้อาจยังไม่เกิดขึ้นแต่ก็ไม่ควรจะประมาทเกินไป
ประธานเจ้าหน้าที่ปฎิบัติการ บริษัท เมตาที จำกัด และ นายกสมาคมสินทรัพย์ดิจิทัลไทย