บริษัท 25% จ่อลดพนักงานประจำ หันจ้างพาร์ตไทม์-สัญญาจ้าง สะท้อนศก.ขาลง

ผลสำรวจล่าสุดของ Jobsdb ในปี 2567 สะท้อนภาพการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างในตลาดแรงงานไทยอย่างชัดเจน เมื่อกว่า 25% ขององค์กรในประเทศมีแนวโน้มจะลดจำนวนพนักงานประจำเต็มเวลา และหันมาใช้แรงงานไม่เต็มเวลาในสัดส่วนที่มากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นพนักงานประจำไม่เต็มเวลา หรือพนักงานสัญญาจ้างและชั่วคราวแบบพาร์ตไทม์ การปรับเปลี่ยนดังกล่าวกลายเป็นทางเลือกขององค์กรจำนวนมากที่ต้องการลดต้นทุนท่ามกลางภาวะเศรษฐกิจที่ยังเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

ตลาดแรงงานไทยประสบวิกฤตบุคลากรไอทีสวนตลาดโตก้าวกระโดด

นายดนุชา พิชยนันท์ เลขาธิการสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ อธิบายว่า ปัจจัยสำคัญที่ผลักดันการเปลี่ยนแปลงนี้มีทั้งแรงกดดันด้านค่าใช้จ่าย การพัฒนาเทคโนโลยีที่ทำให้องค์กรไม่จำเป็นต้องจ้างแรงงานฟูลไทม์ทุกตำแหน่ง และกระแส Gig Economy ที่แรงงานรุ่นใหม่จำนวนมากหันไปทำงานหลายจ็อบหรือรับงานสั้น ๆ แทนการทำงานประจำตลอดเวลา แม้รูปแบบการจ้างงานใหม่จะช่วยให้องค์กรคล่องตัวขึ้น แต่ก็สร้างความเปราะบางต่อแรงงานในเรื่องรายได้ ความมั่นคงในการทำงาน และสิทธิประโยชน์ตามกฎหมายที่อาจไม่ได้รับอย่างครบถ้วน

แนวโน้มใหม่ ฟูลไทม์ลดลง พาร์ตไทม์พุ่ง

ข้อมูลจาก JobsDB ระบุว่า การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเห็นได้ชัดในองค์กรขนาดใหญ่ โดยในปี 2565 สัดส่วนการจ้างพนักงานประจำไม่เต็มเวลาอยู่เพียง 6% แต่ปี 2567 ตัวเลขพุ่งขึ้นเป็น 42% ส่วนการจ้างพนักงานสัญญาจ้างพาร์ตไทม์เพิ่มจาก 4% ในปี 2565 เป็น 28% ภายในสองปี

นายดนุชา ระบุว่า รูปแบบการจ้างงานที่ชั่วคราวมากขึ้นเป็น “กลยุทธ์องค์กร” เพื่อปรับตัวเข้ากับสภาพเศรษฐกิจโลกที่ไม่แน่นอน หากเศรษฐกิจผันผวน บริษัทสามารถลดค่าใช้จ่ายด้านแรงงานได้รวดเร็ว ไม่ต้องแบกรับภาระฟูลไทม์ในระยะยาว อย่างไรก็ตาม เขาเตือนว่าหากไม่มีมาตรการคุ้มครองที่เหมาะสม แรงงานอาจไม่ได้รับค่าจ้างและสิทธิประโยชน์ตามกฎหมายอย่างครบถ้วน

นอกจากนี้ กระแสการเปิดโครงการ “สมัครใจลาออก” โดยเฉพาะในแรงงานอายุ 45 ปีขึ้นไปก็เป็นอีกประเด็นที่ต้องพิจารณา เพราะหลายองค์กรใช้วิธีนี้เพื่อลดสัดส่วนแรงงานที่มีค่าจ้างสูง และเปิดทางให้แรงงานรุ่นใหม่ที่ต้นทุนต่ำกว่าเข้ามาแทนที่

ตลาดแรงงานไทยไตรมาสสอง 2568 ภาพรวมการจ้างงาน

ในด้านภาพรวมตลาดแรงงานในไตรมาสสอง ปี 2568 สภาพัฒน์รายงานว่า ยังคงทรงตัวเมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปี 2567 โดยมีผู้มีงานทำรวม 39.5 ล้านคน เพิ่มขึ้นเพียงเล็กน้อยที่ 0.02% การจ้างงานในสาขานอกภาคเกษตรกรรมขยายตัว 0.4% ซึ่งถือเป็นแรงขับเคลื่อนหลัก โดยเฉพาะสาขาการขนส่งและจัดเก็บสินค้าที่เติบโตสูงถึง 7.9% รองลงมาคือสาขาโรงแรมและภัตตาคารที่ยังขยายตัวได้ที่ 3.1% ขณะที่การผลิตฟื้นตัวเล็กน้อยที่ 0.5%

ในทางกลับกัน สาขาการก่อสร้างและค้าปลีก/ค้าส่งกลับหดตัวลงที่ 3.7% และ 1.2% ตามลำดับ ส่วนภาคเกษตรกรรมยังคงหดตัว 0.9% ต่อเนื่อง โดยเฉพาะภาคเหนือที่ได้รับผลกระทบจากฝนตกหนักและน้ำท่วมตั้งแต่ต้นปี นอกจากนี้ ชั่วโมงการทำงานเฉลี่ยในภาพรวมลดลงเล็กน้อยที่ 42.7 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ แม้ภาคเอกชนยังทำงานเฉลี่ย 46.9 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ขณะที่แรงงานที่ทำงานล่วงเวลาเกิน 50 ชั่วโมงลดลงถึงร้อยละ 8 เหลือ 6.3 ล้านคน

ค่าจ้างแรงงานเฉลี่ยของภาคเอกชนปรับเพิ่มขึ้นมาอยู่ที่ 14,370 บาทต่อเดือน เพิ่มขึ้น 2.4% จากปีก่อน ขณะที่แรงงานในระบบได้รับค่าจ้างเฉลี่ย 15,712 บาทต่อเดือน เพิ่มขึ้น 2.5% อย่างไรก็ตาม หากพิจารณาค่าจ้างเฉลี่ยของแรงงานทุกสถานภาพรวมกันจะอยู่ที่ 15,977 บาทต่อเดือน ซึ่งลดลง 1.9% สะท้อนว่าแรงงานอาชีพอิสระมีรายได้ถดถอยลง

ด้านการว่างงาน มีผู้ว่างงานราว 370,000 คน ลดลง 14.8% จากปีก่อน คิดเป็นอัตราว่างงาน 0.91% กลุ่มผู้ว่างงานที่เคยทำงานลดลงถึง 25.6% ส่วนผู้ที่ไม่เคยทำงานลดลงเพียง 6.6% แม้ภาพรวมลดลง แต่ผู้จบการศึกษาในระดับอุดมศึกษายังมีอัตราว่างงานสูงสุดต่อเนื่อง และจำนวนผู้ว่างงานระยะยาวกลับเพิ่มขึ้น 4.6% หรือ 73,000 คน โดยส่วนใหญ่เป็นวัยหนุ่มสาวอายุ 20-29 ปี ขณะเดียวกัน ผู้เสมือนว่างงานเพิ่มขึ้นเป็น 2.1 ล้านคน หรือขยายตัว 5.2% โดยกว่าครึ่งอยู่ในภาคเกษตรกรรม

ความเสี่ยงและความท้าทายของตลาดแรงงาน

แม้การจ้างงานโดยรวมยังไม่ถดถอย แต่ตลาดแรงงานไทยกำลังเผชิญปัจจัยเสี่ยงหลายด้านพร้อมกัน โดยเฉพาะผลกระทบจากมาตรการภาษีนำเข้าของสหรัฐอเมริกา ซึ่งเป็นตลาดส่งออกใหญ่ที่สุดของไทย โดยในไตรมาสสอง มูลค่าการส่งออกไปสหรัฐฯ คิดเป็น 20.6% ของทั้งหมด สินค้าหลักได้แก่ อิเล็กทรอนิกส์ ยาง ยานยนต์ และอาหารทะเลแปรรูป แต่สหรัฐฯ เริ่มใช้มาตรการเก็บภาษีเข้ม ทั้งภาษีเฉพาะสินค้า เช่น เหล็กและอลูมิเนียม 50% รถยนต์และชิ้นส่วน 25% รวมถึงการจัดเก็บภาษีตอบโต้กับไทยสูงถึง 19% และภาษีสินค้าสวมสิทธิที่อาจสูงถึง 40% หากไทยไม่สามารถพิสูจน์แหล่งกำเนิดสินค้าได้อย่างชัดเจน ภาระภาษีเหล่านี้อาจทำให้ผู้ประกอบการไทยต้องลดกำลังการผลิต หรือตัดค่าใช้จ่ายด้านแรงงาน

อีกด้านหนึ่งคือการขาดแคลนแรงงานต่างด้าว ซึ่งยังเป็นปัญหาต่อเนื่อง ล่าสุดพบว่าแรงงานต่างด้าวกว่า 388,000 คนยังไม่ได้ต่ออายุใบอนุญาตทำงาน โดยส่วนใหญ่เป็นแรงงานเมียนมาและกัมพูชา ขณะเดียวกันรัฐบาลกัมพูชาก็ใช้มาตรการเข้มงวดในการดึงแรงงานกลับประเทศ กระทบต่อทั้งภาคก่อสร้างและการผลิตที่พึ่งพาแรงงานกลุ่มนี้อย่างมาก แม้ปัจจุบันรัฐบาลไทยได้อนุมัติความร่วมมือเพื่อเปิดรับแรงงานใหม่จากศรีลังกา เนปาล ฟิลิปปินส์ และอินโดนีเซีย แต่ยังต้องติดตามว่ามาตรการจะเพียงพอต่อการทดแทนแรงงานที่ขาดไปหรือไม่

สุดท้าย ปัญหาความปลอดภัยในการทำงานมีแนวโน้มรุนแรงขึ้น ข้อมูลสำนักงานประกันสังคมระบุว่า อัตราการประสบอันตรายจากการทำงานเพิ่มขึ้นจาก 6.55% ในปี 2565 เป็น 7.23% ในปี 2567 มีผู้ประสบอันตรายกว่า 87,000 ราย โดยเฉพาะในสถานประกอบการขนาดใหญ่ แม้กรณีเสียชีวิตและพิการยังมีสัดส่วนน้อย แต่ปี 2567 ก็ยังพบผู้เสียชีวิตถึง 595 คน และทุพพลภาพอีก 16 คน ปัญหานี้ไม่เพียงส่งผลต่อแรงงาน แต่ยังมีผลกระทบต่อครอบครัวและเศรษฐกิจในระยะยาว

คอนเทนต์แนะนำ

ภาวะโซเดียมในเลือดต่ำ เกิดจากอะไร บทเรียนสุขภาพจากข่าว "ปั๊บ โปเตโต้"

ออทิสติกในผู้ใหญ่ วิธีสังเกตว่าเราอาจเป็น ความแตกต่างออทิสติกในเด็ก

"โจ้ สืบศักดิ์" โพสต์ นักตะกร้อเหรียญทอง เอเชียนเกมส์ ถูกหักเงินจนหมด