ซูดานยังไม่สงบ ทหาร RSF เผยงานคือการฆ่า ความรุนแรงเกินควบคุม ตาย 2,000

บทความแปลจากบทความ 'Our job is only killing' - how Sudan's brutal militia carried out a massacre สำนักข่าว BBC โดย Merlyn Thomas, Matt Murphy และ Peter Mwai

เหล่านักรบหัวเราะร่าขณะนั่งอยู่บนหลังรถกระบะ เร่งความเร็วผ่านแถวซากศพ 9 ร่างที่วางเรียงกัน มุ่งตรงไปทางทิศที่พระอาทิตย์ดวงโตของซูดานส่องแสง

ชายคนหนึ่งยิ้มขณะหันกล้องเข้าหาตัวเองและเพื่อนนักรบ บนป้ายของกองกำลังสนับสนุนเคลื่อนที่เร็ว (RSF) มีข้อความว่า “พวกมันทุกคนต้องตายอย่างนี้”

กลุ่มชายฉกรรจ์ฉลองการสังหารหมู่ที่เจ้าหน้าที่ด้านสิทธิมนุษยชนเกรงว่า อาจมีผู้เสียชีวิตมากกว่า 2,000 คนในเมืองเอลฟาเชอร์เมื่อเดือนก่อน เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา ศาลอาญาระหว่างประเทศระบุว่ากำลังสืบสวนว่า กองกำลังกึ่งทหารในซูดานได้ก่ออาชญากรรมสงครามและอาชญากรรมต่อมนุษยชาติหรือไม่

เอลฟาเชอร์เป็นเป้าหมายหลักของกองกำลังกึ่งทหาร RSF และเป็นที่มั่นสุดท้ายในเมืองดาร์ฟูร์ที่กองทัพซูดาน (SAF) ยังคงควบคุมไว้ได้ ทั้งสองฝ่ายทำสงครามรุนแรงกันตั้งแต่รัฐบาลผสมซูดานล่มสลายในปี 2023

คาดว่ามีผู้เสียชีวิตจากสงครามครั้งนี้แล้วกว่า 150,000 คนตลอดระยะเวลา 2 ปีที่ผ่านมา ทั้งสองฝ่ายต่างถูกกล่าวหาว่าก่ออาชญากรรมสงคราม โดยหลายกรณีเกิดจากการกระทำของ RSF หลังการล่มสลายของเอลฟาเชอร์

เมืองไร้สัมพันธ์กับโลกภายนอก

RSF ปิดล้อมเมืองไว้กว่าสองปี และเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ได้ขยายแนวปิดล้อมครอบคลุมประชากรที่เหลืออยู่

ภาพถ่ายดาวเทียมแสดงให้เห็นว่ากองกำลังเริ่มสร้างเขื่อนขนาดใหญ่จากถุงทรายมหึมา ล้อมรอบเขตเอลฟาเชอร์ ตัดขาดเมืองจากความช่วยเหลือใด ๆ และเมื่อถึงต้นเดือนตุลาคม วงล้อมถุงทรายก็ปิดเมืองได้สมบูรณ์

เมื่อการปิดล้อมทวีความรุนแรงขึ้น มีผู้เสียชีวิตอีก 78 รายระหว่างการโจมตีของ RSF เมื่อวันที่ 19 กันยายน ขณะเดียวกัน สหประชาชาติรายงานว่ามีผู้เสียชีวิตอีก 53 คนจากการโจมตีด้วยโดรนและปืนใหญ่ในค่ายผู้พลัดถิ่นเมื่อเดือนตุลาคม

BBC เปิดเผยวิดีโอที่ชี้ว่า RSF พยายามกีดขวางเส้นทางลำเลียงอาหารและของใช้จำเป็น ในเดือนตุลาคม วิดีโอหนึ่งแสดงภาพชายคนหนึ่งถูกมัดมือเท้าไขว้หลัง แขวนกลับหัวห้อยลงจากต้นไม้ด้วยโซ่เหล็ก โดยชายผู้ถ่ายวิดีโอกล่าวหาว่าเขาลักลอบขนเสบียงเข้าสู่พื้นที่ที่ถูกปิดล้อม

“ฉันสาบานต่อพระเจ้าว่าจะให้แกชดใช้ให้หนัก ไอ้สวะ” ชายผู้ถ่ายวิดีโอกล่าว ก่อนจะสั่งให้ผู้ถูกจับร้องขอชีวิต

ขณะเดียวกัน RSF ก็พยายามรุกคืบเข้าเมือง ที่ซึ่งกองทหารปะทะกันอย่างดุเดือดบนถนนหลายสาย

ภาพฉายชัด คนถูกยิงแม้ไร้อาวุธ

เช้าวันที่ 26 ตุลาคม 2568 RSF เข้ายึดที่มั่นหลักของ SAF ในเมืองได้สำเร็จ หลังจากกองทัพถอนตัวออกจากกองบัญชาการกองพลทหารราบที่ 6

ทหาร RSF หัวเราะขณะเดินสำรวจศูนย์บัญชาการที่ถูกทิ้งร้าง ในมือถือเครื่องยิงระเบิด ต่อมาในวันเดียวกัน มีผู้พบเห็นผู้บัญชาการ RSF อับดุล ราฮิม ดากาโล น้องชายแท้ ๆ ของผู้นำ RSF โมฮัมเหม็ด “เฮเมดตี” ดากาโล อยู่ในพื้นที่

RSF เป็นกองกำลังกึ่งทหารที่พัฒนามาจากกองกำลัง Janjaweed ซึ่งฆ่าผู้คนหลายแสนในดาร์ฟูร์ระหว่างปี 2003–2005 และถูกกล่าวหาว่ากระทำโหดร้ายต่อกลุ่มชาติพันธุ์ที่ไม่ใช่อาหรับในซูดานมาอย่างยาวนาน วิดีโอที่เผยแพร่ทางออนไลน์ยังบ่งชี้ว่า RSF พยายามก่อความรุนแรงต่อประชาชนในเอลฟาเชอร์

ก่อนที่ RSF จะเข้ายึดเมืองได้ มีข้อมูลเพียงเล็กน้อยหลุดรอดออกมาจากพื้นที่ แต่ไม่กี่ชั่วโมงหลังการยึดครอง ภาพความรุนแรงที่กองกำลังนี้ก่อไว้ก็แพร่กระจายทั่วออนไลน์ ทำลายความเงียบงันที่ปกคลุมเมืองมาเนิ่นนาน

หนึ่งในภาพที่สะเทือนใจที่สุดคือวิดีโอภายในตึกมหาวิทยาลัยทางตะวันตกของเมือง มีศพนับสิบกระจัดกระจายอยู่บนพื้น

ชายชราสวมทูนิกสีขาวนั่งอยู่ลำพังกลางกองศพ เขาหันไปหากลุ่มทหารที่เดินลงบันไดมาพร้อมปืนไรเฟิล ชายคนหนึ่งยกอาวุธขึ้น ยิงเพียงนัดเดียว ชายชราล้มลงทันที ไม่มีใครสะทกสะท้านกับสิ่งที่เกิดขึ้น หนึ่งในทหารตะโกนว่า “ทำไมไอ้นี่ยังไม่ตายวะ ยิงเลยดิ”

ภาพจากดาวเทียมวันที่ 26 ตุลาคม 2568 ของ Yale Humanitarian Research Lab ยืนยันว่า มีการสังหารหมู่บนถนนหลายสายในเมืองเอลฟาเชอร์

นักวิเคราะห์ของหน่วยงานระบุว่า มี “กลุ่มก้อนขนาดใหญ่” ปรากฏในภาพถ่าย ซึ่งมีขนาดสอดคล้องกับร่างของมนุษย์ผู้ใหญ่ และไม่พบในภาพก่อนหน้า รายงานยังชี้ถึง “รอยเปลี่ยนสี” ซึ่งอาจเป็นรอยที่เกิดจากเลือดมนุษย์

พยานคนหนึ่งให้สัมภาษณ์กับ BBC ว่า เขาเห็น “ญาติหลายคนถูกสังหารต่อหน้า พวกเขาถูกรวมตัวไว้ที่หนึ่งแล้วถูกฆ่าทั้งหมด”

อีกคนกล่าวว่า เห็นหญิงคนหนึ่งเสียชีวิตหลังถูก RSF ยิงเข้าที่อก ก่อนโยนร่างเธอทิ้งหลังปลดเอาทรัพย์สินติดตัวออกหมด

ขณะที่กองกำลังหลักของ RSF บุกอาละวาดอยู่ในเมือง กลุ่มนักรบอื่น ๆ ยังปักหลักรอบนอก คอยปะทะและทำร้ายผู้ถูกควบคุมตัวที่ไร้อาวุธอย่างโหดเหี้ยม

ความรุนแรงส่วนใหญ่เกิดขึ้นห่างจากเอลฟาเชอร์ราว 8 กิโลเมตร วิดีโอหนึ่งแสดงภาพศพพลเรือนจำนวนมาก หลายคนเป็นผู้หญิง นอนอยู่ในร่องน้ำติดคันทรายที่ RSF สร้างขึ้น

อีกหลายวิดีโอสะท้อนการทำลายล้าง — เปลวเพลิงโหม ซากรถบรรทุกกระจัดกระจาย และร่างคนหลายร่างอยู่ระหว่างซากรถเหล่านั้น

BBC ยืนยันความถูกต้องของวิดีโอที่แสดงภาพผู้บัญชาการ RSF ชื่ออาบู ลูลู สั่งฆ่าผู้ถูกจับกุมไร้อาวุธ และมีพยานยืนยันว่าเขาสั่งให้ลูกน้องฆ่าผู้บริสุทธิ์มากมาย รวมถึงเด็ก ๆ

อีกวิดีโอหนึ่งเผยให้เห็นทหาร RSF ขอร้องอาบู ลูลูให้ไว้ชีวิตชายบาดเจ็บคนหนึ่ง แต่เขาปฏิเสธ ก่อนพูดว่า “ฉันไม่มีวันเมตตา งานของเราคือการฆ่า” จากนั้นเล็งอาวุธ ยิงชายคนนั้นจนเสียชีวิตในทันที

มีวิดีโอเพิ่มเติมที่แสดงภาพลูลูฆ่าผู้ถูกคุมขังไร้อาวุธอีก 9 คน และไม่กี่วันต่อมา ภาพใหม่เผยให้เห็นว่าศพเหล่านั้นยังถูกทิ้งไว้ที่เดิม บนพื้นเปื้อนฝุ่นของดาร์ฟูร์

ทหารหลายคนที่ร่วมสังหารหมู่สวมเครื่องหมาย RSF และฉลองเหตุการณ์นี้ในฐานะ “การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์”

ผู้บัญชาการ RSF พยายามควบคุมความรุนแรง

หนึ่งวันหลังการสังหารหมู่ ผู้นำ RSF เฮเมดตี ยอมรับว่า กองทัพของเขา “กระทำการละเมิด” จริง และกล่าวว่าจะสืบสวนเหตุการณ์นี้ต่อไป เจ้าหน้าที่ UN ระบุว่า RSF ได้จับผู้ต้องสงสัยบางรายในกลุ่มแล้ว

หนึ่งในนั้นคือ อาบู ลูลู หลัง BBC Verify ยืนยันการฆ่าโดยเขา ต่อมามีวิดีโอเผยแพร่ผ่านบัญชี Telegram ทางการของ RSF แสดงให้เห็นลูลูถูกควบคุมตัวในห้องขังชานเมืองเอลฟาเชอร์ วิดีโอดังกล่าวถูกถ่ายทำและตัดต่ออย่างประณีต

นักวิเคราะห์จากมหาวิทยาลัยเยลระบุว่า RSF “พยายามลบล้างการสังหารหมู่ที่เกิดขึ้น” รายงานเมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายนเผยว่า ภาพดาวเทียมแสดงการเคลื่อนย้าย “วัตถุคล้ายร่างกายออกจากพื้นที่ทางเหนือของคันดิน RSF” และพบหลุมศพอยู่ใกล้โรงพยาบาลเด็กในเอลฟาเชอร์

BBC Verify วัดความยาวของวัตถุสีขาวบริเวณสนามโรงพยาบาลได้ราว 1.6–2.0 เมตร ซึ่งใกล้เคียงกับความสูงของร่างผู้ใหญ่ และคล้ายกับลักษณะศพที่ห่อด้วยผ้าตามธรรมเนียมในซูดาน

ในเวลาเดียวกัน มีความพยายามเปลี่ยนเรื่องราวของ RSF บนโลกออนไลน์ เช่น บัญชีผู้ใช้บางรายเผยแพรวิดีโอทหาร RSF แจกจ่ายสิ่งของช่วยเหลือประชาชน หรือบัญชีทางการของ RSF เองที่เผยภาพการปฏิบัติต่อเชลยศึกอย่างมีมนุษยธรรม

อย่างไรก็ตาม แม้จะมีความพยายาม “เขียนเรื่องใหม่” ความรุนแรงที่ RSF ก่อไว้ก็ปรากฏต่อสายตาชาวโลกแล้ว BBC ระบุว่าได้ติดต่อ RSF เพื่อขอความคิดเห็น แต่ไม่ได้รับการตอบกลับใด ๆ