UK เลิกใช้แผงโซลาร์จีน ชี้มีเอี่ยวแรงงานทาสชาวอุยกูร์
วันพุธที่ 23 เมษายน 2568 เอ็ดเวิร์ด มิลิแบนด์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงความมั่นคงด้านพลังงานและการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์แห่งสหราชอาณาจักร สั่งห้ามบริษัท Great British Energy ซึ่งเป็นบริษัทพลังงานของรัฐบาลอังกฤษ ลงทุนในโครงการที่ใช้แผงพลังงานแสงอาทิตย์ที่อาจมีความเกี่ยวข้องกับการใช้แรงงานทาสในประเทศจีน
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
มินิแบนด์เดินทางเยือนประเทศจีนเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา เพื่อเจรจาการลงทุนด้านพลังงาน และเป็นผู้ชูประเด็นการแก้ไขกฎหมาย Great British Energy ด้วยเหตุผลด้านสิทธิมนุษยชน
UK จะไม่ net zero ด้วยการละเมิดสิทธิมนุษยชน
Great British Energy คือบริษัทพลังงานใหม่จัดตั้งขึ้นเมื่อเดือนกรกฎาคม 2024 เป็นความพยายามหลักของรัฐบาลพรรคแรงงานในการลดการปล่อยคาร์บอนและการพึ่งพิงพลังงานฟอสซิลของสหราชอาณาจักร การลดรัฐบาลลงทุนกับบริษัทพลังงานใหม่นี้ไปกว่า 8,300 ล้านปอนด์ หรือราว 369,900 ล้านบาท
อย่างไรก็ตาม รายงานจากมหาวิทยาลัย Sheffield Hallam ชี้ว่า แรงงานบังคับจากชาวอุยกูร์ถูกใช้ผลิตโพลิซิลิโคน หนึ่งในส่วนประกอบสำคัญที่ใช้ผลิตแผงโซลาร์เซลล์ และประเด็นนี้ถูกยกขึ้นมาผ่านสมาชิกรัฐสภาและนักรณรงค์หลายคน
“สหราชอาณาจักรจะเป็นผู้นำด้านอุตสาหกรรมพลังงานที่ปราศจากแรงงานบังคับในห่วงโซ่อุปทาน” ไมเคิล แชงก์ส รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพลังงานของสหราชอาณาจักร กล่าว
พลังงานหมุนเวียนบนหลังชาวอุยกูร์
แผงโซลาร์เซลล์ราว 80 เปอร์เซ็นต์ในโลกในขณะนี้ผลิตมาจากจีน ทำให้ประเทศจีนเป็นผู้นำหลักในอุตสาหกรรมนี้ และการที่จีนก้าวเข้ามาเป็นผู้ผลิตแผงโซลาร์อันดับหนึ่ง ช่วยลดราคาของแผงโซลาร์ให้ถูกลงมากว่า 90 เปอร์เซ็นต์ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา โดยผู้นำเข้าแผงโซลาร์เซลล์จากจีนมากที่สุดในปี 2024 คือ เนเธอร์แลนด์ ตามมาด้วย บราซิล อินเดีย และปากีสถาน
อย่างไรก็ตาม โพลิซิลิโคน หนึ่งในวัสดุหลังที่ใช้ในการผลิตแผงโซลาร์เซลล์แผงหนึ่งกว่า 35-40 เปอร์เซ็นต์ มีฐานการผลิตอยู่ในมณฑลซินเจียง ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีการรายงานว่า ชาวอุยกูร์ต้องเผชิญกับการถูกคุมตัวและใช้แรงงานบังคับอย่างเป็นระบบ
ชาวอุยกูร์คือหนึ่งในชนกลุ่มน้อยทางชาติพันธ์ุและศาสนา ที่ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีน ราว 12.8 ล้านคน ที่ผ่านมาชาวอุยกูร์ต้องเผชิญกับนโยบายชาตินิยมของจีน ไม่ให้ดำเนินกิจกรรมทางศาสนาอิสลาม ศาสนาหลักของชาวอุยกูร์ รื้อถอนมัสยิด ไม่ให้ใช้ภาษาอุยกูร์ในระบบการศึกษา สนับสนุนให้ชาวจีนฮั่น ประชากรส่วนใหย่ของจีนเข้ามามีบทบาททางสังคมและเศรษฐกิจในซินเจียง
นอกจากนี้ตั้งแต่ปี 2017 ยังมีรายงานเกี่ยวกับ “ศูนย์ฝึกอาชีพ” ที่กักขังชาวอุยกูร์มากกว่า 1,000,000 คน อ้างว่าช่วยให้ชาวอุยกูร์พัฒนาทักษะการทำงาน อย่างไรก็ตามมีรายงานจากองค์กรสิทธิมนุษยชนและผู้ลี้ภัยที่กล่าวถึงการล้างสมองและการบังคับใช้แรงงาน
ก้าวถัดไปเปลี่ยนกฎหมาย
สมาชิกรัฐสภาได้ดำเนินการรณรงค์ต่อเนื่องหลายเดือนเพื่อเรียกร้องให้มีการแก้ไขกฎหมาย Great British Energy ที่ได้งบประมาณสนับสนุนมากกว่า 8,300 ล้านปอนด์จะไม่ลงทุนกับโครงการที่มีความเกี่ยวข้องกับการใช้แรงงานทาสในห่วงโซ่อุปทาน
แต่ถ้อยคำสุดท้ายของร่างกฎหมายจะต้องได้รับความเห็นชอบจากทั้งสองสภาแห่งรัฐสภาก่อนจึงจะมีผลบังคับใช้เป็นกฎหมายได้ อย่างไรก็ดี แหล่งข่าวเปิดเผยกับสำนักข่าว The Guardian ว่า สมาชิกวุฒิสภาและสมาชิกรัฐสภาหารือกัน และทำให้รัฐมนตรีเชื่อว่า การแก้ไขกฎหมายให้เป็นไปตามแนวคิดไม่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดังกล่าวนั้นเป็นทางที่มีประสิทธิภาพกว่าที่จะบรรลุเป้าหมาย net zero ของสหราชอาณาจักร และยังมีทางออกอื่นๆ ที่เป็นไปได้ อย่างการซื้อแผงโซลาร์เซลล์จากภูมิภาคอื่นของโลก ที่แม้ยังมีไม่มาก แต่กำลังเติบโต
“นี่เป็นทางเดียวที่เราจะแน่ใจได้ว่า การเปลี่ยนแปลงของเราไปสู่ net zero จะไม่ดำเนินการขึ้นบนหลังของแรงงานทาสและการละเมิดพวกเขา” ซาราห์ แชมเปียน หนึ่งในสมาชิกวุฒิสภาที่เสนอให้บริษัทเลิกใช้แผงโซลาร์จากจีนกล่าว
แม้ว่าสถานเอคอัครราชทูตประจำกรุงลอนดอนจะยังไม่ออกมาโต้ตอบการตัดสินใจของระฐบาลอังกฤษเมื่อวันพุธที่ผ่านมา แต่ก่อนหน้านี้โฆษกกระทรวงการต่างประเทศของจีนได้ออกมาปฏิเสธข้อกล่าวหาดังกล่าวเมื่อเดือนกุมภาพันธ์กล่าวว่า แรงงานบังคับในจีนเป็น “คำโกหกแห่งศตวรรษ” และแสดงจุดยืนว่าข้อกล่าวหาเรื่องแรงงานทาสนั้นไม่เป็นความจริงมาเสมอ
นอกจากสหราชอาณาจักร สหรัฐฯ เป็นอีกประเทศที่สั่งยับยั้งการนำเข้าสินค้าอย่าง ชิ้นส่วนรถยนต์ ฝ้าย และแผงโซลาร์เซลล์จากหลายร้อยบริษัทสัญชาติจีน เนื่องจากเชื่อว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับการบังคับใช้แรงงานทาสชาวอุยกูร์
