นักวิเคราะห์จาก World Population Review (WPR) เผยว่าขณะนี้อินเดียมีประชากรมากกว่าจีนถึง 5,000,000 คนแล้ว หลังอัตราการเกิดของจีนถดถอย จนมีประชากรลดลงเป็นครั้งแรกในรอบ 60 ปี ในปี 2022 ทำให้รัฐบาลอินเดียต้องเร่งสร้างงานนอกภาคส่วนเกษตรกรรมเพื่อรองรับแรงงานที่จะเข้าสู่ตลาดปีละหลายล้านรายต่อปี
จากข้อมูลของ WPR องค์กรอิสระที่ทำงานวิจัยด้านประชากรศาสตร์ ปัจจุบันอินเดียมีประชากรแล้ว 1.417 พันล้านคน ภายในปลายปี 2022 ซึ่งมากกว่าตัวเลขของจีนที่สำนักงานสถิติแห่งชาติของจีนเปิดเผยมาเมื่อวันที่ 17 มกราคมที่ผ่านมา ที่อยู่ที่ 1.412 พันล้านคน ถึงประมาณ 5,000,000 คน
นอกจากนี้ ประเทศอินเดียยังมีประชากรอายุน้อยและวัยทำงานเป็นจำนวนมาก คือ 50% อายุน้อยกว่า 30 ปี และกว่า 900 ล้านคนเป็นประชากรวัยทำงาน ทำให้อินเดียถือได้ว่าได้เปรียบเป็นอย่างมากในแง่จำนวนประชากร และกำลังแรงงานที่สามารถทำงานขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจได้ ในขณะที่ประเทศอื่นกำลังประสบปัญหาเด็กเกิดน้อย และเสี่ยงที่จะไม่มีแรงงานพอทำงานสร้างผลผลิตในอนาคต
ประชากรมาก แต่ตลาดแรงงานยังโตไม่ทันรองรับแรงงานทักษะสูง
อย่างไรก็ตาม ถึงแม้จำนวนประชากรอายุน้อยนี้จะสร้างข้อได้เปรียบให้กับอินเดีย จำนวนประชากรนี้อาจกลายเป็นภาระให้อินเดียแทนที่จะเป็นตัวช่วยได้ เพราะระบบการศึกษาของอินเดียมีคุณภาพไม่ดี แรงงานบางส่วนจบออกมาแล้วไม่สามารถหางานทำได้
และถึงแม้ประชากรบางส่วนจะมีความสามารถและการศึกษาสูง เศรษฐกิจและตลาดแรงงานของอินเดียยังพัฒนารวดเร็วไม่พอรองรับแรงงาน โดยเฉพาะแรงงานนอกภาคการเกษตร (nonfarm) ที่ต้องยอมทำงานระดับต่ำ หรือหางานทำไม่ได้ เพราะในระบบยังไม่มีตำแหน่งงานมากพอ
จากข้อมูลขององค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ (OECD) จำนวนประชากรวัยทำงานของอินเดียในปัจจุบันอยู่ที่ 900 ล้านคน และน่าจะขึ้นไปแตะ 1 พันล้านคนในอีก 10 ข้างหน้า
อย่างไรก็ตาม อัตราการมีส่วนร่วมในกำลังแรงงาน (Labor Force Participation Rate) ของอินเดียอยู่ที่เพียง 46% เท่านั้น ซึ่งเป็นตัวเลขที่ต่ำที่สุดในเอเชีย เพราะคนอินเดียส่วนมากไม่สามารถหางานที่เหมาะสมกับระดับความสามารถของตัวเอง หรืองานที่ให้รายได้ดีพอใช้ชีวิตอยู่ได้ โดยในเดือนธันวาคมปี 2022 อัตราการว่างงานของอินเดียอยู่ที่ 8.3% ซึ่งถือว่าสูง เพราะค่าเฉลี่ยของ OECD อยู่ที่เพียง 4.9% ในเดือนพฤศจิกายนปีเดียวกัน
จากการคาดการณ์ของ Mckinsey Global Institute อินเดียต้องเพิ่มตำแหน่งงานนอกภาคการเกษตรให้ได้ 90 ล้านตำแหน่งภายในปี 2030 ถึงจะพอรองรับจำนวนแรงงานที่เพิ่มเข้ามาในตลาดได้
ในปัจจุบัน รัฐบาลอินเดียมีแผนที่จะเพิ่มสัดส่วน GDP ของภาคการผลิตจาก 14% ไปเป็น 25% และประกาศแผนมูลค่าถึง 5 แสนล้านรูปี หรือราว 2 แสนล้านบาทเพื่อดึงดูดให้บริษัทต่างชาติเข้ามาตั้งฐานการผลิตในอินเดีย และในขณะนี้ก็มีบริษัทใหญ่หนึ่งแล้วที่เข้าไป นั่นก็คือ Apple ที่ตั้งเป้าจะเพิ่มมูลค่าการผลิตและส่งออก iPhone จากอินเดียขึ้นเป็นสองเท่าภายใน 2023