แนวคิดซ้ายและขวาทางการเมืองสหรัฐฯ ถูกหยิบยกขึ้นมาพูดคุยกันอีกครั้ง หลังเกิดการลอบยิงชาร์ลี เคิร์ก ซึ่งเป็นนักเคลื่อนไหวฝ่ายขวา แนวคิดทางการเมืองเดียวกันกับพรรครีพับลิกันและประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ผู้นำคนปัจจุบันของสหรัฐฯ
ล่าสุด เจ ดี แวนซ์ รองประธานาธิบดีสหรัฐฯ ออกมาประกาศจะปราบปรามกลุ่มก่อการร้ายฝ่ายซ้าย ขณะที่ทรัมป์ก็กล่าวโทษว่า ความวุ่นวายในสหรัฐฯ เกิดจากฝ่ายซ้ายทั้งนั้น แล้วแนวความคิดทางการเมืองซ้ายและขวาในสหรัฐฯ มีความแตกต่างกันอย่างไร?
คำว่า "ซ้าย-ขวา" ในทางการเมืองมีขึ้นระหว่างการปฏิวัติฝรั่งเศส (ค.ศ. 1789–1799) หมายถึงการจัดที่นั่งในสภาฐานันดร ก่อเกิดเป็นฝ่ายซ้ายที่มีแนวคิดแบบเสรีนิยม และฝ่ายขวาที่มีแนวคิดแบบอนุรักษนิยม
ทั้งสองฝ่ายมีแนวคิดพื้นฐานที่แตกต่างกัน อย่างฝ่ายซ้ายจะสนับสนุนแรงงานรายได้ต่ำ เชื่อในเรื่องความเท่าเทียมว่าควรเป็นสิทธิพื้นฐานที่ทุกคนควรจะมีเหมือนกัน ในขณะที่ฝ่ายขวาจะเน้นไปที่การสนับสนุนกลุ่มคนแรงงานรายได้ปานกลาง และเชื่อเรื่องความเท่าเทียมว่าเป็นโอกาสของแต่ละคน ดังนั้นแต่ละคนจึงไม่เหมือนกัน
ในแวดวงการเมืองสหรัฐฯ ฝั่งซ้ายและขวาเห็นได้ชัดเจนผ่านสองพรรคการเมืองยักษ์ใหญ่ อย่างเดโมแครต ที่มีแนวคิดแบบเสรีนิยม และพรรครีพับลิกัน ที่มีแนวคิดแบบอนุรักษนิยม ซึ่งนโยบายของทั้งสองพรรคก็จะแตกต่างกันอย่างชัดเจน และจะเห็นภาพได้ชัดเจนมากขึ้น เมื่อมองผ่านโนบายการหาเสียงของผู้ท้าชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ
โดยทั่วไป เป็นที่รู้กันดีว่า ‘พรรคเดโมแครต’ เป็นพรรคการเมืองของสหรัฐฯ ที่มีแนวคิดไปในด้านเสรีนิยมทำให้นโยบายเน้นความก้าวหน้า และปกป้องสิทธิเสรีภาพสำหรับทุกคน ขณะที่ ‘พรรครีพับลิกัน’ มีแนวคิดไปทางด้านอนุรักษ์นิยม ทำให้นโยบายมีแนวโน้มไปในทางรักษาวัฒนธรรม และค่านิยมเก่าในประเทศ รวมถึงเน้นปกป้องและเอื้อผลประโยชน์ให้กับคนในประเทศมากกว่า
ดังนั้น นโยบายของเดโมแครตและรีพับลิกันจึงมีแนวโน้มไปในทางตรงข้ามกันในหลายประเด็น หรืออาจดำเนินไปในทิศทางเดียวกัน แต่ฝั่งใดฝั่งหนึ่งจะมีความสุดโต่งเพื่อเสริมให้กับแนวคิดและค่านิยมหลักของพรรคมากกว่า เช่น นโยบายเพิ่มกำแพงภาษี ที่เดโมแครตเน้นพุ่งเป้าไปที่อุตสาหกรรมเทคโนโลยี และจีน แต่รีพับลิกันเน้นเพิ่มภาษีทุกสินค้า และกีดกันทุกประเทศ เป็นต้น
พรครีพับลิกันเป็นพรรคที่สนับสนุนการครอบครองปืนเสรีมาโดยตลอด เพราะเชื่อในเรื่องของความปลอดภัยเมื่อมีปืน นี่คืออีกหนึ่งตัวอย่างเชิงอนุรักษนิยม เพราะอาวุธปืนเป็นอย่างหนึ่งที่หยั่งรากลึกในสังคมสหรัฐฯ ในลักษณะที่หาได้ยากในพื้นที่อื่นของโลก เนื่องจากสังคมสหรัฐฯ ใช้ปืนเป็นเครื่องมือในชีวิตประจำวันมานาน ย้อนหลังไปจนถึงสงครามการปฏิวัติอเมริกัน และปรากฎในสังคมยาวนานทั้งในการป้องกันตนเอง ล่าสัตว์ การต่อสู้ และกิจกรรมสันทนาการต่าง ๆ สร้างความรู้สึกคุ้นเคยกับสังคมที่พลเมืองครองปืนเป็นปกติ หลายคนสะท้อนว่า รู้สึกไม่ปลอดภัยหากตนเองไม่มีปืน แต่รู้ว่าคนอื่นในสังคมต่างครอบครองปืนเอาไว้
Pew Research ชี้ว่า ผู้ใหญ่ชาวสหรัฐฯ กว่า 1 ใน 3 ถือครองปืนอยู่ หลายรัฐในสหรัฐฯ ได้ยกเลิกข้อจำกัดเกี่ยวกับการพกพาอาวุธปืน ยกตัวอย่างเช่น ในเดือนมิถุนายน 2021 เกร็ก แอ็บบอตต์ ผู้ว่าการรัฐเท็กซัส ซึ่งเป็นสมาชิกพรรครีพับลิกัน ได้ลงนามในกฎหมาย "permitless carry bill" ซึ่งอนุญาตให้ประชาชนสามารถพกพาปืนพกได้โดยไม่ต้องมีใบอนุญาตหรือผ่านการฝึกอบรม
เดโมแครตสนับสนุนการทำแท้งอย่างถูกกฎหมาย เพราะเชื่อว่า ผู้หญิงมีสิทธิในร่างกายและสุขภาพของตัวเอง โดยก่อนหน้านี้ ศาลสูงสหรัฐฯ เคยตัดสินคดีประวัติศาสตร์เอาไว้ เป็นที่รู้จักกันในชื่อคดี Roe v Wade ที่เกิดขึ้นเมื่อเกือบ 50 ปีที่แล้ว ซึ่งในครั้งนั้นชี้ว่าการทำแท้งไม่ถือว่าเป็นสิ่งผิดกฎหมาย และระบุว่า การยุติการตั้งครรภ์ของผู้หญิงก็เป็นสิทธิตามรัฐธรรมนูญ ซึ่งอนุญาตให้ผู้หญิงยุติการตั้งครรภ์ได้ในช่วงสามเดือนแรกของการตั้งครรภ์ แต่ยอมให้สิทธิทำแท้งหากว่ามีข้อจำกัดในระยะที่สองของการตั้งครรภ์ แต่ห้ามทำแท้งในระยะที่สามของการตั้งครรภ์
อย่างไรก็ตาม พรรครีพับลิกันซึ่งคัดค้านกฎหมายดังกล่าวมาตลอด เพราะเชื่อในเรื่องของการทำแท้งนั้นผิดหลักศาสนาพยายามเรียกร้องให้มีการแก้ไขกฎหมายการทำแท้ง และไม่กี่ปีที่ผ่านมา ศาลสูงสหรัฐฯ ศาลสูงสหรัฐฯ ได้พิพากษายกเลิกคำตัดสินคดี Roe v Wade โดยเหล่าผู้พิพากษาที่ส่วนใหญ่เป็นสายอนุรักษนิยม
ตลอดช่วง 5 ปีที่ผ่านมา สหรัฐอเมริกาประสบกับเหตุความรุนแรงทางการเมืองหลายครั้ง แม้กระทั่งการลอบยิงโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ในระหว่างการหาเสียงเลือกตั้งเมื่อปี 2024 แต่เป้าหมายที่ถูกทำลายนั้น มีทั้งนักการเมืองและนักเคลื่อนไหวทางการเมือง หรือผู้สนับสนุนทั้งพรรคเดโมแครตและรีพับลิกัน ไม่ใช่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง
ในเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา เกิดเหตุยิงใส่สมาชิกสภารัฐมินนิโซตาจากพรรคเดโมแครต 2 คน ทำให้มีผู้เสียชีวิตหนึ่งราย ขณะที่เดือนเมษายน มีผู้พยายามวางเพลิงที่บ้านพักของผู้ว่าการรัฐเพนซิลเวเนีย จอช ชาปิโร ซึ่งเป็นสมาชิกพรรคเดโมแครตเช่นกัน
ก่อนหน้านี้ ในเดือนธันวาคม 2022 ถึงมกราคม 2023 อดีตผู้สมัครรับเลือกตั้งจากพรรครีพับลิกันได้จ้างคนให้ยิงถล่มบ้านของเจ้าหน้าที่พรรคเดโมแครตในรัฐนิวเม็กซิโก ส่วนในปีเดียวกันนั้น พอล เปโลซี สามีของแนนซี เปโลซี อดีตประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ก็ถูกคนร้ายบุกทำร้ายด้วยค้อน โดยอ้างว่าต้องการตามหาเปโลซีตัวจริง นอกจากนี้ยังมีคดีวางแผนลักพาตัวเกร็ตเชน วิตเมอร์ ผู้ว่าการรัฐมิชิแกน จากพรรคเดโมแครตในปี 2020
เหตุการณ์ที่เป็นที่กล่าวถึงมากที่สุดคือการจลาจลเมื่อวันที่ 6 มกราคม 2021 ที่กลุ่มผู้สนับสนุนโดนัลด์ ทรัมป์ บุกอาคารรัฐสภาในความพยายามล้มล้างผลการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2020
แม้จะเกิดเหตุรุนแรงชัดเจน แต่หลายครั้งแกนนำพรรครีพับลิกันพยายามชี้แจงว่า ข้อกล่าวหาเหล่านั้นเกินจริง ล่าสุด ประธานาธิบดีทรัมป์ถูกถามเมื่อวันจันทร์ถึงกรณีการลอบสังหารเมลิสซา ฮอร์ทแมน อดีตประธานสภารัฐมินนิโซตาเมื่อสามเดือนก่อน แต่เขาตอบว่า “ไม่คุ้น” กับเหตุการณ์ดังกล่าวเลย และเมื่อถูกถามว่าทำไมไม่สั่งลดธงครึ่งเสาเพื่อไว้อาลัยเหมือนที่เคยทำให้กรณีของเคิร์ก เขาชี้แจงว่าจะทำ หากผู้ว่าการรัฐมินนิโซตา ร้องขอมา
ที่มา CNN, informationisbeautiful