เวียดนามสั่งเหล็ก-ซีเมนต์-ไฟฟ้า ต้องซื้อสิทธิปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
วันอังคารที่ 10 มิถุนายน 2568 รัฐบาลเวียดนามแถลงการณ์เปิดตัวโครงการแลกเปลี่ยนก๊าซเรือนกระจกระยะนำร่อง เพื่อกระตุ้นให้สามอุตสาหกรรมหลักลดปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
รัฐบาลเวียดนามระบุว่า ผู้ผลิตเหล็ก ซีเมนต์ และไฟฟ้าพลังความร้อนของเวียดนามจะต้องซื้อสิทธิการปล่อยก๊าซเพื่อชดเชยความเข้มข้นของการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งหมายถึงปริมาณ CO₂ ที่ปล่อยออกมาต่อหน่วยผลผลิต
โครงการใหม่นี้จะครอบคลุมราว 50% ของก๊าซเรือนกระจกที่เวียดนามปล่อยในระยะแรก ซึ่งจะดำเนินไปจนถึงปี 2029 จากนั้นจะขยายครอบคลุมไปยังภาคส่วนอื่น ๆ รวมถึงการขนส่งสินค้าและอาคารพาณิชย์
โควต้าการปล่อยก๊าซรอบแรกสำหรับปี 2025–2026 จะถูกจัดสรรให้กับบริษัทต่าง ๆ ภายในสิ้นปีนี้ และบริษัทที่ปล่อยก๊าซเกินโควต้าจะต้องชดเชยด้วยการซื้อเครดิตจากตลาด ทั้งนี้ บริษัทสามารถซื้อเครดิตจากตลาดเป็นการชดเชยได้ 30% และสามารถซื้อเครดิตได้จากโครงการคาร์บอนต่ำทั้งในและต่างประเทศ
อย่างไรก็ตาม ระบบซื้อขายการปล่อยมลพิษ (ETS) ใหม่ของเวียดนามยังไม่น่าจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อการลดการปล่อยก๊าซของอุตสาหกรรมหลักในทันที ในระยะเริ่มต้นคาดการณ์ว่าโควต้าการปล่อยก๊าซจะถูกจัดสรรให้บริษัทต่าง ๆ โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ดั๋ง ไม (Mai Duong) นักวิเคราะห์จากบริษัท Veyt กล่าวว่า
“สิ่งสำคัญในช่วงแรกคือ การช่วยให้ภาคส่วนต่าง ๆ ปรับตัวเข้ากับระบบ กฎเกณฑ์ และข้อบังคับต่าง ๆ ให้ได้ มากกว่าการมุ่งหวังผลลัพธ์ทางสิ่งแวดล้อมในทันที”
เวียดนามมีเป้าหมาย “การปล่อยคาร์บอนสุทธิเป็นศูนย์” ภายในปี 2050 ซึ่งโครงการซื้อขายคาร์บอนนี้จะเป็นกลไกสำคัญที่ช่วยผลักดันเวียดนามไปถึงเป้าหมาย
ช่วงหลายปีที่ผ่านมา เวียดนามปล่อยก๊าซเรือนกระจกเพิ่มสูงขึ้น ส่วนใหญ่มาจากการพึ่งพาการผลิตไฟฟ้าจากถ่านหินที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งในปีที่ผ่านมาเพิ่มขึ้นเกือบ 18% ขณะที่การผลิตเหล็กกล้าดิบในปี 2024 ก็พุ่งขึ้น 15% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า
ดร. กิริฎา เภาพิจิตร จากสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) ยังกล่าวว่า การพึ่งพาพลังงานฟอสซิลและการปล่อยคาร์บอนที่สูง ยังเป็นอุปสรรคที่ทำให้นักลงทุนที่คำนึงถึงเรื่องสิ่งแวดล้อมบางส่วนเลี่ยงการลงทุนในเวียดนาม และมาลงทุนในประเทศเพื่อนบ้านอย่างประเทศไทยแทน
