กว่าจะเป็นสตาร์ทอัพระดับ ยูนิคอร์น ก็ต้องเป็น "ละมั่ง" ก่อน

หลายคนรู้จักสตาร์ทอัพพันล้านดอลลาร์ หรือบริษัทยูนิคอร์น กันไปบ้างแล้ว แล้วรู้จัก "บริษัทละมั่ง" กันบ้างไหม

บริษัทละมั่ง หรือ Gazelle companies หมายถึงบริษัทสตาร์ทอัพที่มีมูลค่ามากกว่า 500 ล้านดอลลาร์ (ราว 1.65 หมื่นล้านบาท) ก่อตั้งขึ้นในช้วงทศวรรษ 2000 ยังไม่ได้จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ และมีแนวโน้มจะเติบโตจนกลายร่างไปเป็นยูนิคอร์น หรือบริษัทที่มีมูลค่า 1,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐขึ้นไป ได้ภายใน 3 ปีข้างหน้า

ล่าสุด นิตยสารด้านธุรกิจในจีน หูรุ่น ได้เปิดเผยดัชนีละมั่งโลก (Hurun Global Gazelle Index) ปี 2021 ว่า "จีน" เป็นประเทศที่มีบริษัทละมั่งมากที่สุดเป็นอันดับ 2 ของโลก ด้วยจำนวนทั้งหมดถึง 171 แห่ง โดยตามหลังอันดับ 1 อย่าง "สหรัฐ" ที่มี 201 แห่ง มาติดๆ และมีอินเดียตามมาในอันดับ 3 ที่ 29 แห่ง แต่แค่อันดับ 1-2 นี้ก็กวาดส่วนแบ่งละมั่งตัวเล็กตัวน้อยทั่วโลกไปแล้วถึง 71% จากจำนวนทั้งหมด 525 แห่ง

ส่วนประเทศอื่นๆ ในเอเชียนั้น นำโดยสิงคโปร์ ในอันดับ 7 มีบริษัท 10 แห่ง ญี่ปุ่นอันดับ 14 จำนวน 3 แห่ง อินโดนีเซียและ "ประเทศไทย" อันดับที่ 20 มีประเทศละ 1 แห่ง

หากลองเทียบดู 5 อุตสาหกรรมหลักของฝั่งจีนและสหรัฐนั้น จะพบว่า ยังต่างกันในมุมที่จีนจะเน้นเชิง Hard Tech มากกว่า ซึ่งเป็นไปตามทิศทางนโยบายรัฐบาล ในขณะที่ฝั่งสหรัฐยังคงเน้น Soft Tech เช่น ซอฟต์แวร์หรือระบบต่างๆ โดยมีความแตกต่างกันดังนี้

• จีน - ไบโอเทค, ระบบเทคโนโลยีองค์กร, เอไอ, เฮลท์เทค และ อีคอมเมิร์ซ
• สหรัฐ - ฟินเทค, บริการซอฟต์แวร์ SaaS, ไบโอเทค, เฮลท์เทค, และ ไซเบอร์ซีเคียวริตี

แต่หากลองเทียบบริษัทละมั่งทั้งหมด 525 แห่งทั่วโลก ใน 134 เมือง 30 ประเทศ จะพบว่า โดยเฉลี่ยแล้ว บริษัทขนาด 500 ล้านดอลลาร์เหล่านี้จะก่อตั้งขึ้นในช่วงประมาณปี 2014 โดยส่วนใหญ่จะเป็นธุรกิจด้านซอฟต์แวร์และบริการไอที โดยมีเพียง 26% เท่านั้นที่เป็นกลุ่มจำหน่ายอุปกรณ์ และบริษัทส่วนใหญ่ 55% จะทำธุรกิจกับบริษัทหรือองค์กรเป้นหลัก ในขณะที่อีก 45% เป้นการทำธุรกิจโดยตรงกับผู้บริโภค และบริษัทละมั่งส่วนใหญ่ยังเป็นผู้ที่มาดิสรัปต์เขย่าวงการ เฮลท์แคร์ และ ฟินเทค เป็นหลักอีกด้วย