ล่าสุด มหาวิทยาลัยขอนแก่น (มข.)ได้พัฒา AI พูดเสียงอีสาน ‘เว้าจา’ พร้อมอนุรักษ์ภาษาถิ่นด้วยเทคโนโลยี และสร้างอัตลักษณ์ชูความเป็นอีสาน พร้อมใช้บนรถขนส่งสาธารณะขอนแก่นซิตี้บัสแล้ว
‘เว้าจา’ เป็น AI ที่ใช้เทคโนโลยี Deep leaning ให้ AI สามารถแปลงข้อความเป็นการออกเสียงภาษาอีสานได้อย่างสมบูรณ์ ถูกต้อง และสมจริง เสมือนเสียงมนุษย์ โดยมีการพัฒนาถึง 2 เวอร์ชั่น นั้นก็คือ เสียงของผู้หญิง และเสียงผู้ชาย
แนวคิดนี้เป็นของ ดร.พงษ์ศธร จันทร์ยอย อาจารย์วิทยาลัยการคอมพิวเตอร์ ม.ขอนแก่น ที่เล่าว่า
“เด็กอีสานสมัยนี้ บางคนแทบจะพูดภาษาอีสานไม่ได้ เราอยากจะใช้เทคโนโลยีที่วิจัยมาเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์ภาษาถิ่นให้คงอยู่”
โดยงานวิจัยนี้ เริ่มต้นจากการเก็บข้อมูลภาษาอีสานมากกว่า 5,000 ประโยคที่มีความยาวรวม 6 ชั่วโมง และใช้เวลาเก็บข้อมูลเสียงหลายเดือน สู่การแทนเสียงที่สามารถสังเคราะห์ได้อย่างธรรมชาติ จนกลายมาเป็น ‘เว้าจา’ AI เวอร์ชั่นปัจจุบัน
และการใช้งานของ ‘เว้าจา’ ถูกประยุกต์ให้ใช้งานง่ายมาก เพียงแค่พิมพ์คำอ่านภาษาอีสานลงไป AI ก็จะสามารถสังเคราะห์เสียงภาษาอีสาน เหมือนคนพูดขึ้นมาทันที และปัจจุบันรถขอนแก่นซิตี้บัสใช้ AI เว้าจาในการประกาศแจ้งจุดจอดตลอดเส้นทาง
นอกจากนี้ AI เว้าจายังเป็นประโยชน์ในการสื่อสารกับผู้บกพร่องทางการมองเห็น สามารถประยุกต์ใช้งานกับอุตสาหกรรมอื่นๆ เช่น ท่องเที่ยว ประชาสัมพันธ์ และสิ่งที่สำคัญที่สุดคือ การช่วยรักษารากวัฒนธรรมอีสานให้มีสืบต่อไป