ย้อนรอย พระโคเสี่ยงทาย วันพืชมงคล ตลอด 12 ปีที่ผ่านมา พระโคกินอะไร มีคำทำนายแบบไหน และหนึ่งในนั้น พระโคไม่กินอะไร
เมื่อพูดถึงประเพณี วัฒนธรรม หรือพิธีการต่าง ๆ ที่มีมาตั้งแต่สมัยอดีตกาล อีกหนึ่งพิธีการที่ได้ยินชื่อบ่อยนั่นก็คือ "พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ" ที่จัดขึ้นใน "วันพืชมงคล" โดยถูกกำหนดให้เป็นอีกหนึ่งวันหยุดราชการประจำปี ที่ในแต่ละปีจะไม่ตรงกัน ทางสำนักพระราชวังจะเป็นผู้กำหนดวันตามปฏิทินหลวงเอง เหตุเพราะต้องดูฤกษ์งามที่เหมาะสม เป็นเสมือนวันเริ่มต้นเพาะปลูกของชาวเกษตรกร
วันพืชมงคล 2567 ตรงกับวันไหน
ซึ่งในปี 2567 นี้ ตรงกับวันที่ 10 พฤษภาคม 2567 (วันจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ไถ หว่าน) โดยประกอบไปด้วย 2 พระราชพิธีสำคัญ คือ
- พระราชพิธีพืชมงคล (พิธีสงฆ์) จัดก่อนล่วงหน้า 1 วัน
- พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ (พิธีพราหมณ์)
โดยในพระราชพิธีฯ แต่ละปีจะมี "การเสี่ยงทาย" หรือ การพยากรณ์ ความสมบูรณ์ของพืชพันธุ์ธัญญาหารของปีนั้น ๆ โดยแบ่งออกเป็น 2 ช่วง
ช่วงที่ 1 : การเสี่ยงทายผ้านุ่ง
พระยาแรกนาจะตั้งสัตยาธิษฐาน เสี่ยงทายผ้านุ่งแต่งกาย เป็นผ้าลาย3 ผืน คือ หกคืบ ห้าคืบ และสี่คืบ ผ้านุ่งนี้จะวางเรียงบนโตกมีผ้าคลุม เพื่อให้พระยาแรกนาขวัญหยิบ โดยมีคำทำนายดังนี้
- ผ้า 4 คืบ พยากรณ์ว่า น้ำจะมากสักหน่อย นาในที่ดอนจะได้ผลบริบูรณ์ดี นาในที่ลุ่มอาจจะเสียหายบ้าง ได้ผลไม่เต็มที่
- ผ้า 5 คืบ พยากรณ์ว่า น้ำในปีนี้จะมีปริมาณพอดี ข้าวกล้าในนาจะได้ผลบริบูรณ์ และผลาหาร มังสาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี
- ผ้า 6 คืบ พยากรณ์ว่า น้ำจะน้อย นาในที่ลุ่มจะได้ผลบริบูรณ์ดี แต่นาในที่ดอน จะเสียหายบ้าง ได้ผลไม่เต็มที่
จากนั้นจะไปไถหว่าน ด้วยการไถดะไปโดยรี 3 รอบ เพื่อพลิกดินให้เป็นก้อน, ไถโดยขวาง 3 รอบ เพื่อย่อยดินให้ละเอียด พร้อมหว่านเมล็ดพันธุ์พืช, ไถกลบอีก 3 รอบ เพื่อกลบเมล็ดพันธุ์พืชลงในดิน เมื่อเสร็จสิ้นขั้นตอนการไถแล้ว จะเข้าสู่การเสี่ยงทายช่วงที่ 2
ช่วงที่ 2 : "ปีนี้พระโคจะกินอะไร"
เป็นการ เสี่ยงทายของกิน 7 สิ่งตั้งเลี้ยงพระโค ประกอบได้ด้วย ข้าวเปลือก ข้าวโพด ถั่วเขียว งา เหล้า น้ำ และหญ้า โดยมีคำทำนายดังนี้
- พระโคกิน ข้าว หรือ ข้าวโพด พยากรณ์ว่า ธัญญาหาร ผลาหาร จะบริบูรณ์ดี
- พระโคกิน ถั่ว หรือ งา พยากรณ์ว่า ผลาหาร ภักษาหาร จะอุดมสมบูรณ์ดี
- พระโคกิน น้ำ หรือ หญ้า พยากรณ์ว่า น้ำท่าจะบริบูรณ์พอสมควร ธัญญาหาร ผลาหารภักษาหาร มังสาหารจะอุดมสมบูรณ์
- พระโคกิน เหล้า พยากรณ์ว่า การคมนาคมจะสะดวกขึ้น การค้าขาย กับต่างประเทศดีขึ้น ทำให้เศรษฐกิจรุ่งเรือง
ย้อนรอย 10 ปี พระโคเสี่ยงทาย วันพืชมงคลที่ผ่านมา พระโคไม่กินอะไร
- ปี 2557 ตรงกับ ศุกร์ที่ 9 พฤษภาคม (ขึ้น 11 ค่ำเดือน 6)
พระโคฟ้า พระโคใส เลือกกินหญ้า, น้ำ - ปี 2558 ตรงกับ พุธที่ 13 พฤษภาคม (แรม 11 ค่ำเดือน 6)
พระโคฟ้า พระโคเลิศ เลือกกินหญ้า - ปี 2559 ตรงกับ จันทร์ที่ 9 พฤษภาคม (ขึ้น 4 ค่ำเดือน 6)
พระโคเพิ่ม พระโคพูล เลือกกินข้าว, เหล้า - ปี 2560 ตรงกับ ศุกร์ที่ 12 พฤษภาคม (แรม 2 ค่ำเดือน 6)
พระโคเพิ่ม พระโคพูล เลือกกินข้าว, ข้าวโพด, หญ้า - ปี 2561 ตรงกับ จันทร์ที่ 14 พฤษภาคม (แรม 15 ค่ำเดือน 6)
พระโคพอ พระโคเพียง เลือกกินน้ำ, หญ้า, เหล้า - ปี 2562 ตรงกับ พฤหัสบดีที่ 9 พฤษภาคม (ขึ้น 6 ค่ำ เดือน 6)
พระโคเพิ่ม พระโคพูล เลือกกินข้าว, น้ำ, หญ้า - ปี 2563 ตรงกับ จันทร์ที่ 11 พฤษภาคม (แรม 5 ค่ำ เดือน 6)
"งดจัดพระราชพิธี" เนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 แต่พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ทำพิธีหว่านข้าวในแปลงนาทดลอง สวนจิตรลดา - ปี 2564 ตรงกับ จัทนร์ที่ 10 พฤษภาคม (แรม 16 ค่ำ เดือน 6)
"งดจัดพระราชพิธี" เนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 แต่พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ทำพิธีหว่านข้าวในแปลงนาทดลอง สวนจิตรลดา - ปี 2565 ตรงกับ ศุกร์ที่ 13 พฤษภาคม (ขึ้น 13 ค่ำ เดือน 6)
พระโคเพิ่ม พระโคพูล เลือกกินน้ำ, หญ้า, ถั่ว และเหล้า - ปี 2566 ตรงกับ พุธที่ 17 พฤษภาคม (แรม 13 ค่ำ เดือน 6)
พระโคพอ พระโคเพียง เลือกกินหญ้า, เหล้า - ปี 2567 ตรงกับ ศุกร์ที่ 10 พฤษภาคม (ขึ้น 3 ค่ำ เดือน 6)
พระโคพอ พระโคเพียง เลือกินน้ำ, หญ้า, เหล้า
หมายเหตุ นับเป็น 10 ครั้ง ตั้งแต่ปี 2557 - 2562 และปี 2565 - ปัจจุบัน เนื่องจากไม่นับการงดพระราชพิธี 2 ครั้ง เนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 ในปี 2563-2564
ย้อนรอย พระโคเสี่ยงทาย วันพืชมงคลที่ผ่านมา พระโคไม่กินอะไร
จากสถิติที่ผ่านมา 12 ครั้ง สิ่งที่ พระโคเสี่ยงทาย ไม่ได้ทานเลยสักครั้ง หรือ พระโคไม่กินอะไร ได้แก่ งา และเป็นอย่างเดียวที่ยงไม่มีการเลือก
