หลายบริษัทญี่ปุ่นขนาดใหญ่ ทั้ง Toyota, Hitachi และ Toshiba ร่วมใจขึ้นเงินเดือนให้กับพนักงานครั้งใหญ่ในการประชุมกับสหภาพแรงงานครั้งใหญ่ประจำปี เพื่อเพิ่มกำลังซื้อของประชาชนในภาวะเงินเฟ้อ หลังธนาคารกลางญี่ปุ่นได้ออกมาส่งสัญญาณขึ้นอัตราดอกเบี้ยหลังจากคงไว้ที่ -0.1% มานานหลายปี
การตัดสินใจขึ้นเงินเดือนในครั้งนี้ เกิดขึ้นภายหลังจากมีการประชุม ‘Shunto’ หรือการประชุมประจำปีในฤดูใบไม้ผลิ เพื่อเจรจาเงินเดือนประจำปีงบประมาณ เริ่มตั้งแต่เดือนเมษายน ระหว่างตัวแทนสหภาพแรงงานและเจ้าหน้าที่บริหารของบริษัทต่างๆ ซึ่งมีบริษัทมากมายเข้าร่วม รวมถึง Toyota Motor, Hitachi และ Panasonic Holdings ด้วย
โดยภายหลังการประชุมเสร็จสิ้นไปเมื่อวันนี้ (13 มี.ค. 2024) ที่ผ่านมา ทุกบริษัทในญี่ปุ่นพร้อมใจกันขึ้นเงินเดือนให้กับพนักงาน เพื่อให้รายได้ของพนักงานตามทันอัตราเงินเฟ้อที่ยังคงระดับสูงที่ 2.2% ในเดือนกุมภาพันธ์ และเพิ่มกำลังการซื้อของประชาชนเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจที่ซบเซาลง
โดยจากการประชุม แต่ละบริษัทได้ปรับรายได้ของพนักงานขึ้น ดังนี้
- Toyota Motor เผยว่า บริษัทได้ตกลงทำตามคำขอของสหภาพแรงงานทั้งหมด โดยก่อนหน้านี้สหภาพแรงงานของ Toyota ชี้ว่า ทางสหภาพได้เรียกร้องให้บริษัทเพิ่มเงินเดือนพนักงานสูงสุดคนละ 28,440 เยน/เดือน หรือราว 6,874 บาท พร้อมโบนัสอีก 7.6 เดือน จากการที่บริษัทสามารถทำกำไรจากการดำเนินงานได้ถึง 4.5 ล้านล้านเยนในปีงบประมาณที่ผ่านมา
- Nippon Steel ตัดสินใจขึ้นเงินเดือนให้กับพนักงานเดือนละ 35,000 เยน หรือราว 8,460 บาท หรือเพิ่มขึ้น 14% จากปีก่อนหน้า ถือเป็นการขึ้นเงินเดือนครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์บริษัท ทำลายสถิติสถิติเก่าที่ 23,000 เยนในปี 1979
- Honda Motor และ Mazda Motor ตัดสินใจปรับขึ้นเงินเดือนให้พนักงานคนละ 5.6% และ 6.8% ตามลำดับ
- Hitachi และ Toshiba เผยว่า ทั้ง 2 บริษัทได้เพิ่มเงินเดือนให้กับพนักงานเป็นจำนวนมากที่สุด ตั้งแต่มีการจัดการประชุมเจรจาเงินเดือนในลักษณะนี้ขึ้นเป็นครั้งแรกในปี 1998
นอกจากนี้ ‘Rengo’ กลุ่มสหภาพแรงงานที่ใหญ่ที่สุดในประเทศญี่ปุ่นยังจะประกาศผลการเจรจาการขึ้นเงินเดือนอีกในสัปดาห์นี้ โดยในปีงบประมาณนี้ Rengo เจรจาให้บริษัทขึ้นเงินเดือนให้สมาชิกทั้งหมดเฉลี่ยคนละ 5.85% ซึ่งเป็นการเพิ่มที่มากที่สุดตั้งแต่ปี 1993 หรือเมื่อกว่า 30 ปีก่อน
จากผลสำรวจในเดือนกุมภาพันธ์ของ Japan Center for Economic Research การประชุม Shunto จะทำให้เงินเดือนของสมาชิกสหภาพแรงงานเพิ่มขึ้นเฉลี่ยคนละ 3.88% ปัจจุบันในญี่ปุ่นมีพนักงานประมาณ 16% เป็นสมาชิกของสหภาพแรงงาน
เพิ่มเงินเดือนยื้อพนักงาน เตรียมรับดอกเบี้ยขาขึ้น
นักวิเคราะห์ มองว่า การพร้อมใจกันปรับขึ้นเงินเดือนของบริษัทญี่ปุ่นในครั้งนี้ เป็นการปรับตัวของบริษัทญี่ปุ่นเพื่อยื้อพนักงานไว้ หลังจากมีปัญหาขาดแคลนแรงงานทักษะสูง จนมีการแข่งขันแย่งตัวพนักงานกันเกิดขึ้น รวมถึง เป็นการส่งสัญญาณว่า บริษัทญี่ปุ่นกำลังเตรียมพนักงานให้พร้อมรับการขึ้นดอกเบี้ยของธนาคารกลางภายในเดือนเมษายน ที่จะส่งผลให้ประชาชนกำลังซื้อต่ำลงไปอีก
ในช่วงปี 2023 ที่ผ่านมา ญี่ปุ่นประสบปัญหาเศรษฐกิจซบเซาต่อเนื่อง เพราะประชาชนประสบปัญหาเงินเฟ้อ ของแพง และขาดความเชื่อมั่นในเศรษฐกิจ ไม่ยอมนำเงินออกมาใช้จ่าย จนให้การใช้จ่ายภาคครัวเรือนลดลง 6.3% ในปี 2023 และการเติบโตทางเศรษฐกิจติดลบ 2 ไตรมาสรวดในไตรมาสที่ 3 และ 4 ของปี 2023 ก่อนที่การเติบโตในไตรมาสที่ 4 จะถูกปรับใหม่ให้เป็นบวกเมื่อวันที่ 11 มีนาคมที่ผ่านมา
สำหรับแนวทางการแก้ไขปัญหานี้ ธนาคารกลาง จึงเห็นว่า ต้องขึ้นดอกเบี้ยเพื่อลดภาวะเงินเฟ้อ และในขณะเดียวกันก็เพิ่มรายได้ให้กับประชาชนอย่างเหมาะสม เพื่อกระตุ้นการใช้จ่ายด้วย แม้จะมีบางคนมองว่าการเพิ่มเงินเดือนจะทำให้เงินเฟ้อของญี่ปุ่นรุนแรงขึ้น และไม่ได้ทำให้คนอยากใช้จ่ายมากขึ้น
อย่างไรก็ตาม ธนาคารกลางของญี่ปุ่นกำลังจะจัดการประชุมประจำเดือนมีนาคมในวันที่ 18-19 มีนาคม ที่กำลังจะถึงนี้ ซึ่งนักเศรษฐศาสตร์ก็ยังเสียงแตกว่า แบงก์ชาติจะตัดสินใจเปลี่ยนแปลงการดำเนินนโยบายการเงินในการประชุมครั้งนี้หรือไม่ แต่ค่อนข้างมั่นใจว่า การเปลี่ยนแปลงน่าจะมาภายในเดือนเมษายน ซึ่งหลายฝ่าย คาดการณ์กันว่าแบงก์ชาติจะปรับขึ้นดอกเบี้ยจาก -0.1% ที่ใช้มาตั้งแต่ปี 2016
ที่มา: Bloomberg, CNBC, Nikkei Asia