
เมนทอล การบูร พิมเสน ส่วนประกอบในยาดม เสี่ยงทำลายปอดและสมอง หากสูดดมรับเข้าร่างกายมากเกินไป
เมนทอล การบูร พิมเสน เป็นสารให้กลิ่นหอมเย็นที่นิยมใช้ร่วมกันในผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ลูกประคบ ยาดม ยาหม่อง และถือเป็น 3 ส่วนผสมหลักในยาดม ซึ่งเป็นหนึ่งในไอเทมการใช้ชีวิตประจำวันของผู้คน เพื่อปลุกความสดชื่นให้กับผู้ใช้ ถึงขั้นเคยมีผลสำรวจโดยบริษัทวิจัยการตลาดชื่อดัง Nielsen ประเทศไทยออกมาในปี 2024 พบว่า ประชากรราว 70 ล้านคน ใช้ยาดมอย่างน้อย 10% และใน 1 เดือนใช้อย่างน้อย 2 หลอด ทำให้สินค้าที่เคยถูกมองว่าเป็นของใช้สำหรับกลุ่มผู้สูงอายุ กลายเป็นเป็น Must Have Item ของคนทุกเพศทุกวัยในยุคนี้
โดยทั้ง 3 องค์ประกอบหลักเมื่อสูดดมเข้าไป จะทำให้เกิดความรู้สึกเย็นสดชื่น โล่งโพรงจมูก บรรเทาอาหารวิงเวียน ปวดศีรษะ แต่รู้หรือไม่ว่าหากสูดดมเข้าร่างกายมากเกินไป ก็อาจส่งผลเสียให้กับร่างกายได้เช่นกัน
เป็นสารประกอบอินทรีย์ที่ได้จากพืชตระกูลมินต์ เช่น สะระแหน่ มีลักษณะเป็นผลึกสีขาว กลิ่นหอมเย็น ให้ความรู้สึกเย็นเมื่อสัมผัส นิยมนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์ที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นยาดม ยาหม่อง ยาสีฟัน อาหาร แต่งกลิ่นและรสยาบางชนิด เครื่องสำอาง ตลอดจนยาบรรเทาอาการหวัด วิงเวียนศีรษะ และปวดกล้ามเนื้อ
เมื่อสัมผัสกับผิวหนังจะให้ความรู้สึกเย็น แต่ในความเข้มข้นสูงและหากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองบริเวณทางเดินหายใจ เมื่อสูดดม และอาจทำให้เกิดปอดอักเสบ ระคายเคืองต่อผิวหนัง ทางเดินหายใจ หรือเยื่อบุทางเดินอาหารได้ โดยเฉพาะในเด็กเล็ก หากใช้ติดต่อกันนานๆ อาจมีผลต่อระบบประสาท ทางเดินหายใจ และ อาจเป็นอันตรายต่อปอด
ในปี พ.ศ. 2543 สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา เคยเพิ่มคำเตือนเกี่ยวกับการนำผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของเมนทอลไปไว้ใกล้เปลวไฟ ในน้ำร้อน หรือในเตาไมโครเวฟ รวมถึงคำเตือนเพิ่มเติมเกี่ยวกับการทาผลิตภัณฑ์ที่มีเมนทอลลงบนผิวหนัง และวางแผ่นประคบร้อนทับลงไป ความร้อนจะช่วยเพิ่มการดูดซึมผ่านผิวหนัง อาจส่งผลให้เนื้อเยื่อตายได้ ยาพ่นจมูกบางชนิดที่มีส่วนผสมของเมนทอลที่ทำให้รู้สึกหายใจสะดวกขึ้น แต่แท้จริงแล้วทำให้อาการอักเสบรุนแรงขึ้น
นอกจากนี้ยังมีข้อมูลจากนักวิจัย ระบุว่าบุหรี่ที่มีเมนทอล อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดบุหรี่ และอาจมีพิษมากกว่าบุหรี่ทั่วไป อีกด้วย
มีลักษณะเป็นเกล็ดมันวาว สีขาว มีกลิ่นหอมเย็น ฉุน เดิมสกัดจากต้นการบูร แต่ปัจจุบันเป็นสารสังเคราะห์ เนื่องจากทำได้ง่ายและราคาถูกกว่าการสกัดจากพืช และการบูรส่วนใหญ่ที่ขายในท้องตลาดนั้นเป็นการบูรสังเคราะห์ขึ้นจากน้ำมันสน
การบูรจะดูดซึมทางผิวหนังได้ดี และให้ความรู้สึกเย็นเมื่อสัมผัสกับผิวหนังเช่นเดียวกับเมนทอล เมื่อสัมผัสกับผิวหนังโดยตรงอาจทำให้เกิดการระคายเคืองและแพ้ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีแผลเปิด การบูรจะซึมเข้าสู่กระแสเลือดได้เร็ว การบูรยังมีฤทธิ์เป็นยาชาและกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง ซึ่งอาจเกิดอันตรายได้หากสูดดมปริมาณมากเกินไปหรือต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน เกิดอาการระคายเคืองต่อทางเดินหายใจ และอาจส่งผลกระทบต่อระบบประสาทและหัวใจ ทำให้เกิดอาการชักหรือหยุดหายใจชั่วขณะได้ โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กเล็กและสตรีมีครรภ์ ถือเป็นกลุ่มเสี่ยงที่ควรหลีกเลี่ยงการใช้การบูรในปริมาณมาก
พิมเสนคือสารประกอบอินทรีย์ที่ได้จากพืชหรือจากการสังเคราะห์ขึ้น มีลักษณะเป็นเกล็ดสีขาวขุ่นถึงใส มีกลิ่นหอมเย็นฉุน นิยมใช้ในทางยาและเครื่องหอม ใช้ผสมในน้ำมันหอมระเหย มีสรรพคุณเด่นในการบรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืด หวัด คัดจมูก และอาการปวดเมื่อย
ข้อควรระวังในการใช้พิมเสน ไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบยาดม ยาหม่อง หรือพิมเสนน้ำ ควรใช้อย่างระมัดระวัง เพราะอาจเกิดอาการระคายเคืองต่อดวงตา ผิวหนัง และระบบทางเดินหายใจ เช่น โพรงจมูกอักเสบ ปอดอักเสบ ไม่ควรใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน เพราะอาจทำให้เกิดการเสพติด ทำให้เยื่อระบบทางเดินหายใจอักเสบและประสาทรับกลิ่นในจมูกเสียหายได้ ไม่ควรใช้ร่วมกับผู้อื่นอย่างเด็ดขาด เพราะเสี่ยงต่อการติดโรคทางเดินหายใจได้
ส่วนการใช้ภายในอาจเป็นพิษต่ออวัยวะภายในอย่างตับและสมองได้ รวมถึงไม่ควรใช้ในเด็กเล็กและสตรีมีครรภ์
แม้จะได้ชื่อว่าเป็นสมุนไพร แต่ทั้งสามสิ่งนี้เมื่อรับเข้าร่างกายมากเกินไป ก็ส่งผลกระทบต่อร่างกายได้เช่นกัน ดังนั้นจึงควรใช้อย่างระมัดระวัง
Advertisement