6 นิสัยการใช้ชีวิตง่ายๆ ปกป้องสมองจากภาวะสมองเสื่อมและอัลไซเมอร์

6 นิสัยการใช้ชีวิตง่ายๆ ช่วยปกป้องสมองจากภาวะสมองเสื่อมและอัลไซเมอร์ แนะนำโดยนักประสาทวิทยาและผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพสมอง

ภาวะสมองเสื่อมรวมถึงโรคอัลไซเมอร์ เกิดจากปัจจัยหลายอย่างร่วมกัน ทั้งอายุที่มากขึ้นยิ่งพบอัตราสมองเสื่อมมากขึ้น , พันธุกรรม , การมีโรคประจำตัว เช่น ความดันโลหิตสูง เบาหวานไขมันในเลือดสูง โรคตับ ไต เรื้อรัง รวมถึงการดูแลตนเองและพฤติกรรมการใช้ชีวิต

ดร.ไฮดี้ โมอาวาด (Heidi Moawad) นักประสาทวิทยาและผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพสมอง ได้แนะนำ 6 นิสัยการใช้ชีวิตง่ายๆ ที่อาจช่วยปกป้องสมองของคุณจากภาวะสมองเสื่อมและอัลไซเมอร์ ดังนี้

1. กิจกรรมทางกาย

อย่างการออกกำลังกายเป็นประจำ มีความสัมพันธ์อย่างมากกับความเสี่ยงที่ลดลงของโรคอัลไซเมอร์ จากผลการศึกษาที่นำเสนอในการประชุมนานาชาติของสมาคมอัลไซเมอร์ ปี 2025 พบว่า การออกกำลังกาย โดยเฉพาะการเดิน สามารถป้องกันภาวะสมองเสื่อมได้ แม้ในผู้ที่มียีนที่ทำให้เกิดโรคอัลไซเมอร์ก็ตาม โดยการออกกำลังกายเบื้องต้นที่สามารถทำได้ง่าย อาทิ

- การเดิน/เดินจ็อกกิ้ง

- การยกน้ำหนักและการฝึกความต้านทานอื่น ๆ

- เต้นรำ

- ว่ายน้ำ

- โยคะ

- กีฬา เช่น พิคเคิลบอล บาสเก็ตบอล เทนนิส ฟุตบอล เป็นต้น

2. การจัดการความเครียด

ความเครียดส่งผลต่อสุขภาพหลายด้าน การจัดการความเครียด หมายถึงการเรียนรู้วิธีรับมือกับความเครียด ขณะเดียวกันก็เรียนรู้ที่จะดำเนินการเพื่อลดสาเหตุที่ก่อให้เกิดความเครียดในชีวิต โดยเคล็ดลับการจัดการความเครียดแบบที่ทำได้ง่าย ใกล้ตัว ได้แก่

- ทำงานบ้าน

- หางานอดิเรกทำ เช่น การอ่านหนังสือ การเขียนไดอารี วาดภาพ

- พูดคุยกับนักบำบัด

-เข้าร่วมกิจกรรมที่ช่วยลดความวิตกกังวล เช่น การออกกำลังกาย การทำสมาธิ การเข้าสังคม

3. รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ

เป็นหนึ่งในปัจจัยหลายประการที่สามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคอัลไซเมอร์ได้ จากผลการทดลองโรคความบกพร่องทางสติปัญญาและความพิการในผู้สูงอายุของฟินแลนด์ (FINGER) พบว่าการปรับเปลี่ยนโภชนาการควบคู่ไปกับการจัดการด้านอื่นๆ เช่น การจัดการสุขภาพหัวใจและเบาหวาน สามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคอัลไซเมอร์ได้

เคล็ดลับการกินเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อม ได้แก่

- รับประทานผลไม้และผักให้มาก

- รวมเนื้อไม่ติดมันและปลาไว้ในอาหารของคุณ

- รวมคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อนไว้ในอาหารของคุณ

- รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์สุขภาพดี

- หลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป

- หลีกเลี่ยงอาหารทอด น้ำตาลเยอะ

- เลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ หรือดื่มแค่พอประมาณ

4. การเข้าสังคม

กิจกรรมทางสังคมและการมีส่วนร่วม ถือเป็นพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าช่วยลดความเสี่ยงของโรคสมองเสื่อม การมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคมที่มีคุณภาพ สามารถช่วยลดความเครียดและพัฒนาทักษะการคิดได้ เช่น

- กลุ่มงานอดิเรก

- กลุ่มออกกำลังกาย

- กลุ่มสังคมที่พบปะกันเพื่อรับประทานอาหาร ดูคอนเสิร์ต และกิจกรรมอื่นๆ

5. การฝึกความรู้ความเข้าใจ ท้าทายทักษะการคิด

การฝึกความรู้ความเข้าใจ ความสามารถทางปัญญาและท้าทายทักษะการคิด เป็นอีกหนึ่งวิธีการป้องกันหรือชะลอความเสื่อมถอยทางสติปัญญา วิธีง่ายๆ คือฝึกผ่านการเล่นเกมที่ต้องใช้สมองในการคิด วิเคราะห์ เช่น การต่อจิ๊กซอว์ เล่นบิงโก ซูโดกุ หมากรุก เป็นต้น

6. ความรับผิดชอบ

มีงานวิจัยที่แสดงให้เห็นว่าปัจจัยด้านวิถีชีวิต มีผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อการลดความเสี่ยงของโรคอัลไซเมอร์และภาวะสมองเสื่อม แม้ว่าคุณอาจพยายามเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตด้วยตนเอง แต่การมีความรับผิดชอบและคำแนะนำ สามารถช่วยให้การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ประสบความสำเร็จได้ เช่น การเข้าร่วมกลุ่มออกกำลังกาย , การทำงานร่วมกับเทรนเนอร์หรือโค้ชด้านกายภาพ , การทำงานร่วมกับนักโภชนาการเพื่อปรับปรุงนิสัยการกิน และการทำงานร่วมกับที่ปรึกษาเกี่ยวกับเทคนิคการจัดการความเครียด ก็ได้เช่นกัน

ที่มา : 6 Simple Lifestyle Habits That May Help Protect Your Brain From Dementia and Alzheimer's