กลไกสมองของคนตรรกะประหลาด รู้จัก "สมองส่วนหน้า" สมองของผู้เจริญแล้ว จริงหรือไม่? โตมาแล้วโง่หากสมองส่วนนี้ได้กระทบกระเทือน
"หมอแทน" นพ. ธนีย์ ธนียวัน อาจารย์แพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคปอด วิกฤตบำบัด และการปลูกถ่ายปอด เผยถึงข้อเท็จจริง พร้อมอธิบายอย่างเข้าใจง่ายในประเด็นดังกล่าว พร้อมเผยถึงสาเหตุ ทำไมคนบางคนถึงมีตรรกะเหตุผลประหลาดๆ เมื่อโดนแย้งด้วยเหตุผล เขากลับโต้กลับด้วยอารมณ์ที่รุนแรง
"สมองส่วนหน้าของเรา จะเป็นสมองส่วนที่พัฒนาหลังจากสมองส่วนอื่นมากที่สุดนะครับ มันเป็นสมองของมนุษย์ผู้เจริญแล้ว เนื่องจะเป็นสมองที่เอาไว้ใช้ในการควบคุมตัวเอง ควบคุมอารมณ์ ควบคุมสติ แล้วก็มีตรรกะเหตุผล
เด็กตั้งแต่ในครรภ์ถึงช่วง 20 หรือถึง 25 ปี สมองส่วนนี้ มันจะค่อยๆ พัฒนาไปเรื่อยๆ นะครับ ดังนั้นถ้ามีอะไรไปกระทบกระเทือนกับมันในช่วงนี้ มันก็จะพัฒนาไม่เต็มที่ ส่วนว่าจะโตมาแล้วมีความโง่ หรือว่าอาจจะควบคุมตัวเองไม่ได้แค่ไหนนะครับ อันนี้ไม่ได้ขึ้นกับเรื่องของสมองอย่างเดียว แต่มันขึ้นกับการเลี้ยงดู พ่อแม่ของเรา สังคมที่เราอยู่นะครับ ถ้าใครที่บังเอิญอยู่ในสังคมไม่ดี โดนเขย่าบ่อยๆ พวกนี้โตมาก็จะมีปัญหาได้นะครับ
ไม่ใช่เพียงแค่นั้น ถ้าเกิดว่าเราไปใช้สารเสพติดนะครับ ไม่ว่าจะเป็นบุหรี่ บุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งพวกนี้มันมีสารนิโคติน ซึ่งทำให้หลอดเลือดหดตัว เลือดเลี้ยงสมองไม่ค่อยดี ดังนั้น ถ้าเราไปใช้ตั้งแต่อายุน้อย อย่างที่เราเห็นกันตอนนี้
มีเด็กอายุน้อยๆ สูบบุหรี่ไฟฟ้า พ่อเอาให้สูบ แม่เอาให้สูบ และก็รู้สึกว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้อง มองว่าเด็กเก่ง เป็นเรื่องปลอดภัย ซึ่งจริงๆ ไม่ปลอดภัย สมองของเด็กก็จะไม่เจริญเติบโตอย่างที่ควรจะเป็น รวมถึงยาเสพติดชนิดอื่นๆ ก็ส่งผลกระทบด้วย พวกนี้เป็นสิ่งที่เราเจอได้จากการเลี้ยงดู
อย่างไรก็ดี ในสมองส่วนหน้าที่มันพัฒนาไม่ดี มันไม่ได้แปลว่าเราจะต้องโง่เสมอไป เพราะว่าสมองส่วนนี้ มันเป็นสมองส่วนที่เราเอาไว้คิด ตรรกะ ควบคุมอารมณ์ต่าง ๆ ซึ่งสมองส่วนที่เป็นความจำ ความฉลาดของเรา มันอาจจะอยู่อีกที่หนึ่ง
เราก็จะเห็นคนในสังคมบางคน เขาจะฉลาดมาก เก่งมาก แต่จะมีเฉพาะบางกรณี ที่เขาไม่สามารถควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ สมองส่วนหน้าคือมันหยุดทำงานนะครับ
ต้องบอกอย่างนี้ว่าในสมองส่วนหน้าของเรามันยังมีส่วนหนึ่ง เรียกว่า AMYGDALA (อะมิกดาล่า)
AMYGDALA เป็นตัวที่ควบคุมเกี่ยวข้องกับอารมณ์ ความโกรธ ความไม่พอใจ อะไรก็แล้วแต่ที่มาขัดแย้งกับเรา ตัวนี้มันจะทำงานนะครับ ถามว่าตัวนี้มันสำคัญอย่างไร มันสำคัญในอดีตนะครับ อดีตตอนที่มนุษย์เราเป็นดึกดำบรรพ์นะครับ เพราะว่าถ้าเกิดว่าเราไม่ทำอะไรตามอารมณ์ ตามความโกรธ เราอาจจะไม่สามารถอยู่บนโลกนี้ได้
สมัยก่อนมันจึงมีความจำเป็น เวลาเราต่อสู้กับสัตว์ ต่อสู้เพื่อที่จะแย่งเป็นจ่าฝูง แต่เมื่อเราพัฒนามาจนถึงตรงนี้ มันยิ่งทำให้สมองส่วนหน้าเรารู้สึกว่าเราจะต้องควบคุมอารมณ์ให้ดี เพราะว่าถ้าเกิดคุณต่อสู้ด้วยใช้อารมณ์อย่างนี้ คุณอาจจะแพ้สัตว์ร้ายก็ได้ คุณอาจจะไม่สามารถอยู่ร่วมกับคนอื่นเพื่อจะต่อสู้ได้
ดังนั้น เวลามนุษย์เจริญขึ้น สมองส่วนหน้าจะเจริญตามไปด้วย สมองส่วนหน้านี้มันมีหลากหลายส่วนย่อยนะครับ สมองส่วนหน้าเราจะเรียกว่า Prefrontal Cortex โดยส่วนที่สำคัญมากๆ เนี่ย เราจะเรียกว่า Dorsolateral Prefrontal Cortex ซึ่งมันจะอยู่บริเวณหนึ่ง ตัวนี้เป็นตัวที่ควบคุมทั้งหมดเลย ถ้าใครมีอารมณ์ไม่ดีมา สมองส่วนนี้จะเป็นตัวเบรก อย่าเพิ่งตอบสนอง ถ้าเราตอบสนองไปโดยใช้อารมณ์ มันอาจจะเกิดผลเสียมากกว่าผลดีนะครับ
ตรงนี้มันไม่ขึ้นกับความฉลาดนะครับ คุณอาจจะเป็นคนฉลาด แต่มีสมองส่วนนี้ที่ทำหน้าที่ไม่ค่อยดี มันก็เลยทำให้เวลามีอะไรมันกระทบกระเทือนจิตใจ เราก็แสดงออกไปโดยใช้อารมณ์อย่างเต็มที่"
Advertisement