ป้องกันตัวได้แค่ไหน ถึงจะไม่ผิดกฎหมาย
หากพูดถึง “การกระทำที่เป็นความผิดตามกฎหมายอาญา” คนมักเข้าใจว่า ผู้ที่ลงมือทำย่อมต้องรับโทษเสมอ แต่ในความเป็นจริง ประมวลกฎหมายอาญาของไทยได้กำหนดข้อยกเว้นบางประการไว้ให้ เพื่อคุ้มครองผู้ที่ต้องกระทำความผิดในสถานการณ์ที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ หรือจำเป็นต้องทำเพื่อปกป้องตนเองหรือผู้อื่น
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
ซึ่งปรากฏอยู่ใน มาตรา 67, 68 และ 69 ของประมวลกฎหมายอาญา เพื่อให้ความคุ้มครองแก่ผู้ที่กระทำผิดภายใต้ภาวะจำยอมหรือความจำเป็นบางประการ
มาตรา 67 ผู้ใดกระทำความผิดด้วยความจำเป็น
กฎหมายกำหนดว่า ผู้ใดกระทำความผิดด้วยความจำเป็น ในกรณีต่อไปนี้
1.เพราะอยู่ในที่บังคับ หรือภายใต้อำนาจ ซึ่งไม่สามารถหลีกเลี่ยงหรือขัดขืนได้
2.เพราะเพื่อให้ตนเองหรือผู้อื่นพ้นจากภยันตรายที่ใกล้จะถึง และไม่สามารถหลีกเลี่ยงให้พ้นโดยวิธีอื่นใดได้ เมื่อภยันตรายนั้นตนมิได้ก่อให้เกิดขึ้นเพราะความผิดของตน
หากการกระทำดังกล่าว ไม่เป็นการเกินสมควรแก่เหตุแล้ว ผู้กระทำนั้นไม่ต้องรับโทษ
มาตรา 68 การป้องกันโดยชอบด้วยกฎหมาย
• ผู้ใดจำต้องกระทำการใด เพื่อป้องกันสิทธิของตนหรือของผู้อื่นให้พ้นจากภยันตราย
• ซึ่งเกิดจากการประทุษร้ายอันละเมิดต่อกฎหมาย และเป็นภยันตรายที่ใกล้จะถึง
• หากได้กระทำพอสมควรแก่เหตุ การกระทำนั้นถือเป็นการป้องกันโดยชอบด้วยกฎหมาย ผู้กระทำนั้นไม่มีความผิด
มาตรา 69 กรณีการกระทำเกินกว่าเหตุ
สำหรับกรณีที่ระบุไว้ในมาตรา 67 และ 68 นั้น หากผู้กระทำ
• กระทำไปเกินสมควรแก่เหตุ
• เกินกว่ากรณีแห่งความจำเป็น
• หรือเกินกว่ากรณีแห่งการจำต้องกระทำเพื่อป้องกัน
ศาลจะลงโทษน้อยกว่าที่กฎหมายกำหนดไว้สำหรับความผิดนั้นเพียงใดก็ได้
แต่ถ้าการกระทำนั้น เกิดขึ้นจากความตื่นเต้น ความตกใจ หรือความกลัว ศาลจะไม่ลงโทษผู้กระทำได้
หลักการนี้คือข้อยกเว้นความผิดให้แก่ผู้ที่กระทำความผิด เพื่อปกป้องสิทธิของตนเองหรือผู้อื่นให้พ้นจากภยันตรายที่ใกล้จะถึง ซึ่งอันตรายนั้นต้องเกิดจากการประทุษร้ายที่ผิดกฎหมายของผู้อื่น โดยมีเงื่อนไขสำคัญคือการกระทำนั้นต้อง "พอสมควรแก่เหตุ" หากทำเกินเลยไปเพราะความตกใจกลัว ศาลก็อาจพิจารณาไม่ลงโทษได้
ที่มา : ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 67, 68 และ 69
Advertisement
