เนื้องอกมดลูก บทเรียนสุขภาพ 'เก้า สุภัสสรา' อย่ามองข้าม 7อาการเหล่านี้

ถอดบทเรียนสุขภาพ "เก้า สุภัสสรา" เผยอาการป่วยสุดโหด หมอเตือนอย่ามองข้ามหากคุณมีอาการผิดปกติเหล่านี้

เก้า สุภัสสรา นักแสดงชื่อดัง ตรวจเจอ เนื้องอกในมดลูก เลือดไหลทุกวัน บางวันออกเยอะมากๆ จนวันหนึ่งเป็นลมในห้องน้ำ คางแตก ต้องเร่งนำตัวส่ง รพ.ด่วนเพื่อให้เลือด โดยก่อนหน้า เก้า เล่าว่าตนเองมีอาการ ฮอร์โมนและสภาพจิตใจไม่มั่นคง โดยเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นในช่วงถ่ายซีรีส์ ซึ่งตนถือว่า โหดมากๆ ในช่วงชีวิตการทำงาน

ดูโพสต์นี้บน Instagram

โพสต์ที่แชร์โดย Supassarat ✿ (@supassra_sp)

เนื้องอกในมดลูก โรคยอดฮิตในผู้หญิง หลายคนมองว่าอาการปวดท้องประจำเดือน เลือดออกผิดปกติ หรือประจำเดือนมามากกว่าปกติ เป็นเรื่องที่ “ทนได้ก็ทนไป” แต่แท้จริงแล้วสัญญาณเหล่านี้อาจไม่ใช่เรื่องธรรมดาอย่างที่คิด

หนึ่งในสาเหตุสำคัญที่ผู้หญิงจำนวนมากเผชิญโดยไม่รู้ตัว คือ “โรคเนื้องอกในมดลูก” ภาวะที่เกิดจากการเจริญเติบโตผิดปกติของกล้ามเนื้อมดลูก ซึ่งแม้จะไม่ใช่มะเร็ง แต่ก็สร้างความทรมานทั้งทางร่างกายและจิตใจได้อย่างหนัก ตั้งแต่เลือดออกมากผิดปกติเรื้อรัง จนถึงอาการปวดเกร็งที่ทำให้ใช้ชีวิตประจำวันแทบไม่ไหว

ยิ่งน่าตกใจคือ หลายคนมีเนื้องอกขนาดใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ โดยไม่รู้ตัว เพราะโรคนี้มักดำเนินไปเงียบๆ ก่อนจะแสดงอาการชัดเจนในวันที่ร่างกายเริ่มรับไม่ไหวแล้วจริงๆ และเมื่อถึงตอนนั้น การรักษาก็มักต้องเร่งด่วนกว่าที่ใครคาดคิด

เพจฯ หมอโอ๊ค DoctorSixpack เผยข้อมูลว่า ผู้หญิงอายุยังน้อย แต่ต้องเข้าโรงพยาบาลเพราะ “เลือดไหลไม่หยุด วูบในห้องน้ำ เนื้องอกในมดลูก ต้องให้เลือดด่วน” ฟังแล้วใจหายมากๆ ขอเล่าแบบเข้าใจง่ายๆ เผื่อจะช่วยให้เพื่อนๆ เช็กตัวเองและคนรอบตัวได้ทันนะครับ

เนื้องอกในมดลูก คืออะไร?

คือก้อนเนื้อดี (ไม่ใช่มะเร็ง) ที่โตขึ้นมาจากกล้ามเนื้อมดลูก ภาษาแพทย์เรียก fibroid / myoma พบได้บ่อยมากในผู้หญิงวัย 30–50 ปี ส่วนใหญ่ยังมีประจำเดือนปกติ หลายคนมีแต่ไม่รู้ตัว เพราะไม่มีอาการ ตรวจเจอตอนทำอัลตราซาวนด์เช็กภายในประจำปี แล้วทำไมเนื้องอกถึงทำให้เลือดออกเยอะ จนเป็นลมได้?

เพราะก้อนไปกวนการทำงานของเยื่อบุโพรงมดลูกและการบีบตัวของมดลูก ทำให้ประจำเดือนมามากและนานผิดปกติ เลือดออกทีละเยอะๆ มีลิ่มเลือดก้อนใหญ่ ถ้าเป็นแบบนี้ทุกเดือน ร่างกายจะค่อยๆ เสียเลือดจน “ซีดมาก” กว่าจะรู้ตัวก็อาจถึงขั้น เวียนหัว หน้ามืด ใจสั่น เหนื่อยง่าย และวูบได้เหมือนที่เราเห็นตามข่าว พอไปโรงพยาบาลหมอเจอว่าเลือดจางมาก ก็ต้องรีบให้เลือด แอดมิตด่วนเพื่อช่วยชีวิตก่อน

สัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม

ถ้ามีอาการแบบนี้ แนะนำให้ไปพบสูตินรีแพทย์นะครับ

• ประจำเดือนมามากผิดปกติ เปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 1–2 ชั่วโมง ยังเอาไม่อยู่

• เมนส์มานานเกิน 7 วัน เกือบทุกเดือน

• มีลิ่มเลือดก้อนใหญ่ๆ ออกมาบ่อยๆ

• ปวดท้องน้อยมากขึ้น ปวดจุกแน่นเวลามีประจำเดือน

• รู้สึกท้องน้อยโป่ง แข็ง คลำได้ก้อนเหมือนท้องทั้งที่ไม่ได้ท้อง

• ปัสสาวะบ่อย ท้องผูก หรือแน่นท้อง เพราะก้อนกดกระเพาะปัสสาวะ/ลำไส้

• ชอบเหนื่อยง่าย ใจสั่น เวียนหัว หน้าซีด โดยเฉพาะช่วงมีประจำเดือน

ตรวจเจอได้ยังไง?

หมอจะซักประวัติรอบเดือน ตรวจภายใน ร่วมกับทำอัลตราซาวนด์ทางหน้าท้องหรือทางช่องคลอด เพื่อดูขนาด–ตำแหน่ง–จำนวนก้อน บางเคสที่ซับซ้อนอาจต้องทำ MRI เพิ่ม การรู้ตำแหน่งสำคัญมาก เช่น ก้อนที่ยื่นเข้าโพรงมดลูกมักทำให้เลือดออกเยอะ ก้อนในผนังมดลูกมักทำให้ปวดหนักท้อง ส่วนก้อนที่อยู่นอกมดลูกอาจไปกดกระเพาะปัสสาวะหรือลำไส้

ต้องผ่าตัดทุกคนไหม?

ไม่จำเป็นทุกคนครับ แนวทางคร่าวๆ คือ

1) ถ้าก้อนเล็ก ไม่มีอาการ ตรวจเจอโดยบังเอิญ หมอมักนัดติดตามดูเป็นระยะ

2) ใช้ยาเพื่อลดอาการ เช่น ลดปวด ลดเลือดออก หรือยาฮอร์โมนบางชนิดที่ช่วยคุมอาการ (จุดนี้ห้ามซื้อยากินเอง ต้องให้หมอประเมิน)

3) ถ้าเลือดออกมาก ปวดมาก ก้อนโตเร็ว หรือมีแผนตั้งครรภ์ หมออาจแนะนำหัตถการ/ผ่าตัด เช่น ผ่าตัดเอาแต่ก้อนออก (myomectomy) เพื่อเก็บมดลูกไว้ หรือผ่าตัดมดลูกในคนที่ไม่คิดมีบุตรแล้ว หรือหัตถการอุดหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงก้อน (UAE) ทั้งหมดต้องประเมินเป็นรายบุคคล

เนื้องอกในมดลูก = มะเร็งไหม?

ส่วนใหญ่ “ไม่ใช่มะเร็ง” โอกาสกลายเป็นมะเร็งกล้ามเนื้อมดลูกจริงๆ มีน้อยมาก แต่ถ้าหลังหมดประจำเดือนแล้วมีก้อนโตเร็ว หรือมีเลือดออกผิดปกติในวัยหมดประจำเดือน แบบนี้ต้องรีบพบหมอตรวจเพิ่มทันที

ใครเสี่ยงเป็นมากขึ้น?

• ผู้หญิงวัย 30–50 ปีที่ยังมีประจำเดือน

• มีคนในครอบครัวเป็นเนื้องอกมดลูก

• ภาวะอ้วน ไขมันหน้าท้องเยอะ ฮอร์โมนเอสโตรเจนสูง

• เริ่มมีประจำเดือนตั้งแต่อายุน้อย

• ไม่เคยตั้งครรภ์

• ไลฟ์สไตล์แบบเมตาบอลิกเสี่ยงสูง เช่น กินหวาน มัน ทอด แอลกอฮอล์เยอะ ขยับตัวน้อย

ผู้หญิงทั่วไปดูแลตัวเองยังไงดี?

• ตรวจนรีเวช + อัลตราซาวนด์มดลูกและรังไข่เป็นประจำ

• จดบันทึกรอบเดือนว่าเริ่มมามาก นาน หรือผิดปกติไหม

• ถ้าเมนส์มามากผิดปกติ อย่าทน รีบไปพบหมอ

• รักษาน้ำหนักตัว ลดพุง ออกกำลังกายสม่ำเสมอ

• เน้นอาหารจากพืช ผักผลไม้ ธัญพืช ลดของทอด เนื้อแดง และแอลกอฮอล์

• ถ้าเริ่มเหนื่อยง่าย ซีด ใจสั่น ควรตรวจเลือดเช็กภาวะโลหิตจางร่วมด้วย

หมอโอ๊คอยากให้เพื่อนๆ จำสั้นๆ ว่า “ประจำเดือนมามากผิดปกติ ไม่ใช่เรื่องปกติ” ถ้าเริ่มเอะใจ ไปตรวจเช็กไว้ดีกว่าปล่อยจนถึงวันที่วูบในห้องน้ำ ต้องแอดมิตให้เลือดแบบที่เห็นในข่าวครับ