
ตามที่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีพระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรมประจำทั้งกลางวัน กลางคืน รับพระราชทานฉันเช้า วันละ ๘ รูป เพลวันละ ๘ รูป และประโคมย่ำยาม กำหนด ๑๐๐ วัน ในพระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลสวดพระอภิธรรมพระบรมศพ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท พระบรมมหาราชวัง นั้น
พระพิธีธรรม คือ พระสงฆ์ที่ทำหน้าที่สวดพระอภิธรรมในงานพระบรมศพ พระศพและสวดงานศพในพระบรมราชานุเคราะห์ พระราชานุเคราะห์ และพระอนุเคราะห์ และสวดจตุรเวท เพื่อทำน้ำพระพุทธมนต์เท่านั้น ปัจจุบันนี้เรียกว่า พระพิธีธรรม
พระพิธีธรรม เป็นตำแหน่งที่พระมหากษัตริย์ทรงพระกรุณาโปรดจากวัดที่เป็นพระอารามหลวง เป็นตำแหน่งประจำพระอาราม มิได้เป็นตำแหน่งเฉพาะพระสงฆ์รูปหนึ่งรูปใด วัดใดที่มิได้ทรงพระกรุณาโปรดจะไม่สามารถตั้งพระสงฆ์ในวัดเป็นพระพิธีธรรมได้ การที่พระมหากษัตริย์มิได้โปรดพระราชทานตำแหน่งพระพิธีธรรมแก่พระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่ง ก็เพื่อสะดวกในการเฟ้นหาพระสงฆ์ ที่มีความสามารถและชำนาญในการพิธี
ปัจจุบันการแต่งตั้งพระสงฆ์เป็นพระพิธีธรรมเป็นอำนาจของเจ้าอาวาสในพระอารามนั้นที่จะพิจารณาพระสงฆ์ที่มีความรู้ความสามารถและความชำนาญในการสวดไปยังสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ เพื่อจัดสรรนิตยภัต (เงินเดือนพระ) ถวายในตำแหน่งพระพิธีธรรมประจำพระอาราม พระสงฆ์ที่รับนิตยภัตตำแหน่งนี้มีจำนวนพระอารามละ 1 สำรับ สำรับละ 4 รูป โดยไม่จำกัดสมณศักดิ์ และเมื่อพระพิธีธรรมที่ได้รับแต่งตั้งย้ายไปอยู่ที่อื่นลาออกจากตำแหน่ง ลาสิกขา มรณภาพ เจ้าอาวาสก็จะพิจารณาคัดเลือกพระสงฆ์เป็นพระพิธีธรรมแทนรูปที่ขาดไป
พระพิธีธรรม เกิดขึ้นในสมัยใดไม่มีบันทึกไว้เป็นหลักฐานที่ชัดเจนแต่เนื่องจากวัดต่างๆ ที่มีพระพิธีธรรมปรากฏอยู่ ล้วนเป็นวัดที่ได้สถาปนาขึ้นเป็นพระอารามหลวงในสมัยรัตนโกสินทร์ทั้งสิ้น ด้วยเหตุดังกล่าวนี้พอจะสันนิษฐานได้ว่าตำแหน่งพระพิธีธรรมในกรุงรัตนโกสินทร์นั้นน่าจะเริ่มมีขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชและจะมีเพียงบางพระอารามเท่านั้น
ปัจจุบันนี้มี ๑๐ พระอาราม ได้แก่ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ วัดราชสิทธาราม วัดระฆังโฆสิตาราม วัดจักรวรรดิราชาวาส วัดอนงคาราม วัดสระเกศ วัดสุทัศนเทพวราราม วัดบวรนิเวศวิหาร และวัดประยุรวงศาวาส
Advertisement