รู้จัก "ช่องบก" หรือสามเหลี่ยมมรกต พื้นที่รอยต่อระหว่างชายแดน3 ประเทศ
รู้จัก "ช่องบก" หรือ สามเหลี่ยมมรกต พื้นที่รอยต่อระหว่างชายแดน 3 ประเทศ "ไทย-ลาว-กัมพูชา" จากเหตุปะทะระหว่างทหารไทย-กัมพูชา
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
จากรายงานข่าวของหน่วยงานความมั่นคงชายแดน ช่องบก จ.อุบลราชธานี ที่เกิดเหตุปะทะกันระหว่างทหารไทยและทหารกัมพูชา ซึ่งบริเวณพื้นที่ดังกล่าวอยู่ในเขตที่ยังไม่ได้มีการแบ่งเขตแดนอย่างเป็นทางการ ระหว่างประเทศไทยและกัมพูชา และเป็นพื้นที่ที่ทั้งสองฝ่ายมีการอ้างสิทธิทับซ้อนมาโดยตลอดที่ผ่านมา โดยทั้งสองประเทศได้มีข้อตกลงร่วมกันในการ รักษาสถานภาพเดิม (Status Quo) เพื่อหลีกเลี่ยงเหตุการณ์ที่อาจกระทบต่อเสถียรภาพในพื้นที่ชายแดน โดยกำหนดให้ไม่มีการดำเนินการที่อาจเปลี่ยนแปลงข้อเท็จจริงในพื้นที่ เช่น การสร้างสิ่งปลูกสร้าง การเคลื่อนย้ายกำลังพล หรือการขุดหลุมโดยมิได้แจ้งล่วงหน้า
ช่องบก หรือ สามเหลี่ยมมรกต (Emerald Triangle) เป็นพื้นที่รอยต่อระหว่างชายแดนประเทศไทย ประเทศลาว และประเทศกัมพูชา มีพื้นที่ประมาณ 12 ตารางกิโลเมตร สำหรับพื้นที่ส่วนที่อยู่ในประเทศไทยคือ พื้นที่ในอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย อำเภอน้ำยืน จังหวัดอุบลราชธานี พื้นที่ในเขตประเทศลาวคือเมืองมูลประโมกข์ แขวงจำปาศักดิ์ ส่วนพื้นที่ในประเทศกัมพูชาคือเมืองจอมกระสานต์ จังหวัดพระวิหาร สามเหลี่ยมมรกตตั้งชื่อเลียนแบบสามเหลี่ยมทองคำ ซึ่งเป็นพื้นที่รอยต่อของไทย ลาว และพม่า ในภาคเหนือ
ช่องบกเป็นความร่วมมือระหว่าง กัมพูชา ลาว และไทย เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว ในพื้นที่จังหวัดชายแดนที่ติดกันของสามประเทศ ซึ่งก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2543 โดยข้อเสนอของกัมพูชา และคณะรัฐมนตรีไทย (ในขณะนั้น) ได้มีมติอนุมัติเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2545 เป็นความร่วมมือในลักษณะสามเหลี่ยมเศรษฐกิจในพื้นที่ที่สามประเทศมีพรมแดนร่วมกัน เพื่อเสริมสร้างศักยภาพทางเศรษฐกิจ การเมืองและสังคม โดยไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม โดยหน่วยงานของไทยที่รับผิดชอบคือ กระทรวงการต่างประเทศและกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา รวมถึงได้รับความช่วยเหลือจากหน่วยงานระดับนานาชาติที่เกี่ยวข้อง เช่น องค์การการท่องเที่ยวโลก (World Tourism Organization: WTO) และ UNDP เป็นต้น
ช่องบกมีพื้นที่ความร่วมมือในปัจจุบัน ครอบคลุม 7 จังหวัด/แขวง ได้แก่ จ.อุบลราชธานีและศรีสะเกษของไทย, จ.พระวิหาร อุดรมีชัย และ สตึงเตร็งของกัมพูชา และแขวงสาละวันและจำปาสักของ สปป.ลาว โดยมีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรม โดยเฉพาะอารยธรรมขอม ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาด้านการค้า การลงทุน และการท่องเที่ยว รวมทั้งการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของภูมิภาค และเป็นจุดผ่านแดนอย่างเป็นทางการของทั้ง 3 ประเทศ ได้แก่
ประเทศกัมพูชา กัมพูชา (จอม) – ประเทศไทย ไทย (จุดผ่านแดนถาวรช่องสะงำ ศรีสะเกษ)
ประเทศกัมพูชา กัมพูชา (ดอนกระลอ) – ประเทศลาว ลาว (เวินคำ)
ประเทศลาว ลาว (วังเต่า) – ประเทศไทย ไทย (จุดผ่านแดนถาวรช่องเม็ก อุบลราชธานี)
ในอดีตพื้นที่ช่องบกเคยเป็นสมรภูมิรบ ระหว่างกองทัพไทยกับกองทัพเวียดนามซึ่งควบคุมพื้นที่กัมพูชา (ในขณะนั้น) เกิดขึ้นในช่วงเดือนมกราคม พ.ศ. 2528 - ธันวาคม พ.ศ. 2530 โดยทางเวียดนามได้รุกล้ำเข้ามาในพรมแดนไทย ซึ่งสุดท้ายกองทัพไทยสามารถขับไล่ทหารเวียดนามกลับไปได้ ครั้งนั้นเกิดการสูญเสียครั้งใหญ่ มีทหารเสียชีวิต 109 นาย และบาดเจ็บ 664 นาย
และล่าสุด 28 พฤษภาคม 2568 เกิดการปะทะระหว่างทหารไทย-กัมพูชา เมื่อฝ่ายไทยตรวจพบการเคลื่อนกำลัง และการจัดเตรียมพื้นที่ของฝ่ายกัมพูชา ในลักษณะการตั้งจุดตรึงกำลังในพื้นที่ที่ไทยอ้างสิทธิ์ ซึ่งอาจขัดต่อข้อตกลงที่มีอยู่ ฝ่ายไทยจึงได้จัดกำลังเข้าตรวจสอบ จึงเกิดเหตุปะทะขึ้น และยุติลงภายในเวลาอันสั้น โดยไม่มีผู้ใดได้รับบาดเจ็บ และภายหลังเกิดเหตุการณ์ พล.ต.ทล โซะวัน รองผู้บัญชาการกองพลสนับสนุนที่ 3 ของกัมพูชา ได้ประสานทางโทรศัพท์กับรองผู้บัญชาการกองกำลังสุรนารีของไทย และสามารถตกลงยุติเหตุการณ์ได้ภายในเวลา 05.55 น.
อย่างไรก็ตามทั้งสองฝ่ายอยู่ระหว่างการหารือผ่านกลไกทวิภาคีตามกรอบที่มีอยู่ เพื่อจัดการกรณีพื้นที่อ้างสิทธิทับซ้อนด้วยวิถีทางสันติ และวางแนวปฏิบัติร่วมกันในอนาคตอยู่
Advertisement
