ย้อนเกร็ดประวัติศาสตร์ ทำไมสตรีในวังถึงไม่อยากเป็น "เจ้าจอมห้องเหลือง"
ย้อนเกร็ดประวัติศาสตร์ เจ้าจอมห้องเหลือง หมายถึงอะไร ทำไมสตรีในวังถึงไม่อยากได้รับการขนานนามนี้
หากใครเคยอ่านนวนิยายอิงประวัติศาสตร์ไทยเรื่อง สี่แผ่นดิน อาจเคยได้เห็นในช่วงตอนหนึ่งที่มีการกล่าวถึง "ห้องเหลือง" ซึ่งเป็นห้องหนึ่งในพระที่นั่งบรมราชสถิตยมโหฬาร ซึ่งเป็นพระที่นั่งที่ตั้งอยู่ในเขตพระราชฐานชั้นใน อยู่ในหมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวัง ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท เดิมเป็นพระที่นั่งที่สร้างขึ้นโดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ หลังจากเสด็จประพาสสิงคโปร์และชวา มีมุขหน้าต่อกับพระที่นั่งมูลสถานบรมอาสน์และพระที่นั่งสมมติเทวราชอุปบัติ
พระที่นั่งแห่งนี้มีห้องใหญ่อยู่ 3 ห้อง ได้แก่ ห้องสีน้ำเงิน พระมหากษัตริย์จะทรงประทับร่วมกับสมเด็จพระอัครมเหสี พระมเหสี และพระบรมวงศานุวงศ์ที่ใกล้ชิดโปรดปราน รวมถึงเจ้าจอมที่ทรงโปรด ห้องเขียว เป็นห้องสำหรับเสวยพระกระยาหาร และที่เข้าเฝ้าของพระบรมวงศานุวงศ์ เจ้าจอมมารดา และเจ้าจอมที่ทรงโปรด ซึ่งมีหน้าที่ถวายการรับใช้ และ ห้องเหลือง เป็นห้องโถงใหญ่ มีพระทวารเปิดออกไปยังอัฒจันทร์สําหรับเสด็จออกข้างหน้า เป็นห้องที่ทรงเสด็จผ่านเข้าออกเท่านั้น เป็นห้องของพระบรมวงศานุวงศ์ที่มีพระชนมายุมาก เจ้าจอมมารดา เจ้าจอมที่ไม่ได้ทรงโปรดปราน เจ้าจอมที่ไม่มีตําแหน่งหน้าที่ ไม่มีโอกาสจะได้เข้าเฝ้าอย่างใกล้ชิด จึงพากันมาคอยหมอบกระแตเฝ้าในเวลาเสด็จพระราชดําเนินผ่านเข้าออก
ดังนั้น เจ้าจอมห้องเหลือง จึงไม่ได้เป็นยศหรือตำแหน่งอย่างเป็นทางการในราชสำนัก แต่เป็นคำที่ใช้เหยียดหยันเรียก เจ้าจอม ที่พระมหากษัตริย์ไม่ได้ทรงโปรดปรานแล้ว หรือที่เรียกกันในสมัยนั้นว่า "ตก" คำนี้แฝงไปด้วยความรู้สึกดูถูก เยาะเย้ย และเป็นเหมือนการแบ่งชนชั้นในเขตพระราชฐานฝ่ายใน
เจ้าจอมกลุ่มนี้จะไม่มีหน้าที่ประจำรับใช้ใกล้ชิดเหมือนแต่ก่อน เมื่อต้องการเข้าเฝ้าฯ ก็จะต้องมาหมอบรออยู่ที่ "ห้องเหลือง" ซึ่งเป็นห้องที่พระมหากษัตริย์จะทรงเสด็จพระราชดำเนินผ่านทุกวัน แต่ไม่ได้หมายความว่าพระองค์จะทอดพระเนตรหรือสนใจพวกท่านเสมอไป ทำให้เกิดภาพความรู้สึกที่น่าสงสารสำหรับผู้ที่อยู่ในสถานะนี้ ด้วยเหตุนี้จึงไม่มีหญิงคนใดอยากอยู่ในสภาพที่ถูกกล่าวว่าเป็น "เจ้าจอมห้องเหลือง" เพราะเป็นคำเรียกที่แฝงความนัยไปในทางลบนั่นเอง
***หมายเหตุ ภาพประกอบไม่ใช่สถานที่จริง***
Advertisement
