ข้าวหน้าหอย หนึ่งในร้อยอาหารพื้นบ้านของญี่ปุ่นที่ควรลิ้มลอง
ข้าวหน้าหอย อาหารโบราณ หนึ่งในร้อยอาหารพื้นบ้านของญี่ปุ่นที่ควรลิ้มลอง
ฟุกางาวะเมชิ Fukagawa Meshi (深川めし) เป็นอาหารที่ชาวประมงในย่านฟุกางาวะทำกินกันเอง และกลายมาเป็นเมนูสำหรับชาวบ้านในยุคเอโดะ ในอดีตมักใช้ หอยอาโอะยะงิ เป็นวัตถุดิบ แต่ตั้งแต่ยุคเมจิเป็นต้นมาได้มีการใช้หอยอาซาริ (หอยลายญี่ปุ่น) และ หอยฮามากุริ (หอยตลับ) เพิ่มเข้ามาด้วย Fukagawa Meshi มีหลายรูปแบบ ทั้งแบบใส่ซุปที่ทำจากหอยและผักต่าง ๆ เช่น ต้นหอม แล้วราดบนข้าวสวย หรือแบบข้าวที่หุงพร้อมกับวัตถุดิบทั้งหมด เมนูนี้โดดเด่นในรสชาติและกลิ่นหอมของหอยทะเลที่สดใหม่
กล่าวกันว่า “ฟุกางาวะเมชิ” เดิมทำโดยการต้มต้นหอมและหอยแครงดิบในมิโซะอย่างรวดเร็วแล้วราดน้ำซุปลงบนข้าว ปัจจุบันมี “ฟูกางาวะเมชิ” สองประเภท ได้แก่ บุคคาเกะและทาคิโคมิ นอกจากนี้ยังมี “ฟุกางาวะนาเบะ” ที่ไม่เสิร์ฟบนข้าวอีกด้วย
ในสมัยเอโดะ มีพื้นที่โคลนจำนวนมากในบริเวณที่ปัจจุบันคืออ่าวโตเกียว ซึ่งถือเป็นแหล่งรวมหอยอันล้ำค่า ส่วนหนึ่งของแม่น้ำโอโยโกกาวะที่ไหลไปทางใต้ของเขตเออิไตและซากะในเขตโคโตะ เรียกว่าฟุกางาวะอุระ และเมื่อน้ำลงก็จะมีสันทรายโผล่ขึ้นมาและมีชื่อเสียงในฐานะเมืองประมงที่สามารถจับหอยแครง และหอยเขียวได้เป็นจำนวนมาก จนกระทั่งถึงช่วงต้นยุคโชวะ (พ.ศ. 2469-2532) มีแผงขายอาหารฟุกางาวะเมชิอยู่หลายแผงในอาซากุสะ และอาหารจานนี้ก็เป็นที่รู้จักกันดีและรับประทานกันที่บ้าน นับตั้งแต่ยุคเอโดะ (ค.ศ. 1603-1867) มีเพียงเนื้อจากเปลือกที่เรียกว่า "นูกิมิ" เท่านั้นที่ขายได้ ทำให้เกิด "ทาคิโคมิโกฮัง" (ข้าวสวยกับนูกิมิ) และ "ชิรุกาเกะเมชิ" (ข้าวที่ราดน้ำซุปร้อนๆ เพื่อให้ข้าวอุ่นอยู่ด้านบน) กลายมาเป็นวิธีการกินข้าวแบบเอโดะที่ได้รับการยอมรับ
ปัจจุบัน ฟุกางาวะเมชิ หรือ ข้าวหน้าหอยลายญี่ปุ่น ที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานเป็นร้อย ๆ ปีตั้งแต่สมัยเอโดะ ข้าวหน้าหอยเมนูนี้ มียิ่งไปกว่าการเป็นอาหารเก่าแก่ เพราะทางรัฐบาลญี่ปุ่นได้จัดให้ ฟุกางาวะเมชิ หรือ ข้าวหน้าหอยลายญี่ปุ่น เป็นหนึ่งในร้อยอาหารพื้นบ้านของญี่ปุ่น เนื่องจากเป็นเมนูที่หารับประทานได้ยาก มีขายอยู่ไม่ถึง 10 ร้านแล้วในเมืองฟุกางาวะ
Advertisement
