กลุ่มยามีผลกระทบรุนแรงเมื่อใช้ร่วมกับแอลกอฮอล์ อวัยวะล้มเหลว เสียชีวิต
ศูนย์พิษวิทยาศิริราช เผย ยา กลุ่มยา ที่ห้ามใช้ร่วมกับแอลกอฮอล์ อาจส่งเสริมให้ยาออกฤทธิ์มากขึ้น หรือลดลงจนการรักษาไม่ได้ผล หรือเพิ่มความเสี่ยงเสียชีวิต
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
“แอลกอฮอล์” สามารถส่งผลกระทบต่อ “ยา” ที่คุณกำลังใช้อยู่ได้อย่างคาดไม่ถึง การดื่มแอลกอฮอล์ขณะใช้ยา อาจทำให้ยาออกฤทธิ์แรงขึ้น อ่อนลง หรือแม้กระทั่งเกิดผลข้างเคียงที่อันตรายต่อร่างกาย เช่น คลื่นไส้ เวียนศีรษะ ง่วงซึมมากผิดปกติ หรือถึงขั้นทำให้ระบบต่าง ๆ ในร่างกายล้มเหลว
แอลกอฮอล์สามารถเปลี่ยนแปลงการดูดซึม การเผาผลาญ และการขับยาออกจากร่างกาย ซึ่งอาจนำไปสู่ “ปฏิกิริยาที่ไม่พึงประสงค์” หรือ “ผลร้ายจากการใช้ยาร่วมกับแอลกอฮอล์” โดยเฉพาะกับกลุ่มยาบางประเภท เช่น ยานอนหลับ ยาแก้แพ้ ยาแก้ปวด หรือแม้แต่ยารักษาโรคซึมเศร้า
ศูนย์พิษวิทยาศิริราช Siriraj Poison Control Center เผยถึงความอันตราย แอลกอฮอล์กับยา สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับปฏิกิริยาที่ไม่พึงประสงค์ โดยระบุว่า
“Drug interaction : ยากับแอลกอฮอล์
#ด้วยรักเเละห่วงใยจากศูนย์พิษวิทยา
แอลกอฮอล์กับยา สิ่งที่คุณควรรู้เกี่ยวกับปฏิกิริยาที่ไม่พึงประสงค์ การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อาจส่งผลกระทบและเปลี่ยนแปลงการออกฤทธิ์ของยาที่คุณกำลังใช้อยู่โดยไม่คาดคิด ซึ่งมีกลไกหลัก 3 ประการดังนี้
1. แอลกอฮอล์ไปเปลี่ยนแปลงการเมตาบอลิสมของยา โดยระดับยาอาจจะเพิ่มขึ้นหรือลดลงได้
2. ยามีผลต่อการดูดซึมของแอลกอฮอล์และเมตาบอลิสมของแอลกอฮอล์ จะทำให้ระดับแอลกอฮอล์ในเลือดเพิ่มขึ้นได้
3. แอลกอฮอล์เปลี่ยนแปลงฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของยาที่ได้รับ โดยอาจจะลดหรือเพิ่มฤทธิ์ของยาที่ได้รับอยู่เดิม
ตัวอย่างของยาที่มีอันตรกิริยารุนแรงกับแอลกอฮอล์
1.ยากลุ่ม benzodiazepines
โดยปกติยากลุ่ม benzodiazepines เดี่ยว ๆ มักไม่ทำให้ถึงแก่ชีวิตเมื่อเกินขนาด แต่เมื่อใช้ร่วมกับแอลกอฮอล์จะทำให้โอกาสในการเสียชีวิตเพิ่มสูงขึ้น แม้จะได้รับ benzodiazepines ในขนาดรักษา จากการศึกษาพบว่าประมาณร้อยละ 20 ของผู้ที่เสียชีวิตจากยากลุ่ม benzodiazepines และ opioids มีแอลกอฮอล์เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย
นอกจากนี้แล้วการใช้แอลกอฮอล์ร่วมกับยากลุ่ม benzodiazepines จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดปัญหาด้านความจำมากขึ้น โดยเฉพาะในช่วงที่มีการใช้ทั้งสองอย่างพร้อมกัน
2. ยาต้านเศร้า
แอลกอฮอล์จะเพิ่มอาการข้างเคียงจากยาต้านเศร้า โดยเฉพาะอาการง่วงซึมและมึนงง เพิ่มความเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตาย เพิ่มโอกาสในการเกิดอาการข้างเคียงที่จำเพาะกับยาด้วย เช่น bupropion ที่มีความเสี่ยงในการทำให้เกิดอาการชัก เมื่อได้รับร่วมกับแอลกอฮอล์ seizure threshold จะยิ่งต่ำลงและเสี่ยงต่อการชักได้มากขึ้น ในทางตรงกันข้ามแอลกอฮอล์อาจจะลดประสิทธิภาพของยาและลดความร่วมมือในการใช้ยาต้านเศร้า
3. ยากลุ่ม NSAIDs
การใช้ร่วมกันเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดเลือดออกในทางเดินอาหาร และกระเพาะอาหารอักเสบ
4. พาราเซตามอล
แอลกอฮอล์เพิ่มความเสี่ยงในการเกิด paracetamol-induced hepatotoxicity ผ่านกลไกที่แอลกอฮอล์เพิ่มการทำงานของ CYP 2E1 ที่เปลี่ยนพาราเซตามอลเป็น toxic metabolite ผู้ที่เป็นพิษสุราเรื้อรัง แม้ได้รับพาราเซตามอลในขนาดปกติก็อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อตับอักเสบได้
5. ยาฆ่าเชื้อบางชนิด
การดื่มแอลกอฮอล์เรื้อรังอาจทำให้ยา doxycycline ออกฤทธิ์ได้ไม่ดีเท่าที่ควร นอกจากนี้ สามารถทำให้เกิด disulfiram-like reaction ในผู้ที่ได้รับยา ceftriaxone และมีรายงานอาการแบบเดียวกันนี้กับยา metronidazole หรือ co-trimoxazole ด้วย
“อันตรกิริยาระหว่างยากับแอลกอฮอล์ เป็นสิ่งที่อาจถูกมองข้ามและละเลยได้ ในการใช้ยาบางชนิด แพทย์และเภสัชกรอาจจะต้องให้คำแนะนำและสอบถามถึงประวัติการดื่มแอลกอฮอล์เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดอาการไม่พึงประสงค์หรือการที่ยาออกฤทธิ์ได้ไม่เต็มที่”
ข้อมูล : ศูนย์พิษวิทยาศิริราช
Advertisement
