เหตุผลที่ไม่ควร "ขับรถแช่ขวา" ตัวการทำรถติด เลนขวา "มีไว้แซง" เท่านั้น
การขับรถ "แช่ขวา" เป็นพฤติกรรมที่พบเห็นได้บ่อยครั้งบนท้องถนนที่มีช่องทางเดินรถมากกว่าหนึ่งช่องทาง และเป็นประเด็นที่สร้างความหงุดหงิดให้กับผู้ใช้รถใช้ถนนอย่างมาก รวมถึงยังเกี่ยวข้องกับข้อกฎหมายและเป็นสาเหตุของปัญหาการจราจรและอุบัติเหตุอีกด้วย บทความนี้จะรวบรวมข้อมูลทั้งหมดที่ควรรู้เกี่ยวกับการขับรถแช่ขวา
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
การขับรถ "แช่ขวา" คืออะไร?
การขับรถแช่ขวา คือ พฤติกรรมการขับรถอยู่ในช่องทางเดินรถด้านขวาสุดอย่างต่อเนื่อง โดยไม่มีเหตุผลอันสมควร เช่น ไม่ได้อยู่ในระหว่างการแซงรถคันอื่น ไม่ได้เตรียมตัวเลี้ยวขวา หรือไม่ได้ขับด้วยความเร็วสูงสุดตามที่กฎหมายกำหนดและยังมีรถที่เร็วกว่าตามมา
โดยปกติแล้ว ในประเทศที่ใช้การจราจรแบบชิดซ้าย (เช่น ประเทศไทย) ช่องทางเดินรถจะถูกจัดเรียงตามวัตถุประสงค์การใช้งาน ดังนี้:
- ช่องทางซ้ายสุด/ช่องทางอื่น (ยกเว้นขวา) ใช้สำหรับรถที่ขับด้วยความเร็วปกติ หรือรถบรรทุก รถโดยสาร และเป็นช่องทางหลักที่รถส่วนใหญ่ควรใช้
- ช่องทางขวาสุด (ช่องทางด่วน/ช่องทางแซง) มีไว้สำหรับ แซง รถคันอื่น หรือใช้สำหรับรถที่กำลังจะเลี้ยวขวาเท่านั้น
กฎหมายว่าด้วยการขับรถแช่ขวา
ประเทศไทยมีกฎหมายที่กำหนดหลักเกณฑ์การใช้ช่องทางเดินรถอย่างชัดเจน ซึ่งการขับรถแช่ขวาถือเป็นการกระทำที่ ผิดกฎหมาย เนื่องจากเป็นการกีดขวางการจราจรและไม่ปฏิบัติตามหลักการขับขี่ที่ถูกต้อง
บทบัญญัติหลักที่เกี่ยวข้อง (พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522)
- มาตรา 34 การขับรถในช่องทางเดินรถด้านซ้ายระบุให้ผู้ขับขี่ต้องขับรถในช่องเดินรถด้าน ซ้าย และต้องไม่กีดขวางการจราจรของรถอื่นที่กำลังแซง
- มาตรา 35 ช่องทางเดินรถด้านขวา (ช่องทางแซง)กำหนดให้ช่องทางเดินรถด้านขวาหรือช่องทางที่อยู่ถัดไปจากด้านซ้าย เป็นช่องทางสำหรับแซง หรือเมื่อผู้ขับขี่ต้องการจะเลี้ยวขวารถที่ขับในช่องทางขวา หากไม่มีเหตุจำเป็นต้องแซง หรือเลี้ยวขวา ต้องกลับเข้าช่องทางซ้ายทันที ที่เห็นว่าปลอดภัย
บทลงโทษสำหรับการขับรถแช่ขวา
ผู้ที่ขับรถแช่ขวาโดยไม่มีเหตุอันสมควร หรือขับช้าในช่องทางขวา ถือว่ามีความผิดตาม พ.ร.บ. จราจรทางบก พ.ศ. 2522 โดยมีโทษปรับดังนี้:
- รถยนต์ส่วนบุคคลทั่วไป โทษปรับตั้งแต่ 200 บาท ถึง 500 บาท (ตามมาตรา 151)
- รถจักรยานยนต์ รถบรรทุก หรือรถโดยสาร โทษปรับตั้งแต่ 400 บาท ถึง 1,000 บาท (ตามมาตรา 157)
ข้อสังเกต: แม้ว่าผู้ขับขี่จะขับรถด้วยความเร็วสูงสุดตามกฎหมายกำหนด (เช่น 120 กม./ชม. บนทางหลวง) แต่หากยังคงขับแช่อยู่ในเลนขวาอย่างต่อเนื่อง และมีรถคันอื่นที่เร็วกว่าตามมา (ถึงแม้รถคันนั้นจะขับเกินกำหนดความเร็วก็ตาม) ผู้ขับขี่ในเลนขวายังคงต้องมี มารยาทและหน้าที่ ในการหลบเข้าเลนซ้ายเพื่อให้รถที่เร็วกว่าแซงไปได้ เพราะเลนขวาคือ "ช่องทางแซง"
ผลเสียและความเสี่ยงจากการขับรถแช่ขวา
พฤติกรรมการขับรถแช่ขวา ไม่ได้เป็นแค่เรื่องของมารยาท แต่เป็นต้นเหตุของปัญหาจราจรและความเสี่ยงด้านความปลอดภัยอย่างร้ายแรง:
- เป็นสาเหตุหลักของปัญหาการจราจรติดขัด (Traffic Congestion)เมื่อช่องทางแซงถูกรถที่ขับช้ากว่าครอบครอง จะทำให้รถที่ต้องการทำความเร็วสูงไม่สามารถแซงได้สะดวก เกิดการสะสมของรถด้านหลัง และทำให้การจราจรโดยรวมช้าลงอย่างไม่มีเหตุผล
- เพิ่มความเสี่ยงอุบัติเหตุจากการ "แซงซ้าย"เมื่อรถในเลนขวาไม่ยอมหลบ รถที่ตามมาซึ่งต้องการแซงก็จะถูกบีบให้ต้องแซงทางด้านซ้าย ซึ่งถือเป็นการขับขี่ที่ ผิดกฎหมาย และมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดอุบัติเหตุชนท้าย หรืออุบัติเหตุที่มาจากมุมอับสายตา
- ความหงุดหงิดและอันตรายบนท้องถนน (Road Rage)การถูกกีดขวางการจราจรเป็นเวลานาน สร้างความเครียดและความหงุดหงิดให้กับผู้ขับขี่คนอื่น ซึ่งอาจนำไปสู่พฤติกรรมการขับขี่ที่ก้าวร้าว การบีบแตรไล่ หรือการแซงที่อันตราย
- ความเสี่ยงในการปาดเข้าเลนซ้ายกะทันหันหากผู้ที่แช่ขวาต้องการออกจากทางด่วน หรือเลี้ยวซ้ายกะทันหันในภายหลัง พวกเขาจะต้อง ปาด กระแสการจราจรในเลนกลางและเลนซ้ายอย่างรวดเร็ว ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่อันตรายและคาดเดาไม่ได้
มารยาทและสิ่งที่ควรปฏิบัติในการใช้ช่องทางเดินรถ
การขับรถอย่างมีวินัยและมีน้ำใจเป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่งในการใช้ถนนร่วมกัน
- หลักการ "ขับชิดซ้าย" (Keep Left Except When Overtaking) ให้ขับรถในช่องทางซ้ายสุดเป็นหลัก หากไม่มีความจำเป็นต้องแซงหรือเลี้ยวขวา
- ใช้เลนขวาเพื่อ "แซง" เท่านั้น เมื่อแซงรถคันอื่นสำเร็จแล้ว ควรรีบกลับเข้าช่องทางซ้ายทันที ที่เห็นว่าปลอดภัย ไม่ควรขับแช่ต่อเนื่อง
- หลบรถที่เร็วกว่า หากขับอยู่ในช่องทางขวาและมีรถคันอื่นที่ขับเร็วกว่าตามมาในระยะประชิด ต้องหลบเข้าช่องทางซ้าย โดยเร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้และปลอดภัย เพื่อเปิดทางให้รถที่เร็วกว่าไปก่อน
- ให้ความสำคัญกับรถฉุกเฉิน หากได้ยินเสียงสัญญาณรถฉุกเฉิน (เช่น รถพยาบาล, ตำรวจ) ผู้ขับขี่มีหน้าที่ต้องหยุดรถหรือจอดรถเข้าทางเลนซ้ายเพื่อหลีกทางให้รถฉุกเฉินผ่านไปก่อน (หากไม่หลบมีโทษปรับไม่เกิน 500 บาท)
การขับรถแช่ขวาไม่ใช่แค่เรื่องของมารยาทที่ไม่ดี แต่เป็นพฤติกรรมที่ ผิดกฎหมาย มีโทษปรับ และเป็นปัจจัยสำคัญที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุและการจราจรติดขัด การเคารพกฎจราจรและมีน้ำใจต่อเพื่อนร่วมทางด้วยการ "ขับชิดซ้าย ยกเว้นเมื่อแซง" เป็นวิธีปฏิบัติที่ถูกต้องและจะช่วยสร้างสภาพแวดล้อมการขับขี่ที่ปลอดภัยและราบรื่นยิ่งขึ้นสำหรับทุกคนบนท้องถนน
