เมื่อพบสัตว์พลัดหลงบนทางด่วน เมตตาหรือความเสี่ยง ทางแยกที่ต้องตัดสินใจ
ทางด่วนและทางพิเศษถูกออกแบบมาเพื่อการเดินทางด้วยความเร็วสูงอย่างต่อเนื่อง ทำให้พื้นที่เหล่านี้กลายเป็นสถานที่อันตรายที่สุดสำหรับสิ่งมีชีวิตที่ไม่อาจหลบหลีกได้ เมื่อผู้ขับขี่พบสัตว์ตัวน้อยที่พลัดหลง เช่น สุนัข แมว หรือแม้กระทั่งสัตว์ป่าขนาดเล็ก ความรู้สึกแรกที่เกิดขึ้นคือความสงสารและปรารถนาจะให้ความช่วยเหลือ แต่ในทางด่วนนั้น ทุกการตัดสินใจมีเดิมพันที่สูงลิ่ว นั่นคือ ชีวิตของผู้ขับขี่เอง, ผู้ใช้ทางคนอื่น, และชีวิตของสัตว์นั้นๆ
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
สถานการณ์ที่ละเอียดอ่อนนี้ โดยให้ความสำคัญกับ ความปลอดภัยสูงสุด ตามกฎหมายและหลักปฏิบัติสากล ก่อนจะนำไปสู่ขั้นตอนการช่วยเหลือที่ถูกต้อง
3 ทางเลือกหลักเมื่อเผชิญสัตว์บนทางด่วน
เมื่อคุณพบสัตว์บนทางด่วน คุณมีทางเลือกหลัก 3 ทาง ซึ่งแต่ละทางมีผลกระทบที่แตกต่างกัน
ทางเลือกที่ 1 การจัดการสถานการณ์เฉพาะหน้า (ความปลอดภัยส่วนบุคคล)
นี่คือขั้นตอนแรกและสำคัญที่สุดที่ผู้ขับขี่ทุกคนต้องปฏิบัติเพื่อลดความเสี่ยงการเกิดอุบัติเหตุซ้ำซ้อน
- ตั้งสติและประเมินสถานการณ์ (ห้ามเบรกกะทันหัน) หากสัตว์อยู่ในเลนของคุณ ห้ามเบรกกะทันหันเด็ดขาด เพราะจะเพิ่มความเสี่ยงให้รถคันหลังชนท้ายคุณทันที ให้พยายาม ชะลอความเร็วอย่างระมัดระวัง และเปิดไฟฉุกเฉิน (Hazard Light) เพื่อเตือนรถคันอื่น
- ประคองรถและหาทางเลี่ยง หากสามารถเปลี่ยนเลนได้อย่างปลอดภัย ให้เลี่ยงสัตว์ตัวนั้นไป หากสัตว์อยู่ห่างพอ ให้ บีบแตรสั้น ๆ เบา ๆ เพื่อไล่ให้สัตว์ตื่นตัวและหลบไป
- ขับพ้นจุดเกิดเหตุไปก่อน นี่คือสิ่งที่ถูกต้องที่สุดในทางด่วนส่วนใหญ่ คือ ขับต่อไปก่อน เพื่อนำตัวเองออกจากพื้นที่เสี่ยง แล้วจึงดำเนินการตามขั้นตอนการช่วยเหลือในลำดับถัดไป
ทางเลือกที่ 2 การแจ้งเจ้าหน้าที่ (ทางเลือกที่ถูกต้องที่สุด)
ทางเลือกนี้คือสิ่งที่ การทางพิเศษแห่งประเทศไทย (กทพ.) และหน่วยงานทางหลวงแนะนำมากที่สุด เพราะเป็นการโอนความเสี่ยงทั้งหมดไปให้บุคลากรที่ได้รับการฝึกอบรมมาแล้ว
ขั้นตอนการแจ้งเหตุ
- จอดรถในที่ปลอดภัย เมื่อขับพ้นจุดที่พบสัตว์ไปแล้ว ให้จอดรถบนไหล่ทางที่กว้างพอ หรือบริเวณที่มีป้ายอนุญาตให้จอดชั่วคราวเท่านั้น ห้ามจอดกลางทางด่วนเพื่อแจ้งเหตุเด็ดขาด
- ติดต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง EXAT Call Center (ทางด่วน/ทางพิเศษ) โทร 1543 (ตลอด 24 ชั่วโมง)กรมทางหลวง (ทางหลวงแผ่นดิน) โทร 1146สายด่วนฉุกเฉินอื่น ๆ เช่น จส.100 เพื่อช่วยกระจายข่าวและประสานงาน
- แจ้งรายละเอียดให้ชัดเจน ให้ข้อมูลที่จำเป็นที่สุดคือ พิกัด/ตำแหน่งที่ชัดเจน เช่น หลักกิโลเมตรที่เท่าไหร่ (สังเกตจากป้ายข้างทาง) หรือช่วงใดของทางด่วนประเภทสัตว์และลักษณะ เช่น สุนัขสีขาวขนาดกลาง พักอยู่ข้างแบริเออร์ทิศทางการจราจร มุ่งหน้าไปทางใด
เจ้าหน้าที่จะส่งหน่วยกู้ภัยหรือเจ้าหน้าที่จราจรทางพิเศษ (Traffic Officer) เข้าไปดำเนินการ จับหรือต้อนสัตว์ เพื่อนำออกจากพื้นผิวจราจรและนำไปดูแลต่อที่จุดปลอดภัย
ทางเลือกที่ 3 การพยายามช่วยเหลือหรือนำไปเลี้ยง (ความเสี่ยงสูงสุดและผิดกฎหมาย)
แม้ความปรารถนาจะช่วยเหลือสัตว์นั้นเป็นเรื่องที่น่ายกย่อง แต่การกระทำนี้บนทางด่วนมีความเสี่ยงสูงมากจนไม่ควรทำ
ความเสี่ยงด้านความปลอดภัย | ความเสี่ยงด้านกฎหมาย |
อันตรายต่อชีวิต: การลงจากรถเพื่อเข้าหาสัตว์บนทางด่วนที่รถใช้ความเร็วสูง อาจทำให้เกิดการชนตัวเองหรือชนซ้ำซ้อนกับรถคันอื่นทันที | การจอดรถโดยไม่มีเหตุอันควร: ตามกฎหมายเกี่ยวกับการจราจรในทางพิเศษ (พ.ศ. 2555) ห้ามบุคคลใดหยุดหรือจอดรถในทางพิเศษ เว้นแต่รถขัดข้องหรืออุบัติเหตุ การฝ่าฝืนมีโทษปรับ ซึ่งการจอดเพื่อช่วยสัตว์ถือเป็นเหตุผลที่ไม่เพียงพอตามกฎหมาย |
สัตว์ตื่นตกใจ: สัตว์ที่พลัดหลงมักอยู่ในภาวะตื่นกลัว การเข้าหาอย่างกะทันหันอาจทำให้มันวิ่งหนีออกไปกลางถนนและถูกรถชน | กีดขวางการจราจร: การจอดรถหรือการเคลื่อนไหวที่ไม่คาดคิดอาจทำให้ผู้ใช้ทางคนอื่นต้องเบรกหรือหักหลบอย่างรุนแรง นำไปสู่อุบัติเหตุใหญ่ |
กรณีอยากนำไปเลี้ยง หากคุณแจ้งเจ้าหน้าที่และเจ้าหน้าที่สามารถช่วยสัตว์ตัวนั้นออกมาจากทางด่วนได้อย่างปลอดภัยแล้ว คุณสามารถสอบถามเจ้าหน้าที่เกี่ยวกับขั้นตอนการรับเลี้ยงได้ ซึ่งมักจะต้องมีการตรวจสอบว่าเป็นสัตว์มีเจ้าของหรือไม่ก่อนที่จะสามารถรับไปดูแลได้
ความรับผิดชอบสูงสุดคือ "การป้องกันอุบัติเหตุ"
ความท้าทายทางจริยธรรมในการเผชิญหน้ากับสัตว์บนทางด่วนนั้นหนักหน่วง แต่ในฐานะผู้ขับขี่ ความรับผิดชอบสูงสุดของเราคือ ความปลอดภัยของผู้ใช้ทางทุกคน
หลักการปฏิบัติที่ปลอดภัยที่สุดคือ
- ขับพ้นจุดเสี่ยงก่อนเสมอ ให้ความสำคัญกับความปลอดภัยของตัวคุณและผู้ใช้ทางคนอื่นเป็นอันดับแรก
- แจ้งเจ้าหน้าที่ 1543 (หรือ 1146) เจ้าหน้าที่คือมืออาชีพที่มีเครื่องมือและอำนาจในการหยุดหรือชะลอการจราจรเพื่อช่วยเหลือสัตว์ได้อย่างปลอดภัยที่สุด
- หลีกเลี่ยงการลงจากรถหรือจอดรถเอง การช่วยเหลือสัตว์ด้วยตัวเองบนทางด่วนนั้นแลกมาด้วยความเสี่ยงต่อชีวิตที่ไม่คุ้มค่า โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศไทยที่ไม่มีกฎหมายคุ้มครองการจอดรถเพื่อช่วยเหลือสัตว์อย่างชัดเจน
จงเชื่อมั่นในระบบการทำงานของเจ้าหน้าที่ทางพิเศษ เพราะหน้าที่ของพวกเขาคือการดูแลความเรียบร้อยและปลอดภัยบนท้องถนน รวมถึงการจัดการกับสัตว์พลัดหลงด้วยความเมตตาตามหลักมนุษยธรรมอยู่แล้ว หากคุณอยากรับสัตว์ตัวนั้นไปเลี้ยงจริง ๆ ขั้นตอนที่ปลอดภัยที่สุดคือ แจ้ง > รอเจ้าหน้าที่จัดการ > ติดต่อขอรับเลี้ยงในภายหลัง ณ จุดที่ปลอดภัย
