รถตู้ไฟฟ้า คือยานพาหนะประเภท "รถตู้" ที่ขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้าทั้งหมด โดยไม่มีเครื่องยนต์สันดาปภายในแบบใช้น้ำมันเชื้อเพลิงเหมือนรถทั่วไป ระบบขับเคลื่อนของรถตู้ไฟฟ้าจะใช้มอเตอร์ไฟฟ้าเป็นหลัก ซึ่งได้รับพลังงานจากแบตเตอรี่ลิเธียมไอออนที่ติดตั้งอยู่ภายในตัวรถ
หน้าที่หลักของรถตู้ไฟฟ้ายังคงเหมือนรถตู้น้ำมัน คือใช้สำหรับโดยสารหรือบรรทุกของ โดยมักถูกใช้งานในเชิงพาณิชย์ เช่น รับ-ส่งพนักงาน รับส่งนักเรียน หรือวิ่งในระบบขนส่งสาธารณะ แต่ความแตกต่างที่สำคัญคือ รถตู้ไฟฟ้าไม่มีไอเสีย ไม่เผาผลาญน้ำมัน ทำให้มีข้อดีหลายด้าน เช่น ไม่ก่อมลพิษทางอากาศ เสียงเงียบขณะวิ่ง ค่าใช้จ่ายต่อกิโลเมตรต่ำกว่ารถเครื่องยนต์น้ำมัน และตอบโจทย์เรื่องการลดคาร์บอนในภาคขนส่ง
อย่างไรก็ตาม รถตู้ไฟฟ้ายังมีข้อจำกัดที่ต้องพิจารณา เช่น ระยะทางวิ่งต่อการชาร์จหนึ่งครั้ง (ซึ่งขึ้นอยู่กับขนาดแบตเตอรี่) เวลาในการชาร์จ และโครงสร้างพื้นฐานด้านสถานีชาร์จที่ต้องรองรับการใช้งานจริง โดยเฉพาะหากใช้วิ่งระยะไกลหรือใช้งานหนักตลอดทั้งวัน
ปัจจุบันผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่หลายรายเริ่มพัฒนาและทำตลาดรถตู้ไฟฟ้าอย่างจริงจัง ไม่ว่าจะเป็นในกลุ่มผู้ผลิตญี่ปุ่น จีน หรือยุโรป เพื่อรองรับแนวโน้มการเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาด ทั้งในภาคเอกชน รัฐ และระบบขนส่งมวลชนของเมืองใหญ่ทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยที่เริ่มเห็นการใช้งานจริงในหลายฟลีทรถแล้วเช่นกัน
ความหมายและลักษณะสำคัญของรถตู้ไฟฟ้า
- ขับเคลื่อนด้วยไฟฟ้า ใช้มอเตอร์ไฟฟ้าในการขับเคลื่อนล้อ โดยได้รับพลังงานจากแบตเตอรี่ไฟฟ้า
- ไม่มีเครื่องยนต์สันดาปภายใน แตกต่างจากรถยนต์ทั่วไปและรถยนต์ไฮบริด (HEV) รถตู้ไฟฟ้าไม่มีเครื่องยนต์ที่ใช้น้ำมัน ทำให้ไม่มีการปล่อยไอเสียโดยตรง
- ขนาดใหญ่และอเนกประสงค์ มีพื้นที่ภายในกว้างขวาง สามารถบรรทุกผู้โดยสารและสัมภาระได้จำนวนมาก เหมาะสำหรับการใช้งานในครอบครัวใหญ่ ธุรกิจ หรือการขนส่ง
- ชาร์จไฟ แบตเตอรี่ของรถตู้ไฟฟ้าสามารถชาร์จได้จากภายนอกผ่านสถานีชาร์จรถยนต์ไฟฟ้า หรือเต้ารับไฟฟ้าในบ้าน (ขึ้นอยู่กับประเภทของเครื่องชาร์จ)
- เงียบและขับขี่นุ่มนวล มอเตอร์ไฟฟ้าทำงานเงียบกว่าเครื่องยนต์สันดาปภายใน ทำให้การขับขี่และการโดยสารมีความสะดวกสบายมากขึ้น
- ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานต่ำกว่า โดยทั่วไป ค่าไฟฟ้าในการชาร์จมักจะถูกกว่าค่าน้ำมัน และรถยนต์ไฟฟ้ามีชิ้นส่วนที่เคลื่อนไหวน้อยกว่า ทำให้ค่าบำรุงรักษาอาจต่ำกว่า
ความแตกต่างจากรถยนต์ประเภทอื่น
- รถยนต์ไฟฟ้า (EV) ทั่วไป รถตู้ไฟฟ้าเป็นส่วนหนึ่งของรถยนต์ไฟฟ้า แต่มีขนาดและวัตถุประสงค์การใช้งานที่เน้นไปที่การบรรทุกผู้โดยสารและสัมภาระจำนวนมาก
- รถยนต์ไฮบริด (HEV) รถยนต์ไฮบริดมีทั้งเครื่องยนต์น้ำมันและมอเตอร์ไฟฟ้า แต่ไม่สามารถชาร์จไฟจากภายนอกได้ มอเตอร์ไฟฟ้าช่วยเสริมการทำงานของเครื่องยนต์เพื่อประหยัดน้ำมัน
- รถยนต์ปลั๊กอินไฮบริด (PHEV) รถยนต์ปลั๊กอินไฮบริดมีทั้งเครื่องยนต์น้ำมันและมอเตอร์ไฟฟ้าที่สามารถชาร์จไฟจากภายนอกได้ และสามารถขับเคลื่อนด้วยไฟฟ้าเพียงอย่างเดียวในระยะทางที่จำกัด
ตลาดรถตู้ไฟฟ้า (EV MPV) ในประเทศไทยปี 2568 กำลังอยู่ในช่วงของการเติบโตและเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญ โดยได้รับแรงผลักดันจากปัจจัยสำคัญหลายประการ
การเติบโตอย่างแข็งแกร่งของตลาดรถยนต์ไฟฟ้าโดยรวม
- ตลาดรถยนต์ไฟฟ้าในประเทศไทยคาดการณ์ว่าจะเติบโตอย่างก้าวกระโดดถึงประมาณ 40% ในปี 2568
- รถยนต์ไฟฟ้ามีแนวโน้มที่จะกลายเป็นกระแสหลักมากขึ้น โดยอาจคิดเป็นสัดส่วนถึง 1 ใน 4 ของรถยนต์ที่ขายได้ทั้งหมด ในปีนี้
การเข้ามามีบทบาทอย่างมากของค่ายรถยนต์จีน
- ผู้ผลิตรถยนต์จากจีนกำลังมีอิทธิพลอย่างมากต่อตลาดรถยนต์ไฟฟ้าของไทย โดยใช้ประโยชน์จากเงินอุดหนุนและสิทธิประโยชน์ทางภาษี ซึ่งแนวโน้มนี้รวมถึงตลาดรถตู้ไฟฟ้าด้วย
- บริษัทเหล่านี้กำลังมุ่งเน้นไปที่กลยุทธ์การผลิตในท้องถิ่นมากขึ้น รวมถึงการจัดตั้งโรงงานในประเทศไทย ซึ่งจะช่วยเพิ่มจำนวนรถตู้ไฟฟ้าที่พร้อมจำหน่าย
แรงจูงใจจากภาครัฐ
- การสนับสนุนอย่างต่อเนื่องจากภาครัฐผ่านนโยบายด้านภาษีและมาตรการส่งเสริมการผลิตรถยนต์ไฟฟ้าในประเทศ ยังคงเป็นปัจจัยขับเคลื่อนหลักสำหรับการนำรถยนต์ไฟฟ้าทุกประเภทมาใช้งาน รวมถึงรถตู้ไฟฟ้าด้วย โครงการ "EV 3.5" แม้จะมีการปรับลดเงินอุดหนุนบางส่วน แต่ยังคงรักษาระดับภาษีสรรพสามิตและเพดานภาษีนำเข้าที่ลดลงสำหรับรถยนต์ไฟฟ้าที่มีราคาไม่เกิน 2 ล้านบาท
การยอมรับของผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้น
- ผู้บริโภคชาวไทยโดยทั่วไปมีทัศนคติที่ดีต่อแบรนด์รถยนต์จากจีน ซึ่งเป็นสัญญาณที่ดีสำหรับการยอมรับรถตู้ไฟฟ้าที่ผลิตในจีน
การแข่งขันและอุปสรรค
- การเพิ่มขึ้นของผู้เล่นในตลาดและการผลิตที่มากขึ้นอาจนำไปสู่การแข่งขันด้านราคาในตลาดรถยนต์ไฟฟ้า รวมถึงกลุ่มรถตู้ไฟฟ้าด้วย
- การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานสถานีชาร์จรถยนต์ไฟฟ้าอย่างต่อเนื่องทั่วประเทศไทยเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งต่อการรองรับการเติบโตของตลาดรถตู้ไฟฟ้า และลดความกังวลเรื่องระยะทางในการขับขี่
ตลาดรถตู้ไฟฟ้าในประเทศไทยปี 2568 คาดว่าจะมีการขยายตัวอย่างมาก การผสมผสานระหว่างการสนับสนุนจากภาครัฐ การเข้ามาอย่างแข็งแกร่งของผู้ผลิตรถยนต์จีนพร้อมแผนการผลิตในท้องถิ่น การยอมรับของผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้น และจำนวนรุ่นรถยนต์ที่หลากหลายมากขึ้น ชี้ให้เห็นถึงตลาดที่มีการแข่งขันสูง แม้ว่าจะมีอุปสรรค เช่น การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและโอกาสในการแข่งขันด้านราคา แต่แนวโน้มโดยรวมสำหรับตลาดรถตู้ไฟฟ้าในประเทศไทยยังคงเป็นไปในทิศทางบวก
เราจะพาไปทำความรู้จักกับ 4 รุ่นรถตู้ไฟฟ้าที่มีจำหน่ายในประเทศไทย ได้แก่ MG Maxus 9, BYD DENZA D9, ZEEKR 009, และ XPENG X9 พร้อมเปรียบเทียบคุณสมบัติและราคาของแต่ละรุ่น
1. MG Maxus 9
- ประเภท MPV ขนาดใหญ่ 7 ที่นั่ง
- ขนาดมิติ ยาว 5,270 มม., กว้าง 2,000 มม., สูง 1,840 มม., ฐานล้อ 3,200 มม.
- แบตเตอรี่ ขนาด 84 kWh
- ระยะทางวิ่ง ประมาณ 365 กม. (NEDC)
- มอเตอร์ กำลังสูงสุด 180 kW
- อัตราเร่ง 0-100 กม./ชม. ประมาณ 9 วินาที
- ราคา ประมาณ 2.49–2.69 ล้านบาท
- คุณสมบัติเด่น ห้องโดยสารกว้างขวาง, ระบบความปลอดภัยครบครัน, ระบบ Infotainment ขนาดใหญ่
2. BYD DENZA D9
- ประเภท MPV ขนาดใหญ่ 7 ที่นั่ง
- ขนาดมิติ ยาว 5,250 มม., กว้าง 1,960 มม., สูง 1,920 มม., ฐานล้อ 3,110 มม.
- แบตเตอรี่ ขนาด 86.4 kWh
- ระยะทางวิ่ง ประมาณ 430 กม. (NEDC)
- มอเตอร์ กำลังสูงสุด 230 kW
- อัตราเร่ง 0-100 กม./ชม. ประมาณ 8 วินาที
- ราคา รุ่น Premium 1,999,900 บาท รุ่น Performance AWD: 2,699,900 บาท
- คุณสมบัติเด่น ดีไซน์หรูหรา, ห้องโดยสารระดับพรีเมียม, ระบบ Infotainment ขนาดใหญ่, ระบบเสียงคุณภาพสูง
3. ZEEKR 009
- ประเภท MPV ขนาดใหญ่ 6 ที่นั่ง
- ขนาดมิติ ยาว 5,209 มม., กว้าง 2,024 มม., สูง 1,856 มม., ฐานล้อ 3,205 มม.
- แบตเตอรี่ ขนาด 116 kWh
- ระยะทางวิ่ง ประมาณ 686 กม. (NEDC)
- มอเตอร์ กำลังสูงสุด 450 kW (603 แรงม้า)
- อัตราเร่ง 0-100 กม./ชม. ประมาณ 4.5 วินาที
- ราคา 3,099,000 บาท
- คุณสมบัติเด่น เทคโนโลยีล้ำสมัย, ระบบ Infotainment ขนาดใหญ่, ระบบเสียงคุณภาพสูง, ห้องโดยสารระดับพรีเมียม
ตลาดรถตู้ไฟฟ้าในประเทศไทยปี 2025 กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยมีผู้ผลิตรถยนต์ไฟฟ้าชั้นนำจากจีนเข้ามาทำตลาดอย่างจริงจัง ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความต้องการของผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้น และการสนับสนุนจากภาครัฐที่มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนตลาดนี้
4. XPENG X9
- ประเภท MPV ขนาดใหญ่ 7 ที่นั่ง
- ขนาดมิติ ยาว 5,293 มม., กว้าง 1,988 มม., สูง 1,785 มม., ฐานล้อ 3,160 มม.
- แบตเตอรี่ รุ่น Luxury ขนาด 101 kWh รุ่น Premium ขนาด 84 kWh
- ระยะทางวิ่ง รุ่น Luxury ประมาณ 690 กม. (NEDC) รุ่น Premium ประมาณ 580 กม. (NEDC)
- มอเตอร์ รุ่น Luxury กำลังสูงสุด 320 แรงม้า รุ่น Premium กำลังสูงสุด 204 แรงม้า
- อัตราเร่ง 0-100 กม./ชม. รุ่น Luxury ประมาณ 7.7 วินาที รุ่น Premium: ประมาณ 9.9 วินาที
- ราคา รุ่น Luxury 2,749,000 บาท รุ่น Premium 2,399,000 บาท
- คุณสมบัติเด่น เทคโนโลยีล้ำสมัย, ระบบ Infotainment ขนาดใหญ่, ระบบเสียงคุณภาพสูง, ห้องโดยสารระดับพรีเมียม
ตลาดรถตู้ไฟฟ้าในประเทศไทยปี 2025 กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยมีผู้ผลิตรถยนต์ไฟฟ้าชั้นนำจากจีนเข้ามาทำตลาดอย่างจริงจัง ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความต้องการของผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้น และการสนับสนุนจากภาครัฐที่มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนตลาดนี้