บัญชีทางการของทำเนียบขาวสหรัฐฯ แชร์ข้อความของประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ ที่เขาได้ยกหูโทรศัพท์หานายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดี แห่งอินเดีย พันธมิตรเก่าแก่ของเขา ระบุว่า “ผมเพิ่งจะคุยสายที่งดงามกับเพื่อนของผม, นายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดี ผมอวยพรสุขสันต์วันเกิดให้กับเขา เขาทำหน้าที่ได้อย่างยอดเยี่ยม และนเรนทราตอบกลับมาว่า ขอบคุณที่สนับสนุนการยุติสงครามระหว่างรัสเซียและยูเครนนะโดนัลด์ ทรัมป์
ความเคลื่อนไหวดังกล่าวเกิดขึ้น ในขณะที่สำนักข่าว TASS ของรัสเซียรายงานว่า ทหารอินเดียได้เข้าร่วมการซ้อมรบทางทหาร Zapad-2025 ที่นำโดยรัสเซีย ซึ่งเป็นการเน้นย้ำถึงความสัมพันธ์อันใกล้ชิดระหว่างรัฐบาลมอสโกกับรัฐบาลนิวเดลี ขณะที่ความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ นั้นตึงเครียดขึ้นจากการที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ได้กำหนดภาษีนำเข้าที่สูงขึ้นกับพันธมิตรเดิมอย่างอินเดีย
อินเดียได้เข้าร่วมการซ้อมรบทางทหารร่วมกับรัสเซียและเบลารุสในชื่อ Zapad-2025 ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 12-16 กันยายน 2025 ปฏิบัติการนี้คืออะไร และมีความสำคัญอย่างไร? และอินเดียให้ความสำคัญกับการซ้อมรบครั้งนี้แค่ไหน?
กระทรวงกลาโหมอินเดียยืนยันว่าได้ส่งบุคลากรจากกองทัพ 65 นายเข้าร่วมการซ้อมรบทางทหารเป็นเวลา 5 วัน ซึ่งเป็นการแสดงแสนยานุภาพร่วมกันระหว่างรัสเซียและเบลารุส เพื่อทดสอบความพร้อมในการสู้รบในกรณีที่มีการรุกราน
การซ้อมรบครั้งนี้มีทหารเข้าร่วมถึง 100,000 นาย พร้อมด้วยเครื่องบินทิ้งระเบิดที่สามารถติดตั้งหัวรบนิวเคลียร์ได้และเรือรบ ซึ่งเกิดขึ้นในช่วงเวลาที่ความตึงเครียดกับประเทศในกลุ่ม NATO เพิ่มสูงขึ้น หลังจากเหตุการณ์โดรนของรัสเซียถูกยิงตกในโปแลนด์เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว
ประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูตินแห่งรัสเซีย กล่าวในขณะสวมชุดเครื่องแบบทหาร ระบุว่า "วันนี้เรากำลังดำเนินการส่วนสุดท้ายของการซ้อมรบทางยุทธศาสตร์ Zapad 2025" อย่างไรก็ตาม อินเดียไม่ใช่ชาติเดียวที่เข้าร่วมการซ้อมรบครั้งนี้ เพราะยังมี "กองกำลังเฉพาะกิจและกองกำลังทหาร" จากอิหร่าน บังกลาเทศ บูร์กินาฟาโซ สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก (DRC) และมาลี เข้าร่วมด้วย
การที่อินเดียเข้าร่วมการซ้อมรบครั้งนี้ โดยมีกองพันของกรมทหารคุมาออน (Kumaon Regiment) กรมทหารราบที่มีชื่อเสียงและเก่าแก่ที่สุดของกองทัพบกอินเดีย ซึ่งเป็นที่นับถืออย่างสูง เป็นกองทัพแนวหน้ามีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้าง "จิตวิญญาณแห่งความร่วมมือและความไว้วางใจซึ่งกันและกัน" กับรัสเซีย
การร่วมซ้อมรบในครั้งนี้ จึงทำให้หลายฝ่ายจับตามอง เนื่องจากมีสัญญาณบ่งชี้ว่าสหรัฐฯ อาจกำลังสูญเสียพันธมิตรคนสำคัญในเอเชีย ที่เคยเป็นขั้วอำนาจสำคัญในการถ่วงดุลกับจีน
ความตึงเครียดเกิดขึ้นระหว่างอินเดียและสหรัฐฯ ต้องสั่นคลอนลงตั้งแต่ไม่กี่เดือนที่แล้ว หลังจากที่รัฐบาลของทรัมป์ได้กำหนดภาษีนำเข้า 50% สำหรับสินค้าของอินเดีย โดยกล่าวหารัฐบาลนิวเดลีว่าได้สนับสนุนการโจมตีที่ร้ายแรงของรัสเซียต่อยูเครน เพราะอินเดียซื้อน้ำมันจากรัสเซียและทำกำไรมหาศาลจากธุรกิจนี้
เมื่อต้นเดือนที่ผ่านมา ทรัมป์แสดงท่าทียืนยันถึงรอยร้าวนี้ โดยโพสต์บนโซเชียลมีเดียว่า ทั้งอินเดียและรัสเซียดูเหมือนจะ "สูญเสียอำนาจ" ให้กับจีน อย่างลึกซึ้งและมืดมนที่สุด เนื่องจากทั้งสามประเทศได้กระชับความสัมพันธ์กันในการประชุมสุดยอดขององค์การความร่วมมือเซี่ยงไฮ้ (SCO) ที่เมืองเทียนจิน
แต่เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ทรัมป์ได้ประกาศบน X ว่า อินเดียและสหรัฐฯ กำลังดำเนินการเจรจาอย่างต่อเนื่องเพื่อจัดการกับอุปสรรคทางการค้าระหว่างสองประเทศ ก่อนหน้านี้เขาเคยกล่าวหาอินเดียว่า กำหนดภาษีต่อสินค้าของสหรัฐฯ สูงเกินไป
แม้สหรัฐฯ จะมีความเคลื่อนไหวที่เปลี่ยนไปมากับอินเดียในช่วงนี้ แต่ในฝั่งนายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดี ยังสงวนท่าที โดยล่าสุด ได้ตอบโพสต์ของทรัมป์บน X ว่า "อินเดียและสหรัฐฯ เป็นเพื่อนสนิทและเป็นพันธมิตรโดยธรรมชาติ" โมดีเสริมว่า "ผมมั่นใจว่าการเจรจาการค้าของเราจะปูทางไปสู่การปลดล็อกศักยภาพที่ไร้ขีดจำกัดของความเป็นหุ้นส่วนระหว่างอินเดียกับสหรัฐฯ"
และการอวยพรวันเกิดในครั้งล่าสุดจากทรัมป์ โมดีก็ได้โพสต์บน X ว่า "ขอบคุณครับเพื่อนรัก ประธานาธิบดีทรัมป์ สำหรับการโทรศัพท์และคำอวยพรอันอบอุ่นในวันเกิดปีที่ 75 ของผม เช่นเดียวกับท่าน ผมมุ่งมั่นอย่างเต็มที่ที่จะยกระดับความเป็นหุ้นส่วนที่ครอบคลุมและเป็นสากลระหว่างอินเดียกับสหรัฐฯ ให้สูงขึ้นไปอีก"
นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่อินเดียเข้าร่วมการซ้อมรบทางทหารของรัสเซีย ในปี 2021 ก่อนการรุกรานยูเครนเต็มรูปแบบของรัสเซีย รัฐบาลอินเดียเปิดเผยว่า ได้ส่งทหารจำนวนหนึ่งไปยังภูมิภาคโวลโกกราดของรัสเซียเพื่อเข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการต่อต้านการก่อการร้ายและการปฏิบัติการแบบดั้งเดิม
ความสัมพันธ์ของอินเดียกับรัสเซียย้อนกลับไปถึงสหภาพโซเวียต ซึ่งให้ความช่วยเหลืออย่างกลมเกลียวและมีผลดีต่อเศรษฐกิจของอินเดีย ตลอดช่วงสงครามเย็น อินเดียเลือกที่จะไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด แต่ก็จัดหาอาวุธส่วนใหญ่จากสหภาพโซเวียต อินเดียยังคงซื้ออุปกรณ์ป้องกันประเทศส่วนใหญ่จากรัสเซีย แต่ในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา อินเดียพยายามที่จะกระจายการนำเข้าอาวุธของตน
TASS รายงานว่า อิหร่านก็เข้าร่วมการซ้อมรบ Zapad ในปีนี้ด้วย อิหร่านได้จัดหาโดรน Shahed ที่ทำลายตัวเองได้ซึ่งถูกใช้ในสงครามยูเครน และตามแหล่งข่าวกรองของชาติตะวันตก อิหร่านยังได้จัดหาขีปนาวุธอีกด้วย ในปีนี้ ทั้งสองประเทศได้ลงนามใน "สนธิสัญญาความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ที่ครอบคลุม" ซึ่งจะกระชับความสัมพันธ์ทั้งในด้านการทหารและด้านอื่นๆ ให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น
อิหร่านและรัสเซียได้เริ่มการซ้อมรบทางทหารร่วมกันในทะเลแคสเปียน หลังจากที่อิสราเอลได้เริ่มทิ้งระเบิดโจมตีอิหร่าน ซึ่งนำไปสู่สงคราม 12 วัน สหรัฐฯ ก็ได้เข้าร่วมสงครามนี้เช่นกันหลังจากที่ได้โจมตีเป้าหมายโรงงานนิวเคลียร์ของอิหร่านด้วยระเบิดทะลวงบังเกอร์
สหรัฐฯ ยืนยันว่าเจ้าหน้าที่ทหารได้เข้าร่วมสังเกตการณ์การซ้อมรบทางทหารในวันก่อนหน้า หลังจากที่ได้รับการเชิญให้เข้าร่วมงานนี้ การปรากฏตัวของสหรัฐฯ ในฐานะผู้สังเกตการณ์เกิดขึ้นในขณะที่กำลังพยายามที่จะให้รัสเซียยุติสงครามในยูเครน ขณะเดียวกันก็พยายามที่จะสานสัมพันธ์กับเบลารุสให้ใกล้ชิดยิ่งขึ้น