สหรัฐฯ VS จีน จากภาษีเดือดสู่การพักรบ ขยาย 90 วัน ชี้ชะตาสงครามการค้า
ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เพิ่งกดปุ่มขยายเวลา “พักรบภาษี” กับจีนออกไปอีก 90 วัน จนถึง 10 พฤศจิกายน จากเส้นตายเดิมคือ อังคาร ที่ 12 ส.ค.68 ตามเวลาสหรัฐฯ คล้ายกับตอนประเทศต่างๆก่อนหน้า นี้ที่ทรัมป์ประกาศปิดดีลภาษีก่อนถึงเส้นใต้ไม่กี่ชั่วโมง
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
แต่ระหว่างสหรัฐฯและจีน ที่ยังเจรจากันไม่จบ เท่ากับเป็นการยื้อเวลาเพื่อให้สองมหาอำนาจเศรษฐกิจได้หาทางออกกันอีกครั้ง ก่อนที่สงครามการค้าไม่รู้ว่าจะปะทุขึ้นอีกครั้งหรือไม่? เพราะการเจรจายังมีสินค้าที่อ่อนไหวโดยเฉพาะด้านเทคโนโลยี AI
จากภาษีสูงลิ่ว สู่การผ่อนคลายชั่วคราว
ย้อนไปก่อนหน้านี้ ภาษีระหว่างสหรัฐฯ และจีนเคยแตะระดับสูงสุดเป็นประวัติการณ์ ทรัมป์เก็บภาษีครอบคลุมสินค้านำเข้าจากจีนถึง 145% ขณะที่จีนตอบโต้ด้วยภาษี 125% ต่อสินค้าสหรัฐฯ ต่อมามีการเจรจาในเดือนพฤษภาคมทำให้เกิด “ข้อตกลงพักรบ” สหรัฐฯ ลดภาษีเหลือ 30% และจีนลดเหลือ 10% พร้อมกับการที่จีนเริ่มกลับมาส่งออกแร่หายากที่จำเป็นต่อภาคการผลิตของอเมริกา
อย่างไรก็ตาม เส้นตายเดิมกำลังจะหมดลงใน 12 สิงหาคมและหากไม่มีการขยายเวลา ภาษีก็จะดีดกลับไปสู่ระดับเดิมที่เคยร้อนแรงที่สุดเมื่อเดือนเมษายน แต่ทรัมป์ได้ลงนามขยายเวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมงก่อนครบกำหนด
การขยายเวลาครั้งนี้เป็นผลจากการเจรจาสองวันในกรุงสตอกโฮล์มช่วงปลายกรกฎาคม ที่นำโดยรัฐมนตรีคลังสหรัฐฯ สก็อต เบสเซนต์ และรองนายกรัฐมนตรีจีน เหอ ลี่เฟิง ซึ่งทั้งสองฝ่ายยังมีประเด็นต้องเคลียร์กันอีกมาก ตั้งแต่ภาษีที่ผูกโยงกับการค้าตัวยาเฟนทานิล ไปจนถึงข้อกังวลเรื่องการซื้อน้ำมันจากรัสเซียและอิหร่าน รวมถึงข้อจำกัดต่อธุรกิจสหรัฐฯ ในจีน แต่การเจรจาดังกล่าวก็นับเป็นรอบการเจรจาครั้งที่ 3 ระหว่างวอชิงตันและปักกิ่งในระยะเวลาไม่ถึง 3 เดือน
ทางการจีนเองก็ขานรับการขยายเวลาการระงับภาษีอีก 90 วันเช่นกัน และเริ่มกลับมาส่งออกแม่เหล็กแร่หายากมากขึ้น จากข้อมูลพบว่าในเดือนพฤษภาคม จีนส่งออกแร่หายากไปสหรัฐฯ 46 ตัน เพิ่มขึ้นเป็น 353 ตันในเดือนมิถุนายน แต่ปริมาณรวมก็ยังถือว่าต่ำกว่าก่อนมีการควบคุมส่งออก
การขยายเวลาภาษี 90 วันนี้ ทรัมป์ระบุว่า เงื่อนไขอื่นๆยังไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลง ทุกอย่างยังเหมือนเดิม ดังนั้น ระยะเวลาจากนี้ไปคือช่วงที่สำคัญของการเจรจาการค้าของทั้ง 2 ประเทศ
ช่วงเวลา | สถานการณ์ | ภาษีนำเข้าสหรัฐฯ | ภาษีนำเข้าจีน |
|---|---|---|---|
เม.ย. 2025 | ขึ้นภาษีโต้ตอบกันอย่างรุนแรง | 145% | 125% |
พ.ค. 2025 | เจรจาผ่อนปรน ลดภาษี | 30% | 10% |
ก.ค. 2025 | เจรจากันอีกครั้งที่ สต็อกโฮล์ม | 30% | 10% |
ส.ค. 2025 | ขยายเวลาภาษี 90 วัน | 30% | 10% |
เจรจาไม่ง่ายเพราะมี “อุตสาหกรรมสำคัญเชิงยุทธศาสตร์”
ความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างสหรัฐฯ และ จีน ยังคงเต็มไปด้วยแรงกดดันจากภาคความมั่นคง โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมที่ถือว่า “สำคัญเชิงยุทธศาสตร์” อย่างเทคโนโลยีแบตเตอรี่ อาวุธป้องกันประเทศ และเซมิคอนดักเตอร์ ทรัมป์เองยังเปิดช่องให้บริษัทอเมริกันอย่าง Nvidia ขายชิปรุ่นลดสเปกให้จีนได้ ขณะที่จีนก็เรียกตัวบริษัทเข้าหารือเรื่องความปลอดภัยของชิป H20
ทั้งนี้ Nvidia Corp. และ Advanced Micro Devices Inc. (AMD) ก็ได้บรรลุข้อตกลงกับรัฐบาลทรัมป์ เพื่อขอใบอนุญาตส่งออก โดยยอมจ่าย 15% ของรายได้จากการขายชิปปัญญาประดิษฐ์ (AI chips) บางประเภทให้กับรัฐบาลสหรัฐฯ สำหรับสินค้าที่ขายให้กับจีน
ด้านนักวิเคราะห์จาก Bloomberg Economics มองว่าการเลื่อนภาษีครั้งนี้ไม่ได้ทำให้สถานะทางการค้าของจีนแข็งแกร่งขึ้นมากนัก เพราะในช่วงเดือนกรกฎาคมถึงต้นสิงหาคม ประเทศอื่น ๆ ได้เร่งทำข้อตกลงลดภาษีกับสหรัฐฯไปแล้ว ขณะที่จีนยังไม่มีกรอบเวลาหรือเงื่อนไขที่ชัดเจนสำหรับการตกลงระยะยาว
สำหรับทรัมป์ การขยายเวลาไม่เพียงซื้อเวลาให้การเจรจาดำเนินต่อ แต่ยังเป็นการเปิดโอกาสให้ตนได้ใช้เวทีทางการทูต เช่น การพบประธานาธิบดีสี จิ้นผิงในปลายตุลาคม ที่อาจมีการเจรจาควบคู่ไปกับการประชุมระหว่างประเทศที่เกาหลีใต้
แต่สำหรับธุรกิจทั่วโลก การเมืองการค้าของทรัมป์ที่เปลี่ยนแปลงได้ในพริบตา ยังคงเป็น “ตัวแปรเสี่ยง” ที่ต้องจับตา เพราะแม้จะพักรบ แต่เกมยังไม่จบ และการเดินหมากใน 90 วันนี้ อาจเป็นตัวชี้ชะตาว่าสงครามภาษีจะสงบลง หรือกลับมาร้อนแรงกว่าเดิม
