ปรากฏการณ์ "ฝนแช่" ทำหาดใหญ่น้ำท่วม ฝนตกหนักที่สุดในรอบ 300 ปี

จากกรณีน้ำท่วมครั้งใหญ่ที่ภาคใต้ โดยเพาะที่ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา จนคณะรัฐมนตรีมีมติประกาศพระราชกําหนด การบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน (พ.ร.ก.) ทั้งจังหวัดสงขลา ซึ่งจากข้อมูลของกรมชลประทาน ระบุว่า เฉพาะวันที่ 21 พ.ย.2568 เพียงวันเดียว หาดใหญ่มีฝนตกถึง 335 มม. รวมฝนสะสม 3 วัน ประมาณ 630 มม. ถือเป็น “ฝนหนักที่สุดในรอบราว 300 ปี” ของสถิติพื้นที่หาดใหญ่

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

รองหน.พปชร. แนะ น้ำท่วมใต้ ขอประสบการณ์ "ลุงป้อม" ได้

พท. ระดมเรือ 100 ลำ เจ็ตสกี 10 ลำ อาหาร ช่วยอพยพผู้ประสบภัยหาดใหญ่

"ลิเวอร์พูล" โพสต์ส่งกำลังใจคนไทย หลังเจอวิกฤตน้ำท่วมครั้งใหญ่

ทั้งนี้ คำว่า “ฝน 300 ปี” เป็นคำเรียกตามหลักสถิติอุทกวิทยา ซึ่งเป็นคำเปรียบเปรยที่นำมาจากสถิติความน่าจะเป็นถึงปริมาณฝนที่มีโอกาสเกิดขึ้นน้อยมาก ไม่ใช่เกิดในช่วงเวลา 300 ปี และมีโอกาสเกิดซ้ำได้ทุกปี

วิกฤตน้ำท่วมครั้งใหญ่ที่อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ซึ่งถูกกล่าวถึงว่าเป็น "หาดใหญ่วิปโยค" และมีความรุนแรงที่สุดในรอบ 25 ปี (นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543) ไม่ได้เกิดจากพายุใหญ่โดยตรง แต่มีสาเหตุหลักมาจากปรากฏการณ์ทางอุตุนิยมวิทยาที่เรียกว่า "ฝนแช่" (Stationary Heavy Rain) ผนวกกับลักษณะภูมิประเทศที่เป็นแอ่งรับน้ำ

"Stationary Heavy Rain" หรือในภาษาไทยมักเรียกว่า "ฝนแช่" คือปรากฏการณ์ทางอุตุนิยมวิทยาที่ ฝนตกหนักและต่อเนื่องในพื้นที่เดิมซ้ำๆ เป็นเวลานาน (อาจจะเป็นหลายชั่วโมงจนถึงหลายวัน) โดยที่ระบบฝนนั้นไม่เคลื่อนที่ไปไหน ซึ่งแตกต่างจาก "ระเบิดฝน" หรือ Rain Bomb ที่เน้นความรุนแรงฉับพลันในระยะสั้นๆ

ปัจจัยที่ทำให้หาดใหญ่เผชิญวิกฤตหนัก

ความรุนแรงของน้ำท่วมหาดใหญ่เกิดจากปัจจัยที่มาบรรจบกัน 3 ด้าน ได้แก่

ด้านภูมิประเทศ (แอ่งรับน้ำ)

ทำเลที่ตั้ง: เมืองหาดใหญ่เป็น พื้นที่ราบต่ำ และเป็น แอ่งรับน้ำ ทำให้มวลน้ำจากพื้นที่สูงรอบข้าง (สะเดา, คอหงส์, ควนลัง) ไหลมารวมกันที่นี่ได้ง่าย

คลองอู่ตะเภา: เป็นเส้นทางระบายน้ำสายหลัก แต่เมื่อรับปริมาณน้ำมหาศาลจากหลายทิศทางพร้อมกัน ก็จะเกิดการเอ่อล้นเข้าท่วมพื้นที่เมือง

การขยายตัวของเมือง: การก่อสร้างที่รวดเร็วและการเพิ่มขึ้นของพื้นผิวคอนกรีต ทำให้การซึมน้ำลงดินลดลง และการไหลบ่าของน้ำบนพื้นผิวเกิดขึ้นเร็วขึ้นกว่าในอดีต

ด้านภูมิอากาศ (ความแปรปรวน)

ภาวะฝนแช่: เกิดจากมวลความกดอากาศสูงจากจีนแผ่ลงมากด ร่องมรสุมความกดอากาศต่ำ ให้เลื่อนลงมายังภาคใต้ใกล้มาเลเซีย ประกอบกับ สภาวะลานีญา ที่ทำให้มีความชื้นสูง ส่งผลให้เกิดฝนตกหนักต่อเนื่องทำลายสถิติ

ด้านการบริหารจัดการ

นักวิชาการชี้ว่า การบริหารจัดการน้ำ การคาดการณ์ การเตรียมการรับมือ และการแจ้งเตือนภัยพิบัติในภาพรวมยัง ต่ำกว่ามาตรฐาน แม้จะมีการแจ้งเตือนล่วงหน้า แต่การแก้ไขปัญหาและการช่วยเหลือผู้ประสบภัยในภาวะวิกฤตยังมีความล่าช้า

บทสรุปความเสียหาย

วิกฤตครั้งนี้สร้างความเดือดร้อนให้ประชาชนใน 10 จังหวัดภาคใต้ และทำให้อำเภอหาดใหญ่ประสบภาวะน้ำท่วมหนักที่สุดในรอบ 25 ปี นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543 คาดว่าก่อให้เกิดความสูญเสียทางเศรษฐกิจหลายร้อยล้านบาท

คอนเทนต์แนะนำ

อายุ 30 โดนเด็กเรียก "ลุง-ป้า" เผยผลสำรวจสุดจี๊ดทำไมเด็กๆ คิดแบบนั้น?

น้ำตาลในเลือดต่ำ สัญญาณเตือนที่ควรรู้ ก่อนอาการรุนแรงถึงขั้นหยุดหายใจ

อาบน้ำแบบไม่ให้เลือดหนืดเสี่ยงต่อหัวใจ ถ้าที่บ้านไม่มีเครื่องทำน้ำอุ่น