อะมีบากินสมอง ฝันสยองจากแหล่งน้ำธรรมชาติ เช็กอาการ-แหล่งที่มาของเชื้อ
"อะมีบากินสมอง" ฝันสยองจากแหล่งน้ำธรรมชาติ เช็กอาการและแหล่งที่มาของเชื้อ รู้ทัน รักษาไว ลดอัตราเสียชีวิต
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
จากข่าวการแพร่ระบาดของโรคสมองอักเสบจากเชื้ออะมีบากินสมอง ในรัฐเกรละ ประเทศอินเดีย ที่เริ่มพบผู้ป่วยและจำนวนผู้เสียชีวิตที่เพิ่มมากขึ้น ซึ่งสาเหตุมาจากสัตว์เซลล์เดียวที่เรียกว่า อะมีบา ชนิดโปรตัวซัวร์ที่เป็นสัตว์เซลล์เดียว พบได้ในแหล่งน้ำอุ่นและน้ำนิ่ง เข้าสู่ร่างกายมนุษย์ผ่านทางจมูก คาดว่าเกิดจากกรณีที่ชาวอินเดียนิยมลงไปอาบน้ำชำระร่างกายในแหล่งน้ำธรรมชาติและได้รับเชื้อมา
เชื้ออะมีบาที่พบส่วนใหญ่มีด้วยกัน 2 ชนิด คือ
1. นีเกลอเรีย (Naegleria) เป็นเชื้อที่มีการแบ่งตัวออกจากกันเป็นจำนวนมากและรวดเร็ว มีอานุภาพร้ายแรงในการทำลาย กัดกินเนื้อสมอง ผู้ป่วยจะมีอาการปวดศีรษะ มีไข้ต่ำเหมือนเป็นไข้หวัดธรรมดา จากนั้นจะเริ่มตัวแข็ง คอแข็ง สมองบวม โดยเชื้อจะไชเข้าทางโพรงจมูกและขึ้นไปกินเนื้อสมองอย่างรวดเร็ว เชื้อชนิดนี้ไม่พบในน้ำกร่อยและน้ำทะเล
2. อะคันธามีบา (Acanthamoeba) มีการแบ่งตัวออกจากกันช้ากว่าชนิดแรก โดยทั่วไปจะไปติดเชื้อที่ปอด แผลตามผิวหนัง และเยื่อกระจกตา ผู้ป่วยจะมีอาการปวดศีรษะ เซื่องซึม ความดันในกะโหลกสูงขึ้น คอแข็ง มีก้อนแข็งๆ ในสมอง เชื้อชนิดนี้พบได้ในน้ำทะเล
การติดเชื้ออะมีบาที่พบบ่อยที่สุด เกิดขึ้นเมื่อน้ำที่ติดเชื้อเข้าไปในจมูก จากนั้นอะมีบาจะเข้าสู่สมอง ซึ่งมักเกิดขึ้นจากการทำกิจกรรมทางน้ำ เช่น อาบน้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติ ว่ายน้ำ ดำน้ำ หรือเล่นสกีน้ำในน้ำที่ติดเชื้อ น้ำที่มีการติดเชื้อส่วนใหญ่เป็นตามแหล่งน้ำธรรมชาติ เช่น บ่อน้ำ หรือเขื่อนที่มีน้ำขังนิ่ง แต่จะไม่พบเชื้อในน้ำที่มีคลอรีนผสมอยู่หรือไม่มีคลอรีนเพียงพอ แต่ไม่สามารถติดเชื้อได้จากการกลืนน้ำที่ปนเปื้อนได้
อาการและการรักษา
อาการโรคสมองอักเสบจากเชื้ออะมีบากินสมอง จะเกิดขึ้นอย่างกะทันหันและรุนแรงในช่วงเริ่มต้น อาการเบื้องต้นที่พบ ได้แก่
ไข้สูง ตัวสั่น
ปวดหัวมาก
คลื่นไส้อาเจียน
ตัวแข็ง คอแข็ง สมองบวม
ความสับสนทางจิตใจ ไวต่อแสง
หากรุนแรงเข้าขั้นโคม่า มีอัตราการเสียชีวิตสูงกว่า 97% แม้จะได้รับการรักษาแล้ว ส่วนระยะฟักตัวของเชื้อ เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะใช้เวลาประมาณ 2 ถึง 15 วัน จะเริ่มมีอาการ
การรักษาผู้ติดเชื้ออะมีบากินสมอง จะรักษาด้วยการใช้ยาต้านเชื้อราแอมโฟเทอริซิน บี (Amphotericin B) ซึ่งเป็นยาหลักในการรักษาและเป็นยาต้านเชื้อราที่มีประสิทธิภาพสูงในการรักษาการติดเชื้ออะมีบากินสมอง มักใช้ร่วมกับยาอื่นๆ เช่น มิลเทโฟซีน และต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากผู้เชี่ยวชาญ เนื่องจากมีผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ เนื่องจากตัวยาจะส่งผลที่เป็นพิษต่อไต แสดงอาการเป็นภาวะอะโซเทเมีย (Azotemia) คือภาวะที่ไตไม่สามารถกรองของเสียไนโตรเจนออกจากเลือดได้เพียงพอ และภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ แอมโฟเทอริซิน บี มักทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง และผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยแอมโฟเทอริซิน บี บางรายอาจไม่ได้รอดชีวิตจากโรคสมองอักเสบจากเชื้ออะมีบากินสมอง
อะมิบากินสมองไม่ใช่โรคติดต่อทางร่างกาย สามารถป้องกันตัวเองได้โดยการหลีกเลี่ยงการลงเล่นน้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติ หากสำลักน้ำและมีอาการไข้ ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันทีเพื่อวินิจฉัยและป้องกัน เพราะการรักษาตั้งแต่ระยะเริ่มแรก จะช่วยป้องกันและลดอัตราการเสียชีวิตได้
ที่มา :
Advertisement
