สุขภาพจิตคนไทยพังยับ ฆ่าตัวตายสำเร็จสูงต่อเนื่อง 3 โรคทางใจพบบ่อยสุด

"รายงานสุขภาพคนไทย ปี 68" พบคนไทย 13.4 ล้านคน เผชิญปัญหาสุขภาพจิต อัตราฆ่าตัวตายสำเร็จสูงต่อเนื่อง เผย 3 โรคทางใจพบบ่อยที่สุด

สสส.-ม.มหิดล เผย "รายงานสุขภาพคนไทย ปี 68" พบคนไทย 13.4 ล้านคน เผชิญปัญหาสุขภาพจิต อัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จเพิ่มขึ้นในรอบ 10 ปี

รศ.ดร.เฉลิมพล แจ่มจันทร์ หัวหน้าโครงการจัดทำรายงานสุขภาพคนไทย ปี 2568 เผยสถิติในประเด็น "สุขภาพจิตคนไทย" ทั้งหมด 10 ตัวชี้วัด ที่สะท้อนสถานการณ์ แนวโน้ม และปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิตของคนไทยในมิติต่างๆ ทั้งในระดับบุคคล ครัวเรือน ชุมชน และสังคม

คนไทย 13.4 ล้านคนเคยป่วยจิต อัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จเพิ่มต่อเนื่อง

โดยข้อมูลด้านสุขภาพจิต พบคนไทย 13.4 ล้านคน เคยประสบปัญหาสุขภาพจิตหรือโรคจิตเวช ขณะเดียวกันอัตราการฆ่าตัวตายสำเร็จในไทยยังคงมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา

ในกลุ่มเยาวชนอายุ 15-29 ปี ที่ต้องเผชิญภาวะเครียด วิตกกังวล ซึมเศร้า และมีความเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตายสูง มีสาเหตุมาจากการเรียน สื่อสังคมออนไลน์ (Fear of Missing Out : FOMO) ความรุนแรงในครอบครัว และความคาดหวังจากสังคม

ในมิติสุขภาพจิตเชิงบวก พบกลุ่มวัยก่อนสูงอายุ 45–59 ปี มีระดับความสุขต่ำที่สุด สะท้อนถึงความเปราะบางทางอารมณ์ในช่วงเปลี่ยนผ่านของชีวิต ในด้านความรู้ พบคนไทย 1 ใน 3 มีความรอบรู้สุขภาพจิตในระดับสูง แต่ยังมีอคติและความเข้าใจผิด เช่น การมองว่าการฆ่าตัวตายคือความอ่อนแอ

สถานการณ์เด่นทางสุขภาพ ปี 2568 ที่อยู่ในความสนใจของสังคม มี 10 สถานการณ์

1. แก้กฎหมายสุรา : จับตาผลกระทบด้านสังคมและสุขภาพ

2. บุหรี่ไฟฟ้า ภัยคุกคามสุขภาพที่บุกเกมรุก

3. กัญชาทางการแพทย์กับความสับสนทางนโยบาย

4. ประเทศไทยกับวันที่กาสิโนถูกกฎหมาย: อาจได้ไม่คุ้มเสีย

5. ถอดบทเรียน "ดิไอคอน" เพื่อไม่ตกเป็นเหยื่อ แชร์ลูกโซ่

6. อุบัติเหตุรถบัสโดยสาร : หลากหลายคำถามเรื่องมาตรฐานความปลอดภัย

7. การจัดการน้ำท่วมในภาคเหนือ : ลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติ

8. ปลาหมอคางดำ กับการรับมือเอเลียนสปีชีส์ในไทย

9. ความซับซ้อนของมาตรการของรัฐในการจัดการกากของเสียอุตสาหกรรมและขยะอันตราย

10. ชีวิตติดหนี้: ปัญหาใหญ่ครัวเรือนไทย" รศ.ดร.เฉลิมพล กล่าว

ทั้งนี้ เพจฯ สาระสมองกับ อจ.หมอสุรัตน์ ได้ให้ความเห็นเกี่ยวกับประเด็น คนไทยป่วยจิตเพิ่มสูงขึ้น เรื่องนี้ไม่เล่นๆ คิดง่ายๆ เดินไปที่ห้าง มีคน 10 คน อย่างน้อย 2 คนกำลังมีปัญหา

"ตัวเลขสูงมาก 13.4 ล้านคนไทย ปี 2025 ป่วยจิตเวช – เรื่องนี้ไม่ใช่เล่นๆ

รายงานสุขภาพปี 2025 บอกว่า — คนไทย 13.4 ล้านคน มีปัญหาสุขภาพจิต

คิดง่ายๆ คือ เดินไปที่ห้าง ถ้ามีคน 10 คน อย่างน้อย 2 คนกำลังมีปัญหา

นี่เป็นรายงานจาก ข้อมูลจากรายงานสาธารณสุข ระบุว่ามีการวินิจฉัยและติดตามผู้ป่วยซึมเศร้า วิตกกังวล และความเครียดเรื้อรัง เพิ่มขึ้นต่อเนื่องใน 5 ปีที่ผ่านมา

สุขภาพจิตอะไร ที่พบได้บ่อย

• โรคซึมเศร้า (Depression) – รู้สึกท้อ หมดแรงใจ ไม่อยากทำอะไร

• วิตกกังวล (Anxiety) – ใจสั่น คิดวนไปวนมา กลัวเรื่องที่ยังไม่เกิด

• ความเครียดเรื้อรัง (Chronic Stress) – ปวดหัว นอนไม่หลับ คิดงานตลอดเวลา

ทำไมตัวเลขมันสูง?

• เศรษฐกิจบีบคั้น

• ทำงานหนักเกินไป

• เสพโซเชียลแล้วเปรียบเทียบชีวิตตัวเองกับคนอื่น

• ปัญหาครอบครัว

• ผลตกค้างจากโควิด-19

หลักฐาน 10 ปีที่ผ่านมา ปัญหาสุขภาพจิต เป็นไปตาม ความนิยมการใช้ social media มีการเปรียบเทียบตลอดเวลาเพิ่ม และเสพความวิตกกบังวล ลดเวลาไปสังคมภายนอก

ความวิตกกังวลทางสังคม ทำให้สมองทำงานไม่ปกติ

ความเครียดนี้กดระบบโดปามีน → รู้สึกว่าชีวิตไม่มีความสุข

ผลคือ วงจร "ยิ่งดู ยิ่งทุกข์" เพราะสมองปรับให้คาดหวังสูงขึ้นแต่พอใจน้อยลง

นี่วงจรอุบาทว์ ชัดๆ

ตัดวงจร ออกกำลัง เข้าสังคม สู่ธรรมชาติ สร้าง bond แบบโลก offline"