งูเกงกอง : ตำนาน ภาพยนตร์ และความเชื่อ จากนิทานพื้นบ้านเก่าแก่ของเขมร
เมื่อพูดถึง "งูเกงกอง" หลายคนคงจะคุ้นเคยหรือเคยได้ยินชื่อนี้มาก่อนว่าคือ หญิงสาวที่มีเส้นผมเป็นงู คล้ายกับ "เมดูซ่า" ในเทพนิยายกรีก
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
งูเกงกอง ฉบับนิทานพื้นบ้าน
งูเกงกอง เป็นเรื่องเล่าจากนิทานพื้นบ้านเก่าแก่ของกัมพูชา โดย "รศ.ประยูร ทรงศิลป์" ได้แปลเอาไว้สรุปโดยรวมว่า ในสมัยก่อนโลกใบนี้ยังไม่มีงูชนิดอื่นๆ มีเพียงแค่ "งูเกงกอง" เท่านั้น สามีภรรยาคู่หนึ่ง ภรรยาชื่อ "นี" มีลูกสาวหนึ่งคน ส่วนสามีออกไปค้าขายต่างเมือง วันหนึ่งนางนีคว้าขวานออกไปตัดไม้ในป่า ปรากฏว่าขวานหล่นลงไปในรูงู เมื่อนางเห็นเข้าแทนที่จะวิ่งหนี เธอกลับขอให้งูส่งขวานให้ งูตัวนั้นจึงบอกว่า "ถ้ายอมเป็นเมียข้า ข้าจะส่งขวานให้" นางนีจึงตอบตกลง และบอกกับงูว่า จะให้ลูกสาวมาตามให้ไปหาที่บ้านในตอนเย็น งูจึงส่งขวานคืนให้แต่โดยดี
ครั้นพลบค่ำ นางนีจึงให้ลูกสาวออกมาตามงูให้ไปที่บ้าน เมื่องูเลื้อยมาถึงบ้านนางนีจึงรู้ความจริงว่านางนีมีสามีแล้ว นางนีจึงยื่นข้อตกลงกับงูว่า ถ้าวันใดไม่ได้ให้ลูกไปตามก็อย่ามาหาอย่างเด็ดขาด เพราะนั่นอาจหมายถึงสามีของนางกลับมาที่บ้านแล้ว เมื่องูตกลงจึงกลายร่างเป็นหนุ่มรูปงามแล้วหลับนอนกับนางนี ทั้งสองลอบคบหากันจนกระทั่งนางนีตั้งท้อง
อยู่ๆ สามีนางนีก็กลับมา พอเห็นนางนีตั้งท้องก็ตกใจ จึงแอบไปถามกับลูกสาว ก่อนจะได้รับคำตอบว่า แม่ตั้งท้องกับงูเก็งกอง จนกระทั่งนางนีไปเยี่ยมญาติต่างหมู่บ้าน สามีจึงวางแผนให้ลูกสาวไปตามงู ครั้นงูเลื้อยผ่านประตูบ้าน สามีของนางนีก็ฟันคองูขาด แล้วตัดหางไว้บนหิ้งพระ เอาท่อนหัวไปไว้บนต้นพุทรา ส่วนตรงกลางลำตัวเอาไปถลกหนังแล้วทำเป็นอาหาร
เมื่อนางนีกลับมาถึงบ้าน เห็นแกงในหม้อก็จะตักมากิน ก็มีอีกาตัวหนึ่งร้องออกมาว่า “กา ๆ กล้อมแกล้มกินเนื้อผัวตัวเอง” นางนีจึงสงสัยหันไปเห็นหัวงูบนต่นพุทราจึงรู้ว่า งูที่เป็นผัวตัวเองตายแล้ว ทำเอาเสียใจจนน้ำตาร่วง สามีจึงถามว่าเป็นอะไร นางก็ปฏิเสธแต่เก็บอาการไว้ไม่อยู่ สามีจึงมั่นใจว่าลูกสาวพูดความจริงว่าแม่เป็นชู้กับงูจนท้อง
สามีจึงออกอุบายชวนนางนีไปอาบน้ำในแม่น้ำ ขณะที่นางนีเตรียมตัวลงน้ำ สามีก็ใช้ดาบฟันนางนีจนตัวขาด ทำให้งูออกมาจากท้องยั้วเยี้ยไปหมด แม้สามีนางนีจะฟันลูกงูตายไปมาก แต่งูเหล่านั้นก็เข้าป่า และหนีลงน้ำไปจำนวนมาก ด้วยเหตุนี้งูหลายชนิดจึงเกิดขึ้นมามากมายบนโลก
งูเกงกอง ฉบับภาพยนตร์
งูเกงกอง เป็นภาพยนตร์กัมพูชา สร้างมาจากนิทานพื้นบ้านเกี่ยวกับธิดางู เป็นเรื่องของหญิงสาวที่ชื่อ โสรยา ที่เกิดมาพร้อมคำสาป ผมบนศีรษะเป็นงูเลื้อยไปมาดูน่ากลัวเหมือนเมดูซ่า ในเทพปกรณัมกรีก เมื่อเติบโตขึ้นมาเธอได้พบกับชีปะขาว ซึ่งได้มอบแหวนวิเศษให้แก่เธอ เมื่อเธอสวมใส่แหวนนี้แล้วเส้นผมงูทั้งหมดจะกลายเป็นผมธรรมดาเหมือนคนทั่วไป แต่พรวิเศษนี้จะหายไปเมื่อเธอได้สูญเสียพรหมจรรย์ และเมื่อนั้นเธอจะกลายเป็นงูตลอดไป
วันหนึ่ง โสรยาได้ช่วยชีวิตเวหา ชายหนุ่มคนหนึ่งที่พลัดตกน้ำตก ทั้งคู่ผูกใจรักกัน แต่โสรยาก็ถูกตามรังควานจากราณี หญิงคู่หมั้นของเวหา ท้ายที่สุดเธอก็เป็นต้นเหตุให้ชีปะขาวต้องตาย และนำไปสู่จุดจบอันน่าเศร้าของโสรยาที่ต้องกลายเป็นงู
สำหรับภาพยนตร์เรื่อง งูเกงกอง ออกฉายในปี พ.ศ. 2513 นำแสดงโดย ดี เศวต และ เจีย ยุทธร กำกับโดย เตีย ลิมกุน ภาพยนตร์ประสบความสำเร็จอย่างมากในกัมพูชา รวมถึงในประเทศเพื่อนบ้านอย่างประเทศไทย ยังมีภาคต่อ ภาค 2 ที่ได้ อรัญญา นามวงศ์ นำแสดงคู่กับ เจียร ยุทธร หลังจากนั้นในปี พ.ศ. 2544 ยังมีการนำมาทำใหม่กำกับโดย ไฟท์ สำอาง นำแสดงโดย วินัย ไกรบุตร และ ปิค จัน บรมัย
ความอัศจรรย์ของเรื่อง งูเกงกอง ในตำนานเขมรเป็นแต่เพียงหญิงสาวเป็นชู้กับงูและมีลูกเป็นงู แต่ในหนังเรื่องงูเกงกองกลับกลายเป็นว่า เป็นเรื่องของหญิงสาวที่เกิดมาพร้อมกับคำสาปให้มีเส้นผมบนศีรษะเป็นงู ตำนานนี้สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อเรื่อง งู ที่ผูกพันกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของชาวกัมพูชาอย่างลึกซึ้ง และมักถูกเล่าขานในแง่มุมของคำสาป โชคชะตา และความรักข้ามสายพันธุ์
ภาพยนตร์ "งูเกงกอง" กลายเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมป๊อปในภูมิภาคนี้ โดยเฉพาะในฐานะภาพยนตร์แนวสยองขวัญ-แฟนตาซี ที่มีตัวละครเด่นเป็นหญิงสาวที่มีผมเป็นงู ทำให้หลายคนนึกถึงภาพของเมดูซ่าจากเทพนิยายกรีก ที่เล่าขานผ่านคนรุ่นสู่รุ่น และได้รับการถ่ายทอดสู่จอภาพยนตร์จนกลายเป็นตำนาน
Advertisement
