เปิดวิธีการสรงน้ำพระ ขั้นตอน และการทำความสะอาด ในวันสงกรานต์ 2567 พร้อมด้วย บทสวดขอขมา เริ่มต้นความมงคลวันปีใหม่ไทย
การสรงน้ำพระ นับเป็นธรรมเนียมโบราณที่ถือปฏิบัติมาต่อเนื่องทุกโอกาสสำคัญของไทย โดยเฉพาะในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งตามความเชื่อระบุว่า เป็นการเคารพและสักการะต่อพระรัตนตรัย อันได้แก่ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ถือเป็นการเริ่มต้นสิ่งมงคลแรกในวันปีใหม่ไทย
การสรงน้ำพระ คืออะไร?
การสรงน้ำพระ คือ การทำความสะอาดพระพุทธรูป โต๊ะหมู่บูชา หิ้งพระ รูปภาพ สิ่งของ รวมไปถึงที่ประดิษฐานขององค์พระพุทธรูป เรียกอีกอย่างว่า “การถวายเครื่องเถราภิเษก” เป็นพิธีกรรมที่มีมาตั้งแต่สมัยพุทธกาลและสืบเนื่องต่อมาจนถึงปัจจุบัน ต้องทำเป็นประจำทุกปี
การสรงน้ำพระถือเป็นการชำระพระวรกาย ของพระพุทธเจ้าให้ปราศจากมลทิน เพื่อให้เกิดความเป็นสิริมงคล กับผู้ที่ปฏิบัติและทุกคนในบ้าน นอกจากนี้ยังเป็นการแสดงถึง ความเคารพและเลื่อมใสศรัทธาต่อพระรัตนตรัยทั้ง 3 ประการ ทั้งยังมีความเชื่อว่า การสรงน้ำพระพุทธรูปเป็นการทำความสะอาดพระที่เรากราบไหว้มาตลอดทั้งปี ช่วยให้ท่านเย็นสบายในช่วงฤดูร้อน
อุปกรณ์ที่ต้องเตรียมสำหรับ สรงน้ำพระ
- ผ้าสะอาดหรือฟองน้ำ
- ขันใส่น้ำ
- โต๊ะประดิษฐานชั่วคราว
- พานหรือถอดรอง
- เครื่องหอม (ดอกไม้หอม, พวงมาลัย, น้ำหอม/น้ำอบ/น้ำปรุง)
- ขันใส่น้ำ สำหรับสรงน้ำพระ
ขั้นตอนการสรงน้ำพระพุทธรูป
1. สวดขอขมา ก่อนการเคลื่อนย้าย
ก่อนอื่นต้องสวดขอขมา เพื่ออัญเชิญพระจากหิ้งภายในบ้านทั้งหมด ย้ายยังโต๊ะสำรองเพื่อเตรียมทำความสะอาด โดยให้เริ่มจากการตั้งนะโม 3 จบ ตามด้วย
"ระตะนัตตะเย ปะมาเทนะ ทะวาระตะเยนะ กะตัง สัพพัง อะปะราธัง ขะมะตุ โน ภันเต"
"กายกรรม 3 วจีกรรม 4 มโนกรรม 3 ที่ข้าพเจ้าได้ประมาทพลาดพลั้งในพระรัตนตรัย ด้วยความตั้งใจก็ดี ไม่ตั้งใจก็ดี ต่อหน้าก็ดี ลับหลังก็ดี ขอพระรัตนตรัยได้โปรดยกโทษให้ข้าพเจ้าด้วยเถิด"
2. ทำความสะอาด ก่อนนำมาสรงน้ำ
ขั้นตอนทำความสะอาดพระพุทธรูป ให้ใช้แอลกอฮอล์ชโลมเพื่อฆ่าเชื้อโรค แล้วใช้สำลีชุบน้ำอุ่น ลูบไล้ตามซอกให้ทั่ว หรือจะใช้ฟองน้ำหรือผ้าแทนได้ ต้องทำอย่างระมัดระวัง เพราะชำรุดเสียหายได้ จากนั้นนำไปผึ่งลมให้แห้ง
3. เตรียมน้ำอบสำหรับสรงน้ำพระ
เตรียมน้ำสะอาดใส่ขันใบใหญ่ ใส่เครื่องหอมลงไป เช่น น้ำหอม น้ำอบ น้ำปรุง จากนั้นใส่ดอกไม้ที่มีกลิ่นหอม สีสันสวยงาม และเตรียมขันใบเล็กสำหรับตักน้ำสรงพระ
4.จัดเรียงองค์พระและประดับโต๊ะด้วยดอกไม้
เมื่อทำความสะอาดเสร็จ ให้ปูผ้าขาวบางหรือผ้าสะอาด นำองค์พระจัดเรียงไว้บนโต๊ะ เพื่อเตรียมทำการสรงน้ำ
5. สรงน้ำพระ
เริ่มขั้นตอนสรงน้ำพระ ด้วยการอัญเชิญพระพุทธรูปที่ทำความสะอาดแล้ว ไปวางไว้ที่โต๊ะชั่วคราว จากนั้นให้ทำการสรงน้ำพระ และสวดมนต์ โดยสามารถทำได้ดังนี้
คำกล่าวสรงน้ำพระพุทธรูป
ตั้งนะโม 3 จบ
"อิมินา สิญฺจะเนเนวะ โรโค โสโก อุปัททะโว นิพพันตุ สัพพะโส เอเต สุขี โหนตุ นิรันตะรัง"
"เดชะ ข้าสรงน้ำ พระชุ่มฉ่ำตลอดกาล ทุกข์โศกโรคภัยพาล อันตรธาน เป็นสุข เทอญ" ก่อนจะอธิษฐานขอพรต่างๆ และทำการสรงน้ำพระด้วยน้ำปรุง น้ำอบกับน้ำสะอาด และดอกไม้ที่เตรียมไว้
เมื่อทำความสะอาดและเสร็จสิ้นพิธีสรงน้ำพระแล้ว ให้ย้ายกลับไปที่โต๊ะหมู่บูชาดังเดิม แต่ต้องทำความสะอาดให้เรียบร้อยก่อน จากนั้นเป็นอันเสร็จพิธี ซึ่งสามารถทำได้บ่อยไม่ต้องรอนานทีเทศกาลหนค่ะ!
