สำนักงานกิจการยุติธรรม เปิดข้อกฎหมาย โพสต์ด่าลอยๆ ไม่ได้เอ่ยชื่อใคร ผิดข้อหาหมิ่นประมาทหรือไม่?
สำนักงานกิจการยุติธรรม ให้ความรู้ว่า กรณีการโพสต์ด่า แต่ไม่ได้เอ่ยชื่อ เสี่ยงติดคุก คิดก่อนโพสต์ รู้ก่อนแชร์ เพราะการหมิ่นประมาทออนไลน์มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา
พฤติกรรมหรือการกระทำที่อาจเข้าข่ายหมิ่นประมาท ได้แก่
1. ใส่ความ คือ การแสดงข้อความที่เป็นการกล่าวอ้างหรือยืนยันข้อเท็จจริงหรือแสดงความเห็นถึงผู้อื่น ซึ่งไม่สำคัญว่าเป็นเรื่องจริงหรือเท็จ เช่น พูด พิมพ์ เขียน วิธีอื่นที่ทำให้เข้าใจได้ *ถ้ากล่าวถึงเหตุการณ์ในอนาคตที่ยังไม่เกิดขึ้น หรือเป็นข้อเท็จจริงที่เป็นไปไม่ได้ เช่น ด่าว่าเป็นสัตว์ ซึ่งคนไม่มีทางกลายเป็นสัตว์ได้ ไม่เป็นการใส่ความ
2. ผู้อื่น คือ ผู้เสียหายที่ถูกด่าและต้องระบุชัดเจนว่าเป็นใคร
3. ต่อบุคคลที่สาม คือ ผู้ที่รับฟัง/ทราบเรื่องการใส่ความ
น่าจะทำให้คนนั้นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น ถูกเกลียดชัง คือ ให้ดูว่าความรู้สึกของบุคคลทั่วไปเมื่อถูกด่าเช่นเดียวกันจะเป็นอย่างไรประกอบด้วย
ความผิดฐานมหมิ่นประมาท (มาตรา 326) การใส่ความผู้อื่นต่อบุคลที่สาม โดยน่าจะทำให้ผู้อื่นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง โทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ความผิดฐานมหมิ่นประมาทด้วยการโฆษณา (มาตรา 328) การใส่ความผู้อื่นต่อบุคลที่สาม โดยน่าจะทำให้ผู้อื่นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง ซึ่งกระทำการโฆษณาด้วยเอกสาร ภาพวาด ภาพระบายสี ภาพยนต์ ภาพหรือตัวอักษรที่ทำให้ปรากฎ แผ่นเสียง หรือสิ่งบันทึกเสียง บันทึกภาพหรือบันทึกอักษร โดยกระจายเสียง หรือกระจายภาพ หรือการป่าวประกาศด้วยวิธีอื่น โทษ จำคุกไม่เกิน 2 ปี และปรับไม่เกิน 200,000 บาท
โพสต์ด่าเรื่องไหน เสี่ยงผิดหมิ่นประมาท
1. ความประพฤติชั่วหรือทุจริต เช่น รับสินบน, เป็นคนขายชาติ
2. ความประพฤติเสื่อมเสียในทางประเวณี เช่น บ้ากาม, เป็นกะหรี่, ขายตัว, เป็นเมียน้อย
3. หน้าที่การงาน เช่น ข้าราชการทุจริตโกงกินงบประมาณ, ใช้อำนาจในทางที่ผิด
4. ฐานะทางการเงิน เช่น ออกเช็คแล้วเช็คเด้ง ไม่มีเงินใช้หนี้, ประจานลูกหนี้, ทวงถามหนี้ลูกหนี้ผ่านทาง Facebook Instagram Tiktok
โพสต์ด่า แต่ไม่ได้เอ่ยชื่อ เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทหรือไม่?
1. การหมิ่นประมาทต้องระบุชัดเจนว่าหมายถึงคนใดคนหนึ่งโดยเฉพาะหรืออ่านแล้วได้ความว่าหมายถึงใคร
2. แม้ไม่เอ่ยชื่อ แต่มีตัวอักษรย่อ คำ หรือภาพที่ทำให้คนทั่วไป สามารถเข้าใจได้ว่าที่โพสต์หมายถึงใคร
ผิด (มาตรา 328) ถ้ารู้ว่าเป็นการด่าใคร แต่ถ้าไถ้าไม่รู้ว่าหมายถึงใคร ไม่ผิด
ตัวอย่าง การกระทำที่เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาท
1. มีความผิดฐานหมิ่นประมาท (มาตรา 326) เพราะประชาชนทั่วไปไม่สามารถเข้าถึงข้อความได้ (ไม่เป็นการโฆษณา)
- โพสต์ด่าใน Facebook ส่วนตัว ไม่ได้ตั้งค่าแบบสาธารณะ
- โพสต์ด่าในกลุ่ม LINE หรือกลุ่ม Facebook แบบส่วนตัว
2. มีความผิดฐานหมิ่นประมาทด้วยการโฆษณา (มาตรา 328) เพราะประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงข้อความได้
- โพสต์ด่าลงใน Facebook ส่วนตัวที่ตั้งค่าแบบสาธารณะ หรือ Pages Facebook หรือ YouTube หรือแอพพลิเคชันอื่นๆ
ตัวอย่าง การกระทำที่ไม่เป็นความผิดฐานหมิ่นประมาท
1. ส่งข้อความลงในแอปพลิเคชัน LINE กลุ่ม มีลักษณะเป็นเพียงการแจ้งข่าวไปยัง เฉพาะกลุ่มบุคคล ที่อยู่ในกลุ่มไลน์เท่านั้น ไม่ถือเป็นการกระจายข่าวไปสู่สาธารณชนหรือประชาชนทั่วไป
2. โพสต์ข้อความหรือวิพากษ์วิจารณ์โดยสุจริต ภายใต้กฎหมายหรือสิทธิและเสรีภาพที่รัฐธรรมนูญรับรองไว้สามารถทำได้โดยชอบด้วยกฎหมาย
ที่มา : ประมวลกฎหมายอาญา (มาตรา 326, 328)
ขอบคุณข้อมูล : สำนักงานกิจการยุติกรรม กระทรวงยุติธรรม